Αυτή η σελίδα θα αναφερθεί σε εκείνα τα πάθη του ανθρώπου που αποτελούν πολλές φορές εμπόδιο εις την θέωση του. Πάθη, που σύμφωνα με την Ορθόδοξη διδασκαλία γέμισαν τον άνθρωπο, κατόπιν της πτώσης του από τα πνευματικά εις τα αισθητά και την προσκόλλησή του εις αυτά. Η αντίστροφη πορεία αναγκαστικά οδηγεί από την αποκόλληση εκ των αισθητών (ελευθερία) και εις την πνευματικά ανοδική πορεία προς τον άυλο και απαθή Θεό του Χριστιανισμού, Ιησού Χριστό.
«Αλλά είναι ανόσιο να αποδίδουμε στους θεούς τα δικά μας ανθρώπινα πάθη ή να θεωρούμε ότι τα δικά μας πάθη είναι θεϊκά», Πλούταρχος -Ερωτικός (Πηγή: Δαυλός, τεύχος 227, σελ. 14496)
«Κακούται δὲ ἡ ψυχὴ παρεκτρεπομένη τοῦ κατὰ φύσιν» (Ιωσήφ ο Βρυένιος)
Οι δαίμονες, αν και ανώτερα όντα, σαν «ενδιάμεσοι» μεταξύ θεών και ανθρώπων βρίσκονται σίγουρα συχνότερα κοντά στις επιθυμίες, τους καημούς και τις προσδοκίες των πιστών και κατανοούν τα ανθρώπινα πάθη, από την άλλη έχουν και αυτοί τις ιεραρχίες τους (Πηγή: Περιοδικό «Ιχώρ», τεύχος 9, άρθρο «Η λαϊκή λατρεία των αρχαίων Ελλήνων και οι αγαθοοντότητες», Γεώργιος Τσαγκρινός, σ. 25 - 26)
Αριστερά: Γιώργος Τσαγκρινός, Διευθυντής Ιχώρ, Φυσικός (Πηγή: Τηλεοπτικός Σταθμός Alter, εκπομπή Οι Πύλες του Ανεξήγητου, Σάββατο 19/11/2005)
Είναι φανερό πως ο νεοπαγανισμός, όπως και η φυσική θρησκεία μερικών Διαφωτιστών, παρ’ όλες τις προσπάθειες τους περί ορθολογικοφάνειας, δεν αποτελούν τίποτα άλλο παρά τα κλαριά του ίδιου κορμού της ανάγκης της ικανοποίησης των ανθρωπίνων παθών, όσο παράλογα και αν είναι αυτά. Η οριοθέτηση, κατανόηση και αναγνώριση των παθών μέσα εις την κριτική σκέψη του οιοδήποτε ανθρώπου, αποτελεί το αλάθητο λυχνάρι με το οποίο κάθε προσποίηση διαφωτιστικής, πλην σκοτεινής, «λογικοφάνειας» να καταρρέει και να παρουσιάζει τον φέροντα αυτήν, ως διφορούμενο χρησμοδότη. Και η σωματική και πνευματική κατάσταση συντελούν εις την ανάπτυξη παθών· ζωηροί και ρωμαλέοι άνδρες είναι εκτεθειμένοι περισσότερο στα πάθη της φιλοδοξίας και εκδικήσεως, οι νέοι εις φιληδονία, οι γέροντες εις φιλαργυρία. Οι απαίδευτοι, στερούμενοι ισχυρών αφομοιωτικών κύκλων παραστάσεων, οι όποιοι να εμποδίζουν όπως μοναδικός ισχυρός κύκλος αποβούν οι με ορισμένη επιθυμία συνδεόμενες παραστάσεις, κυριεύονται ευκολότερα από πάθη. Και η μονομερής μόρφωση συντελεί προς ανάπτυξη αυτών, το μεν μη επιτρέπουσα την διάγνωση της αληθούς φύσεως των, το δε ευκολύνουσα την εύρεση μέσων προς ικανοποίηση των. Άλλα προ πάντων συντελεί η έλλειψη ηθικής αγωγής. Όπου δεν επικρατεί η τάση προς το αγαθό, όλες οι θύρες προς εισδοχή του πάθους είναι ανοιχτές. (Πηγή: Βαλάκης Π.Α. Δόκτορας Φιλολογίας, Γυμνασιάρχης, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος ΙΘ΄, σελ. 376) Ο μειοψηφικός εν έτη 2005 νεοπαγανισμός δεν επιθυμεί τον προσηλυτισμό και άλλων ήδη παθιασμένων στους κόλπους του, αλλά αποσκοπεί στην δημιουργία και νέων με τον διαχωρισμό της χριστιανικής παιδείας από τους ελληνόπαιδες, προτείνοντας την διδαχή ολιστικών και άλλων θεωριών στην δημόσια εκπαίδευση (βλ. δημοσίευμα στο έθνος 29/11/2005 Ρασσιά), που ουδεμία αναφορά κάνουν σε τέτοια προβλήματα, αλλά που ασφαλώς τα καθιαγιάζουν, εφόσον η θρησκεία τους δεν είναι τίποτα άλλο παρά η αποθέωση των ανθρωπίνων παθών. Δεν κατασκευάζεται ο άνθρωπος εικόνα Θεού με δυναμικότητα ομοίωσης αλλά οι θεοί κατασκευάζονται εις εικόνα ανθρώπου. Μόνο μεγάλα ενδιαφέροντα και ηθικός κύκλος παραστάσεων δύνανται να θεραπεύσουν από μικροπρεπή πάθη (Πηγή: Βαλάκης Π.Α. Δόκτορας Φιλολογίας, Γυμνασιάρχης, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος ΙΘ΄, σελ. 376) Η ζωή του Χριστού είναι ένα κύκλος παραστάσεων άνευ παθών. Περισσότερα. |
1. |
ΤΑ ΠΑΘΗ1. Ψυχολογία 2. Τέχνη 3. Μουσική 4. Ρητορική
Ποιμαντική |
2. |
ΕΛΛΗΝΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ & ΠΑΘΗ
Πύρρων |
3. |
ΓΑΣΤΡΙΜΑΡΓΙΑ
ΝΗΣΤΕΙΑ
01. Εγκυκλοπαιδικά 02. Αρχαίοι χρόνοι 03. Νεότεροι χρόνοι 06. Κανονικό Δίκαιο 08. Μια προσωπική μαρτυρία για την νηστεία 09. Σκοπός της Νηστείας (Αποστολική Διακονία) 10. Οι Νηστείες της Ορθοδοξίας Αναλυτικά |
4. |
ΣΕΞ |
5. |
ΑΛΚΟΟΛΙΣΜΟΣ |
6. |
ΤΥΧΕΡΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ |
7. |
ΚΑΠΝΙΣΜΑ |
8. |
Η ΑΝΤΙΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ |
9. |
ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ1. Οι καυγάδες επιβραδύνουν σημαντικά την επούλωση τραυμάτων
|
10. |
ΝΕΟΠΑΓΑΝΙΣΤΙΚΕΣ ΑΠΑΤΕΣ
Ο ΘΕΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑ(Γεώργιος Τσαγκρινός, Η αναβίωση της αρχαίας Ελληνικής Θρησκείας, σελ. 280)(Αναστασάκης Ραδάμανθυς, Alter, Σάββατο 07/02/2004)
|
11. |
ΑΠΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ1. Η πτώση 5. Πάθη περισσότερα από άλλοτε 7. Συμπέρασμα
|
11. |
ΠΗΓΕΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ |
Πάθος, -ους (το)· το αποτέλεσμα του πάσχειν, κάθε πάθηση του οργανισμού, νόσος χρονία, δυσίατος: «έχει πάθος», άλλως «είναι παθιασμένος»· || αφροδίσιον νόσημα, μόνον πληθυντ. : «πήρε πάθη», «είναι γεμάτος πάθη»· || καθ΄λου, πάθημα, συμφορά, περιπέτεια: «τα πάθη μου τελειωμό δεν έχουν»· || ιδία η Σύλληψη και η σταύρωση του Σωτήρα: «τα πάθη του Χριστού», «τα άγια πάθη», «η εβδομάδα των παθών»· || ψυχική ορμή: «αγαπά - μισεί με πάθος»· || σφοδρό μίσος: «έχει πάθος εναντίον μου», «τον ετύφλωσε το πάθος του»· || ακρασία προς κάτι, ορμή ακράτητη, ακατανίκητη επιθυμία: «έχει πάθος την χαρτοπαιξία»· || θέρμη της ψυχής, συναισθηματική εκδήλωση: «ομιλεί-, τραγουδεί με πάθος», «η φωνή της έχει πάθος»
Πάθος λέγεται η συνεχής επί της διαθέσεως του ανθρώπου επικράτησης επιθυμίας είτε κλίσεως τίνος. Ο κατεχόμενος υπό κάποιου πάθους σκέπτεται μόνον πώς θα επιτυχή την πραγματοποίηση της επιθυμίας του, καταβάλλει όλες του τις δυνάμεις, θυσιάζει δι’ αυτό την ευτυχία του· όσον περισσότερο απολαύει του ποθούμενου, τόσο περισσότερο αυξάνει η επιθυμία του δι’ αυτό· το πάθος κυριαρχεί του ανθρώπου και φονεύει κάθε άλλο ενδιαφέρον. Τοιαύτα είναι τα πάθη της μέθης, λαιμαργίας, φιληδονίας, χαρτοπαιξίας, φιλαργυρίας, ζηλοτυπίας, φθόνου κ. α. Υπάρχουν όμως και τα ευγενή λεγόμενα πάθη, προερχόμενα από τις παραστάσεις της πατρίδος, θρησκείας, ελευθερίας κ. ά., δια των οποίων κατωρθώθησαν μεγάλα έργα. Άλλα και αυτά είναι επικίνδυνα εις την ηθική, διότι δύνανται να καταπνίξουν την φωνή της συνειδήσεως και να παρασύρουν εις παράφορους πράξεις.
Όπως ψυχολογικά δεν υπάρχει μεταξύ συναισθημάτων και αψιθυμιών, αλλά το μεν συναίσθημα είναι ολιγοχρόνια κατάσταση της ψυχής ανταποκρινόμενη εις κάποιο αίσθημα, η δε αψιθυμία σύνολο αλληλοδιαδόχων συναισθημάτων, διακρινόμενο από των προηγουμένων και επομένων ψυχικών καταστάσεων, έτσι κατά τους νεότερους φιλοσόφους δεν υπάρχει, ψυχολογικά καμία ουσιαστική διαφορά μεταξύ αψιθυμιών και παθών· το ότι εκείνα μεν εμφανίζονται και παρέρχονται ταχέως και βλάπτουν μάλλον το σώμα, αυτά δε κυριαρχούν της βουλήσεως και υποσκάπτουν την ηθική, είναι διαφορά το μεν έχουσα απλώς πρακτική σημασία, το δε αναφερόμενο εις ιδιότητες αποτελούσας τα γνωρίσματα των αψιθυμιών εκ του τρόπου της επιδράσεως αυτών επί του σώματος.
Τα πάθη, ως και οι κλίσεις, προέρχονται από παραστάσεις συνδεόμενες με πολύ ευχάριστα συναισθήματα· αυτά παρακινούν προς επανάληψη του αισθήματος του προκαλούντος την ευχαρίστηση· όσον δε συχνότερα επαναλαμβάνεται αυτό, τόσον ζωηρότερη αποβαίνει η επιθυμία προς απόκτηση της ευχαριστήσεως. Προς την παράσταση, στην οποία ριζώνει η επιθυμία, συνδέονται και άλλες, θεωρούμενες ως μέσα προς πραγματοποίηση αυτής· η έτσι σχηματισθείσα ομάδα ενισχύεται κατά μικρό από τις λοιπές μεμονωμένες παραστάσεις και υποτάσσει πάσα άλλην επιθυμία· έτσι η επιθυμία και η κλίση (βλ. και λ.) καταντά πάθος. Αλλά επιθυμία τις δύναται να καταντήσει πάθος και εκ της μη εκπληρώσεως αυτής. Η μη πλήρωση προκαλεί δυσαρέσκεια, ήτις αυξάνει εκ της αντιστάσεως και εξωθεί προς απαλλαγή από των εμποδίων μετ’ ασυνήθους σφοδρότητας.
Και η σωματική και πνευματική κατάσταση συντελούν εις την ανάπτυξη παθών· ζωηροί και ρωμαλέοι άνδρες είναι εκτεθειμένοι περισσότερο στα πάθη της φιλοδοξίας και εκδικήσεως, οι νέοι εις φιληδονία, οι γέροντες εις φιλαργυρία. Οι απαίδευτοι, στερούμενοι ισχυρών αφομοιωτικών κύκλων παραστάσεων, οι όποιοι να εμποδίζουν όπως μοναδικός ισχυρός κύκλος αποβούν οι με ορισμένη επιθυμία συνδεόμενες παραστάσεις, κυριεύονται ευκολότερα από πάθη. Και η μονομερής μόρφωση συντελεί προς ανάπτυξη αυτών, το μεν μη επιτρέπουσα την διάγνωση της αληθούς φύσεως των, το δε δε ευκολύνουσα την εύρεση μέσων προς ικανοποίηση των. Άλλα προ πάντων συντελεί η έλλειψη ηθικής αγωγής. Όπου δεν επικρατεί η τάση προς το αγαθό, όλες οι θύρες προς εισδοχή του πάθους είναι ανοιχτές.
Ολόκληρη η κατάθεση του στρατιώτη στην Αστυνομία. Για ποιο λόγο στραγγάλισε το κορίτσι μέσα στην καφετερία. Αποκλειστικές φωτογραφίες και βίντεο ντοκουμέντο από το χαμογελαστό κορίτσι. [Έμεινε στην μνήμη των Ελλήνων πολιτών το συμβάν του στραγγαλισμού κοριτσιού από στρατιώτη μέσα σε καφετερία, επειδή το κορίτσι αρνήθηκε να ικανοποιήσει το πάθος του πρώτου. Αφού την σκότωσε την χτύπησε πολλές φορές με τα πόδια του στο κεφάλι, ενώ αυτή βρισκόταν κατάκοιτη στο έδαφος των αποχωρητηρίων. Ο διαφωτισμός εις το τμήμα εκείνο που επιθυμεί «ελεύθερο» τον άνθρωπο στα πάθη και τις ηδονές, καθώς και ο νεοπαγανισμός, δεν αποτελούν τίποτα άλλο παρά την αντίσταση του πάθους στον Λόγο («...μη πλήρωση [των παθών] προκαλεί δυσαρέσκεια»). Η μη πλήρωση των παθών, μέσα από μια θρησκεία ως ο χριστιανισμός που κηρύσσει την ελευθερία από τα πάθη, επιφέρει την αντιπαλότητα και δηλαδή την γέννηση των δύο ανώτερων κινημάτων, που επιτίθενται μετά σφοδρότητας εις τον πρώτο.] (Πηγή: Τηλεοπτικός Σταθμός Alter, Απογευματινό Δελτίο Ειδήσεων,19/10/2005)
Παίζει μουσική και ... γδύνεται. [Τα λεγόμενα κέντρα διασκεδάσεως επιφέρουν τον διαρκή ανορθολογισμό και την ανθυγιεινή στάση του ανθρώπου. Θεωρούνται διασκέδαση τα πάθη της χαρτοπαιξίας, του άλογου και ανθυγιεινού καπνίσματος, της άλογης και ανθυγιεινής μέθης του Διονύσου, της άλογης και ανθυγιεινής χρήσης ναρκωτικών της «εφορίας» του σώματος (ύλης), της άλογης χρήσης του αναπαραγωγικού συστήματος, την εμπορεία της σαρκός (Αφροδίτης) κ.α.. «Όπου δεν επικρατεί η τάση προς το αγαθό, όλες οι θύρες προς εισδοχή του πάθους είναι ανοιχτές.»]. (Πηγή: Τηλεοπτικός Σταθμός Star, απογευματινό δελτίο Ειδήσεων, 01/08/2005)
Δεξιά: Δήλος, Μνημείο Καρυστίου (περ. 300 π.Χ.). Στην ανάγλυφη παράσταση της νότιας όψης, βλέπουμε τον «ένδοξο θεό» Διόνυσο, ο οποίος δεν μπορεί να βαδίσει ορθά απ’ το μεθύσι και υποβαστάζεται από μια μαινάδα. Δίπλα ένας χαρούμενος σάτυρος κηρύττει το μήνυμα της «θεϊκής» μέθης και ανηθικότητας και παραλογισμού. Πάνω από τον θεό Διόνυσο βλέπουμε το σήμα κατατεθέν της «ιερής» και «σεβάσμιας» λατρείας των Εθνικών προγόνων μας: ανδρικό γεννητικό μόριο σε στύση.
Έργο της αγωγής, προκειμένου περί παθών, είναι πρωτίστως να εμποδίσει την γένεση αυτών. Προς τούτο πρέπει να εμποδίσει να γεννηθούν κακές κλίσεις. Η συνήθεια να πίνουν οι νέοι οινοπνευματώδη ποτά, να παίζουν τα παιδία τυχερά παιγνίδια κατά τις εορτές ή να τρώγουν διαρκώς γλυκίσματα, δύναται να έχει κακά αποτελέσματα. Η ανάγνωση διεγερτικών μυθιστορημάτων, η παρακολούθηση δελεαστικών κινηματογραφικών ταινιών και ανάρμοστοι συναναστροφές πρέπει ν’ αποφεύγονται. Όταν παρατηρηθούν κακές επιθυμίες ή κλίσεις, πρέπει να καταπολεμώνται. Εις αυτές τις περιστάσεις πρέπει να τρέπεται η ενεργητικότητα του παιδιού εις ασχολίες και μελέτες ωφέλιμες, σε ευχάριστες χειροτεχνικές εργασίες, σε εκδρομές κλπ. Εργασία και παιδείες πρέπει καταλλήλως να εναλλάσσονται, αναπόφευκτες δε επιθυμίες εν μέτρο να ικανοποιούνται. Οι παλιές συνήθειες δι’ εξαναγκασμού δεν αποβάλλονται.
Επειδή τα πάθη ριζώνονται βαθέως εις την ψυχή και επιδρούν επί του οργανισμού, διά τούτο δυσκόλως θεραπεύονται. Ίνα θεραπευθεί τις από πάθους, πρέπει να αποφεύγει ότι προκαλεί την ανάμνησή του ή παρακινεί προς αυτό, να αλλάξει όλος ο εσωτερικός άνθρωπος, να τραπεί η προσοχή εις άλλα πολύ ενδιαφέροντα και που προκαλούν μεγαλύτερη εντύπωση, εν ανάγκη να αλλάξει και ο πάσχων περιβάλλον. Το να τρέψουμε αυτόν σε άλλο πάθος δεν είναι θεραπεία. Μόνο μεγάλα ενδιαφέροντα και ηθικός κύκλος παραστάσεων δύνανται να θεραπεύσουν από μικροπρεπή πάθη. Αλλά εις την απάθεια πλησιάζουμε μάλλον δια της αποφυγής από των παθών ή διά της θεραπείας αυτών.
Πηγή: Βαλάκης Π.Α. Δόκτορας Φιλολογίας, Γυμνασιάρχης, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος ΙΘ΄, σσ. 375 -376
Η έκφραση του πάθου στην τέχνη δεν εμφανίζεται καθ’ όλες τις περιόδους της καλλιτεχνικής αναπτύξεως των λαών, και τούτο, διότι η ανάγκη της αισθητικής αποκρυσταλλώσεως των παθητικών στάσεων, κινήσεων και χειρονομιών, του πάθους εν γένει εκδηλουμένου εις ποικιλία διαβαθμίσεων, από της εξάλλου ηδονής μέχρι της κατασπαραττούσης οδύνης, προϋποθέτει την ύπαρξη ιδιαιτέρας νοοτροπίας και ιδιάζοντος ύφους πολιτισμού. Τοιουτοτρόπως εις ολόκληρο την αιγυπτιακή και την αρχαία ελληνική τέχνη (αρχαϊκή και κλασσική), μέχρι του τέλους του Ε΄ αιώνος, δεν εμφανίζεται το πάθος. Αλλ’ από του ζωγράφου Παρρασίου και εντεύθεν η τέχνη καθίσταται εμφανώς παθητική. Ο γλύπτης Σκόπας κατέστη περίφημος δια την βαθειά έκφραση άλγους, περισυλλογής, οδύνης και θλίψεως, την οποία έδιδε εις τα έργα του. Υπήρξε μοναδικός διερμηνεύς του σιγηλού πάθους και της συγκεκρατημένης αγωνίας. Παρ’ αυτόν ο Πραξιτέλης απέδωσε μετ’ εξόχου επιτυχίας το θήλυ κάλλος, την ηδυπάθεια και την ερωτική ορμή. Ο δε μέγας ζωγράφος της ιωνικής σχολής Τιμάνθης, τρίτος αυτός μετά τον Παρράσιον και τον Ζεύξιν εκπρόσωπος της σχολής αυτής, θεωρήθηκε ανυπέρβλητος εις την δύναμη, με την οποία εξέφραζε τα μεγάλα άλγη, τα σφοδρά πάθη και τις ισχυρές συγκινήσεις. Απόδειξη τούτου λαμπρά είναι ο εν πομπηϊανό αντίγραφο διασωθείς πίνακάς του, ο εικονίζων την «Θυσία της Ιφιγένειας».
Εξευμενισμός θεών με θυσία κοριτσιών. Η Ιφιγένεια θυσιάζεται προκειμένου να επιτρέψει η Άρτεμη τον απόπλου του στόλου των Αχαιών για την Τροία. Τοιχογραφία από την Πομπηία [σπίτι τραγικού ποιητή], 4ος αιώνας π.Χ. (Νεάπολη, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο). (Πηγή: Περιοδικό Αρχαιολογίας - Ιστορίας των Πολιτισμών «Corpus», τεύχος 48, Άρθρο «Παιδί και Βία στην ελληνική μυθολογία (κοινωνικά φαινόμενα και μυθολογικοί συσχετισμοί), η βία προς τα παιδιά και η πολιτιστική εμπειρία της κλασσικής Αθήνας», Σπυρίδων Δ. Σπυρόπουλος, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, σελίδα 67)
Η ελληνιστική τέχνη είναι η κατ’ εξοχήν τέχνη του πάθους. Αποδίδει την βία, την βάρβαρο ωμότητα, την πολεμική ορμή, την λύσσα των μαχών και την μανία της μέχρις εσχάτων πάλης. Ομοίως διαπρέπει εις την απεικόνιση του σωματικού και του ψυχικού άλγους, ως αποδεικνύουν ο «Θνησκων Γαλάτης» του Καπιτωλίνου μουσείου τής Ρώμης, ο «Αυτοκτονών αφού εφόνευσε την συζυγών του Γαλάτης» (μουσείο Θερμών Ρώμης), η «Πληγωμένη Αμαζών» (θαυμάσιο έργο της σχολής τής Περγάμου) και το περιλάλητο στο μουσείο του Βατικανού αποκείμενο σύμπλεγμα του Λαοκόοντος των Ροδίων καλλιτεχνών Αγησάνδρου, Πολυδώρου και Αθηνοδώρου.
Κατά τους νεότερους χρόνους πρέπει να φτάσουμε εις την ακμή της Αναγεννήσεως, δια να ιδούμε την επικράτηση του πάθους στη τέχνη, πραγματοποιουμένη δια του έργου του Μιχαήλ-Αγγέλου. Κατά τους μεταγενεστέρους δε αιώνες επί μάλλον και μάλλον επικράτησε το πάθος, ιδίως δ’ εν τους ρυθμούς μπαρόκ και ροκοκό. Την σημασία, πουν το πάθος κέκτηται στον πρώτο των ρυθμών τούτων, θαυμάσια εκφράζει η περίφημη «Αγία Θηρεσία» του Μπερνίνι. Κατά τον ΙΘ΄ αιώνα το πάθος εικονίζεται ιδίως στα έργα της ρομαντικής σχολής, κατά δε τον Κ΄ ευρίσκει την προσήκουσα έκφραση του εις τον εξπρεσιονισμό. Εκ των νεότερων ευρωπαϊκών τεχνών η εκδηλότερη υπηρετούσα το πάθος είναι η ισπανική γλυπτική.
Πηγή: Μπρατσιώτης Παν. Ι., Καθηγητής της Εισαγωγής και της ερμηνείας της Π. Διαθήκης των Ο΄ στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος Ιθ΄, σελ. 376
Καλείται πάθος είδος συνθέσεως, τύπου ορατόριου, βασιζόμενης επί των Παθών του Χριστού κατά τα τέσσερα Ευαγγέλια. Το πάθος δημιουργήθηκε αρχικά εξ αυτού του δραματικού στοιχείου του ενυπάρχοντος στη λειτουργία και παρουσιαζομένου παρά των καθολικών υπό τύπο μουσικού (αντιφωνικού) διαλόγου. Οι μουσικοί αυτοί διάλογοι λάμβαναν χώρα κατά τα εωθινά αναγνώσματα της Μεγάλης Εβδομάδος και ψάλλοντο πολλές φορές παρά τόσων ψαλτών όσα ήσαν τα πρόσωπα, εις τα οποία αναφέρονταν το Ευαγγέλιο. Ούτως γεννήθηκε το «Δράμα του Πάθους» διά την εβδομάδα των Παθών και το «Δράμα των Χριστουγέννων» διά την ομώνυμο εορτή, εκ των οποίων πάλι δημιουργηθήκαν τα μυστήρια (βλ. λ.), τα οποία απετέλεσαν ιδίας παραστάσεις έξω της λειτουργίας ή της ακολουθίας εν γένει. Κατά την εποχή της πολυφωνίας το πάθος ακολούθησε τον αντιστικτικό τύπο της συνθέσεως, χρώμενον εν τούτοις και του γρηγοριανού μέλους, ιδίως διά τα απαγγελτικά μέρη. Η μορφή αυτή διατηρήθηκε και μετά την επικράτηση του ρετσιτατίβου. Άλλα το πάθος έλαβε νέο τύπο αφ’ ης απετέλεσε κύριο στοιχείο της Εκκλησίας των διαμαρτυρομένων, αποκτήσαν, χάρις εις τον Τζέζιους (Gesius), πολυφωνικό πρόλογο και επίλογο, τον οποίο αποδέχθηκε και ο Σύτς. Στον Σεμπαστινιάνι οφείλεται η παρεμβολή των χορικών (choral), των ψαλλομένων ομοφώνως υπό της ομηγύρεως των πιστών συνοδεία οργάνων. Ο οριστικός καν μεγαλοπρεπής τύπος του πάθους οφείλεται τέλος εις τον Σεβ. Μπαχ, ο οποίος χρησιμοποιεί ευρέως σε αυτόν τα ρετσιτατίβα, τις μονωδίες και τις χωροδίες, με συνοδεία της ορχήστρας. Εις τον μουσουργό αυτό οφείλονται τα δύο υψιπετέστερα μουσικά μνημεία είδους αυτού: «το πάθος κατά Ματθαίον» και το «πάθος κατά Ιωάννη».
Βιβλιογραφία
1. Spitta, «Die Passionmusiken von J.S. Bach und Ch. Schutz» (1893), ως και J.S. Bach (1873 - 1880)-
2. O. Kade, «Die alteren Passionskopositionen bis 1631» (1891 - 1894)
Πηγή: Σκλάβος Γ. Μουσικοσυνθέτης., Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος Ιθ΄, σελ. 376
Δια των παθών επιδιώκει ο ρήτορας να συγκινήσει τον ακροατή. Ο Αριστοτέλης θεωρεί για κάθε πάθος τρία πράγματα, π.χ. περί οργής πως διακείμενοι οργιζόμαστε, κατά ποίων οργιζόμαστε και γιατί οργιζόμαστε. Εξετάζει έτσι την οργή, την πραότητα, την φιλία, την έχθρα και το μίσος, την φόβο, το θάρρος, την αισχύνη και την αναισχυντία, την χάρη, το έλεος, την νέμεση, τον φθόνο και τον ζήλο. Ο δε Κικέρωνας διαλαμβάνει περί ευνοίας, μίσους, οργής, φθόνους, ελέους, ελπίδας, χαράς, φόβου και λύπης. Κατά τον Κοϊντιλιανό τα πάθη είναι ψυχή και ζωή της ρητορείας. Πρέπει δεν να κινούνται αυτά εις υποθέσεις δεκτικές παθών, αφού οι ακροατές προδιατέθηκαν δεόντως ίνα συγκινηθούν ή δεν είναι αλλιώτικα προκατειλημμένοι· ο Κικέρωνας λέει σχετικά: εξετάζω πρώτα την υπόθεση εάν επιδέχεται μεγάλες τέτοιες κινήσεις· διότι δεν πρέπει να ρίπτονται οι κεραυνοί της ρητορίας σε ασήμαντες υποθέσεις ή όταν οι ακροατές είναι τόσο προκατειλημμένοι, ώστε αδύνατον να καμφθούν (De Orat. II, 21 205), κινούνται δε τα πάθη, εάν πρώτον αυτός ο ρήτορας συγκινείται αληθινά «τὸ μέγα μυστήριον τοῦ κινεῖν ἄλλους εἰς πάθη εἶναι τὸ νὰ συγκινήσῃ τις ἑαυτὸν» (Κοϊντιλιανός). Επί πλέον ο ρήτορας πρέπει κατά βάθος να γνωρίζει τις διαθέσεις των ακροατών, των οποίων τα πάθη πρέπει να κινήσει· διότι διαφορετικά όχι μόνο δεν παράγει πάθος, αλλά επιφέρει ενίοτε και ψυχρότητα. Οι δε ιδιάζουσες δεξιότητες του ρήτορα προς το κινείν τα πάθει είναι: α) ευαισθησία, ίνα ούτως παθαίνεται β) φαντασία, ίνα εις τους ακροατές παριστάνει ζωερά το αισθανόμενο γ) κρίση ή διάκριση, ίνα ευκαίρως μεταχειρίζεται το παρά των δύο άλλων ιδιοτήτων χορηγούμενα. Η γλώσσα των παθών ούτε πολύ αφηρημένη είναι, ούτε πολύ κεκοσμημένη, ούτε υπέρ το δέον γνωμολογική, ουδέ πομπώδης και επιδεικτική, δεν πρέπει δηλαδή να είναι γλώσσα ατάραχου και σκεπτόμενου· διότι ο παθαινόμενος δεν σκέπτεται, αλλά αισθάνεται, ήτοι συγκινείται. Εις τα προοίμια γίνεται κίνηση τις των παθών ως και εις τα άλλα μέρη του λόγου, όπου ο ρήτορας αναφέρει κάτι λυπηρό, ή οργής ή άλλου τινός πάθους διεργετικό· κυρίως όμως εις τους επίλογους επιφυλάσσεται όλη η παθητική δύναμη. Διότι βρίσκει και το πνεύμα καταπεπεισμένο και την καρδιά προδιατεθειμένη, αναφλέγει τα πάθη, εκβάλλει από το μέσον κάθε ενάντιον και φέρει τον ακροατή εις την τελευταία απόφαση.
Πηγή: Δημάρατος Ι.Φ. Δημοσιογράφος, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος Ιθ΄, σελ. 376
Βίντεο: Μέγεθος: 77Kb - Διάρκεια: 33΄΄ Λόγος του Αδόλφου Χίτλερ προς την ναζιστική Νεολαία: Εμείς θέλουμε να είμαστε ένας λαός, και θέλουμε εσείς να γίνεται εκείνος ο λαός. Δεν θέλουμε άλλο κατηγορίες και κάστες. Θέλουμε ένα ράιχ και σεις πρέπει να διαπαιδαγωγηθείτε γι’ αυτό. Θέλουμε ένα λαό υπάκουο και σεις πρέπει να συνηθίσετε στην υπακοή. (Πηγή: Il Trionfo della Volonta, Leni Rienfenstahl, Edizione italiana a cura di Nicola Caracciolo, Realizzazione: Istituto Luce, L’ Espresso Cinema, Collezione Riefenstahl)
Αγοράκια της Ναζιστικής Νεολαίας σε συγκέντρωση της τελευταίας, ακούν τον Φύρερ τους, ο οποίος με μια διδασκαλική ρητορική πλύση εγκεφάλου, μετέτρεψε την τρυφερότητα και αγαθότητα τους, σε μια άνευ προηγουμένου βιομηχανικού είδους (βλ. κρεματόρια) μηχανή παραγωγής δολοφονίας, εξαδραπονδισμού και φυλετικής ανωτερότητας, δια μέσω της εξόντωσης της αντίπαλης φυλής. Βεβαίως ο ναζισμός απέτυχε, με συνέπεια η απόδειξη της ανωτερότητας να τίθεται εύλογα σε αυστηρή κριτική τόσο από το αποτέλεσμα όσο και από τις μεθόδους απόδειξης της ανωτερότητας [εξόντωση του αντιπάλου]. Κατά απίστευτο τρόπο, σήμερα, εν έτι 2004 στην Ελλάδα, αρτηριοσκληρωτικοί παγανιστικοί δεινόσαυροι της ιστορίας, επιθυμούν να αποδείξουν το αντίθετο. Με ποιες άραγε ιστορικές ή επιστημονικές αποδείξεις; (Πηγή Φώτο: Il Trionfo della Volonta, Leni Rienfenstahl, Edizione iataliana a cura di Nicola Caracciolo, Realizzazione: Istituto Luce, L’ Espresso Cinema, Collezione Riefenstahl)
«Ρητορικὴν μὲν γὰρ ἐπ’ ἀδικίᾳ καὶ συκοφαντίᾳ συνεστήσασθε, μισθοῦ πιπράσκοντες τῶν λόγων ὑμῶν τὸ αὐτεξούσιον καὶ πολλάκις τὸ νῦν δίκαιο αὗθις οὐκ ἀγαθὸν παριστῶντες· ποιητικὴν δὲ. μάχας ἵνα συντάσσητε θεῶν καὶ ἔρωτας καὶ ψυχῆς διαφορὰν.»
(Μτφρ: Πράγματι την μεν ρητορική συνεστήσατε δι’ αδικίαν και συκοφαντίαν, πωλούντες με χρήματα το αυτεξούσιον των λόγων σας και πολλάκις παριστώντες το εκάστοτε δίκαιον ως μη αγαθόν· την δεν ποιητικήν, δια να περιγράφετε μάχες και έρωτες θεών και διαφθοράν ψυχής) (Πηγή: Τατιανού Προς Έλληνας, Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας, Απολογητές 2, Τατιανός και Αθηναγόρας, Πατερικές εκδόσεις Γρηγόριος ο Παλαμάς, Πρόλογος: Ελληνικά και βαρβαρικά επιτεύγματα 1β, Θεσσαλονίκη 1986, σσ. 30 - 31)
Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΩΝ ΠΑΘΩΝ
«Νεκρώσατε ουν τά μέήη υμών τά έπί τη$ γη$, πορνείαν, άκαθαρσίαν, πάθοε». Ό
Απόστολος Παύλος μάς μιλάει στο σημερινό ανάγνωσμα για τα διάφορα πάθη μας.
Ας δούμε τι σημαίνει πάθος. Θα πάρουμε για διδάσκαλο τον Άγιο Νικόδημο τον
Αγιορείτη.
Η έννοια του πάθους
Ο θεοφόρος άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, που ήταν μια κινητή βιβλιοθήκη, έχει γράψει πολλά για τα πάθη. Ας δούμε πως ορίζει τη λέξη πάθος. Κατά τον Άγιο που μεταφέρει τη γνώμη του άγιου Ιωάννη της Κλίμακος, πάθος είναι η μετατροπή των συστατικών ιδιωμάτων της φύσεως σε νοσηρή κατάσταση. Παραδείγματα- Η σαρκική ένωση του ανδρός και της γυναικός έγινε για την τεκνογονία, ενώ ο άνθρωπος την μετέτρεψε σε πορνεία. Ο θυμός μπήκε μέσα στη φύση μας από το θεό κατά του όφεος, ενώ εμείς τον χρησιμοποιούμε κατά του πλησίον. Δε δημιούργησε ο θεός τα πάθη. Ο Θεός δημιούργησε το σώμα του ανθρώπου, όχι όμως την αρρώστια. Δημιούργησε την ψυχή, όχι όμως την αμαρτία. «Κακούται δὲ ἡ ψυχὴ παρεκτρεπομένη τοῦ κατὰ φύσιν» (Ιωσήφ ο Βρυένιος). Το πάθος είναι κίνηση της ψυχής παρά φύση ή για φιλία άλογη ή μίσος άκριτο, ή για κάτι το αισθητό.
Τα είδη των παθών
Διάφορα είναι τα πάθη πού ενεργούν στον άνθρωπο. Δεν ενεργούν όλα στον ίδιο χρόνο και καιρό, αλλά ανάλογα με την ηλικία και το χρόνο του καθενός ή ανάλογα με την αντοχή και τη δύναμη μας. Το πρώτο πάθος πού σπέρνει μέσα μας ο διάβολος είναι η οίηση, να νομίζουμε πως κάτι είμαστε. Από τη φιλαυτία γεννιούνται άλλα τρία· η γαστριμαργία, ή φιλαργυρία και η κενοδοξία. Επίσης ο συγγραφέας της Κλίμακας γράφει ότι εάν κάνουμε μια υπόθεση πως τα πάθη του ανθρώπου είναι δώδεκα, εάν ένα απ’ αυτά αγαπήσεις, π.χ. την οίηση, αυτή αναπλήρωσε όλα τα άλλα. Επίσης λέγονται πολλά και για το πάθος της φιλαργυρίας. Η φιλαργυρία μας κάνει άφιλους. Ούτε το Θεό μπορούμε να αγαπήσουμε ούτε και τους ανθρώπους.
Με άλλα πάθη πολεμεί ο διάβολος αυτούς που ευρίσκονται στον κόσμο και με άλλα αυτούς πού είναι μοναχοί. Οι αρχάριοι μοναχοί πέφτουν στο πάθος της λαιμαργίας και των φαγητών. Οι μεσαίοι στην υψηλοφροσύνη και οι τέλειοι στην κατάκριση. Το ίδιο παράπτωμα έχει άλλη βαρύτητα στον έναν κι άλλη στον άλλο. Παίζει ρόλο ο τόπος, ο τρόπος και ποιός το έκανε. Άλλη βαρύτητα έχει η κλοπή χρημάτων απ’ το σπίτι σου κι άλλη απ’ την Εκκλησία. Άλλη βαρύτητα έχει η πορνεία σ’ ένα λαϊκό κι άλλη σ’ έναν κληρικό, άλλη η μέθη σ’ ένα μοναχό κι άλλη σ’ έναν κοσμικό.
Τα πάθη διαιρούνται σε τρεις κατηγορίες:
Σωματικά, όπως η πολυφαγία, η πορνεία, η μοιχεία κ.ά.· ψυχικά, όπως ο φόβος,
η αμέλεια, η αδικία, η υπερηφάνεια, η φιλαρχία, η φιληδονία, η φιλαργυρία-
νοερά, όπως η αγνωσία, η τύφλωση, η αδιακρισία, η βλασφημία, η αφροσύνη
κ.λπ. Η γνώση των παθών πολύ μας ωφελεί. Άλλο πάθος κι άλλο αμαρτία. Πάθος
είναι η ρίζα πού αποκτήθηκε απ’ τις πολλές στο είδος του αμαρτίες (έξη).
Αμαρτία είναι το κατ’ ενέργεια πάθος. Το ένα γεννά το
άλλο. Πάθος είναι η χρόνια φαντασία της αμαρτίας, αμαρτία δε η εφαρμογή της
φαντασίας. Να εξετάζουμε τα πάθη μας λεπτομερώς και στην ησυχία. Τότε θα
βρούμε πολλά να βόσκουν μέσα μας. Όσα πάθη έχουμε μέσα μας, τόσους και
αυθέντες. Τα πάθη ατονούν, όταν δεν τούς δίνουμε τροφή.
Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΤΗς ΚΥΡΙΑΚΗΣ (Κολ. γ΄ 4-11) Η απέκδυση του παλαιού ανθρώπου «4 ὅταν ὁ Χριστὸς φανερωθῇ, ἡ ζωὴ ὑμῶν, τότε καὶ ὑμεῖς σὺν αὐτῷ φανερωθήσεσθε ἐν δόξῃ. 5 Νεκρώσατε οὖν τὰ μέλη ὑμῶν τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, πορνείαν, ἀκαθαρσίαν, πάθος, ἐπιθυμίαν κακήν, καὶ τὴν πλεονεξίαν ἥτις ἐστὶν εἰδωλολατρία, 6 δι' ἃ ἔρχεται ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπειθείας, 7 ἐν οἷς καὶ ὑμεῖς περιεπατήσατέ ποτε, ὅτε ἐζῆτε ἐν αὐτοῖς· 8 νυνὶ δὲ ἀπόθεσθε καὶ ὑμεῖς τὰ πάντα, ὀργήν, θυμόν, κακίαν, βλασφημίαν, αἰσχρολογίαν ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν· 9 μὴ ψεύδεσθε εἰς ἀλλήλους, ἀπεκδυσάμενοι τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον σὺν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ 10 καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν νέον τὸν ἀνακαινούμενον εἰς ἐπίγνωσιν κατ' εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν, 11 ὅπου οὐκ ἔνι Ἕλλην καὶ Ἰουδαῖος, περιτομὴ καὶ ἀκροβυστία, βάρβαρος, Σκύθης, δοῦλος, ἐλεύθερος, ἀλλὰ τὰ πάντα καὶ ἐν πᾶσι Χριστός.» Μετάφραση της Αποστολικής Διακονίας Αδελφοί, όταν ο Χριστός, που είναι η ζωή μας, φανερωθεί, τότε και σεις θα φανερωθείτε μαζί του δοξασμένοι. Νεκρώσατε λοιπόν ότι γήινον είναι μέσα σας, δηλαδή την πορνεία, την ακαθαρσία, το πάθος, την κακή επιθυμία και την πλεονεξία, η όποια είναι ειδωλολατρία, ένεκα των οποίων έρχεται η οργή του Θεού επάνω στους απειθείς ανθρώπους. Αυτά ακολουθούσατε και σεις κάποτε, όταν ζούσατε αυτή την ζωή. Άλλα τώρα αποβάλατε και εις όλα αυτά, την οργή, το θυμό, την κακία, τη δυσφήμηση, την αισχρολογία του στόματος. Μη λέτε ψέματα ο ένας στον άλλον, αφού έχετε αποβάλει τον παλαιό άνθρωπο με τις πράξεις του, και έχετε ενδυθεί τον νέο, ο οποίος ανανεούται εις επίγνωση κατά την εικόνα του Δημιουργού του. Τώρα δεν υπάρχει πλέον Έλληνας και Ιουδαίος, περιτμημένος και απερίτμητος, βάρβαρος, Σκύθης, δούλος, ελεύθερος, αλλά ο Χριστός είναι τα πάντα και εις πάντας. (Εκ της μεταφράσεως της Καινής Διαθήκης των αειμνήστων καθηγ. Β. Βέλλα, Αρχιμ. Ευ. Αντωνιάδου, Αμ. Αλιβιζάτου, Γερ. Κονιδάρη, Εκδ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΚΟΝΙΑΣ).
|
Η θεραπεία των παθών
Οι εντολές είναι η θεραπεία των παθών. Π.χ. Στο πάθος του μίσους να βάλεις την αγάπη. Στο πάθος της υπερηφανείας να βάλεις το έμπλαστρο της ταπεινοφροσύνης. Στο πάθος του θυμού, βάλε την πραότητα. Να επιθέτουμε τις αντίθετες αρετές. Το σώμα και το αίμα του Χριστού νεκρώνει τους ένδον σκώληκες ελευθερωνόμαστε «ἄν πίωμεν ποῖον νεκρώσαι δυνάμενον τοὺς ἔνδον σκώληκας καὶ ὄφεις» (Χρυσόστομος). Όταν αγωνιζόμαστε εναντίον των παθών σταθερώς, ο Θεός τον αγώνα μας αυτό τον λογίζει ως στέφανο μαρτυρίου.
Πάθη έχουμε όλοι οι άνθρωποι και μάλιστα μεγάλα, αλλά πρέπει να μάθουμε να τα πολεμάμε μετά γενναιότητος και αποφασιστικής αντιστάσεως και να μην ολιγωρούμε και αμελούμε και δείχνουμε εγκληματική αδιαφορία σε αυτά. Μέσα στην Εκκλησία μας πήραμε όπλα για να πολεμούμε κι όχι για να τεμπελιάζουμε. Πολύ περισσότερο, εάν με επίγνωση καλλιεργούμε τα πάθη και τις αμαρτίες, δε θα βρούμε σωτηρία από το Θεό. Ο Θεός δε μετράει τα πάθη μας, όσο υπολογίζει την αγωνιστική μας διάθεση. Δεν είναι ένας δικαστής, αλλ’ είναι πατέρας και μάλιστα πατέρας φιλόστοργος. Δεν δίνουμε τη συγκατάθεση μας στα πάθη, αλλά τα πολεμάμε και ζητάμε τη βοήθεια του θεού. Μόνοι μας δεν μπορούμε να νικήσουμε τα πάθη μας, αλλά με τη βοήθεια του θεού μπορούμε να τα βάλουμε υπό έλεγχο κι αν θέλει Εκείνος μπορούμε και να τα νικήσουμε και έτσι να απαλλαγούμε από το βόρβορο των παθών πού είναι η μάστιγα της ψυχής μας. Μεγάλη βοήθεια να παίρνουμε από τους αγώνες των αγίων πού ενώ τους πολεμούσαν τα πάθη, αυτοί ήλπιζαν στο έλεγχο του Θεού και έτσι στο τέλος βγήκαν νικητές. Αυτό τον τρόπο της ζωής των αγίων ας ακολουθήσουμε κι εμείς, ώστε να βγούμε στο τέλος της διαδρομής της ζωής μας νικητές. Αμήν.
Ο Εδεσ. Ιω.
Πηγή: Φωνή Κυρίου, Αποστολική Διακονία της Ελλάδας, 11/12/2005, αριθμ. φυλ. 50 (2741)
Σε αυτή την ενότητα θα παρατεθούν απόψεις αρχαίων φιλοσόφων για τα πάθη και πως τα εννόησε ο καθείς εξ αυτών ή οι σχολές τους.
Ια΄ [23] ἔοικε δὲ αὕτη ἡ βιωτικὴ τήρησις τετραμερὴς εἶναι καὶ τὸ μέν τι ἔχειν ἐν ὑφηγήσει φύσεως, τὸ δὲ ἐν ἀνάγκῃ παθῶν, τὸ δὲ ἐν παραδόσει νόμων τε καὶ ἐθῶν, τὸ δὲ ἐν διδασκαλίᾳ τεχνῶν, ὑφηγήσει μὲν φυσικῇ καθ᾽ ἥνφυσικῶς αἰσθητικοὶ καὶ νοητικοί ἐσμεν, παθῶν δὲ ἀνάγκῃ καθ᾽ ἥν λιμός μὲν ἐπὶ τροφὴν ἡμᾶς ὁδηγεῖ, δίψος δ᾽ ἐπὶ πόμα, ἐθῶν δὲ καὶ νόμων παραδόσει καθ᾽ ἥν τὸ μὲν εὐσεβεῖν παραλαμβάνομεν βιωτικῶς ὠς άγαθόν τὸ δὲ ἀσεβεῖν ὡς φαῦλον, τεχνῶν δὲ διδασκαλίᾳ καθ᾽ ἥν οὐλ ἀνενέργητοί ἐσμεν ἐν αἷς παραλαμβάνομεν τέχναις. ταῦτα δὲ [;ντα φαμὲν ἀδοξάστως
Ια΄ [23] Φαίνεται μάλιστα ότι αυτή η τήρηση των βιοτικών κανόνων είναι τετραμερής: το ένα μέρος της έχει να κάνει με την καθοδήγηση εκ μέρους της φύσης, το άλλο με τον καταναγκασμό που ασκούν τα πάθη, το τρίτο με την παράδοση των νόμων και των εθίμων, και το τέταρτο με όσα διδάσκουν οι τέχνες. Η καθοδήγηση εκ μέρους της φύσης είναι αυτό χάρη στο οποίο εκ φύσεως διαθέτουμε αίσθηση και νόηση· ο καταναγκασμός που ασκούν επάνω μας τα πάθη είναι αυτό δυνάμει του οποίου η πείνα μας οδηγεί στην τροφή και η δίψα στο νερό· η παράδοση εθίμων και νόμων είναι αυτό με βάση το οποίο δεχόμαστε, μέσα από την καθημερινή ζωή, την ευσέβεια ως αγαθό και την ασέβεια ως κακό· τέλος, όσα διδάσκουν οι τέχνες είναι αυτά στα οποία στηριζόμαστε και δεν μένουμε ανενεργοί όσον αφορά τις τεχνικές δεξιότητες που αποκτούμε. Όλα αυτά τα υποστηρίζουμε χωρίς δογματική διάθεση. (1)
Ιβ' [25]φαμέν δὲ ἄχρι νῦν τέλος εἶναι τοῦ σκεπτικοῦ τὴν ἐν τοῖς κατὰ δόξαν ἀταραξίαν καὶ ἐν τοῖς κατηναγκασμένοις μετριοπάθειαν.
Ιβ΄ [25]Μέχρι και τώρα λέμε ότι το τέλος του Σκεπτικού φιλοσόφου είναι η αταραξία στα ζητήματα γνώμης και ο μετριασμός των παθών σε όσα επιβάλλονται αναγκαστικά (2)
Σημειώσεις
1. Σέξτος Εμπειρικός, Πυρρώνειες Υποτυπώσεις Α΄, Εισαγωγή: Τερέζα Πεντζοπούλου - Βαλάλα: Ο πυρρωνισμός, Μετάφραση Στυλιανός Δημόπουλος, Εκδόσεις Ζήτρος, Θεσσαλονίκη 2002, σσ. 372 - 375
2., σσ. 374 - 377
Η νηστεία, η αποχή από της τροφής είτε εκούσια είτε ακούσια, ασιτία: «βρομούν τα χνότα του από την νήστεια»· ως τιμωρία συνήθως σχολική: «τον έβαλε ο δάσκαλος νηστεία»· η άποψη από φαγητών μη επιτρεπόμενων υπό της θρησκείας καθ’ ορισμένες μέρες: «η νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας», «νηστεία και προσευχή», «κόπηκαν τα γόνατά μου από την νηστεία» (υπό την σημασία αυτή λέγεται πάντοτε τρισύλλαβα)· αρχ. στους Αθηναίους, η τρίτη μέρα των Θεσμοφορίων: «νηστείαν ἄγω»
Η νηστεία και η αποχή από τίνων τροφών, ως άσκηση θρησκευτική εις ένδειξη θλίψεως ή εις προπαρασκευή εις μεγάλες θρησκευτικές εορτές, ήταν σε χρήση σε πολλούς αρχαίους λαούς και απαντά σχεδόν σε όλες τις θρησκείες. Φαίνεται δε ότι η συνήθεια αυτή προέρχεται από τους αρχαίους λαούς της Άπω Ανατολής. Ούτως, επί παράδειγμα, ο βουδικός κώδικας του Μανού είναι πλήρης εντολών αναφερομένων εις την νηστεία και εις την αποχή, οι δε βραχμάνες είναι γνωστό ότι επιδίδονταν εις αυστηρότατες νηστείες από αρχαιοτάτων χρόνων. Η νηστεία ήταν σε χρήση επίσης και στους αρχαίους Αιγυπτίους, οι οποίοι πιστεύεται ότι παρέλαβαν αυτή από τις ανατολικές χώρες. Οι Αιγύπτιοι μετέδωσαν αυτήν κατόπιν εις τους αρχαίους Έλληνας και τους Εβραίους, εκ των οποίων την παρέλαβαν βραδύτερον οι Χριστιανοί, και μετ’ αυτούς οι Μωαμεθανοί, οι οποίοι προσέδωσαν εις την νηστεία και την αποχή, κυρίως δε εις την απόλυτη και συνεχή αποχή του κρασιού, τέτοια σημασία, ώστε αυτή απόβηκε εκ των ουσιωδέστερων γνωρισμάτων της μουσουλμανικής θρησκείας.
Οι Αιγύπτιοι νήστευαν κατά τις εορτές της Ίσιδας και γενικά σχεδόν καθ’ όλες τις εορτές τους. Κυρίως όμως νήστευαν οι ιερείς, οι οποίοι επέβαλλαν εις εαυτούς την αποχή από διαφόρων πραγμάτων, ποικιλλουσών από επτά ημερών μέχρις εξ’ εβδομάδων. Η νηστεία δεν επιβάλλονταν εις τους Ιουδαίους υπ’ ουδενός θρησκευτικού κανόνα και δεν αποτελούσε μέρος των θρησκευτικών τους καθηκόντων. Απλά μόνο αναφέρεται και επαινείται στην Παλαιά Διαθήκη ως μία δοκιμασία ευχάριστη προς τον Θεό. Ο Δαβίδ, ο Τωβίας, η Ιουδείθ, η Εσθήρ, ο Δανιήλ και ολόκληρο το Ιουδαϊκό έθνος προσπάθησαν επανειλημμένως να επιτύχουν την θεία συγγνώμη διά της νηστείας. Οι προφήτες όμως, αν και συμβούλευαν συχνάκις τους Ιουδαίους να νηστεύουν, εν τούτοις κατέκριναν πάντοτε τις υπερβολικές νηστείες. Οι νηστείες των Ιουδαίων συνίσταντο εις την ελάττωση του αριθμού των γευμάτων και εις την επιβράδυνση τους. Κατά την διάρκεια της νηστείας προέβαιναν και εις διάφορες εκδηλώσεις μετανοίας και επέβαλλαν εις εαυτούς διαφόρους στερήσεις, μεταξύ των όποιων ήταν και η αποφυγή από της τελέσεως γάμων. Η έναρξης της νηστείας αναγγέλλονταν με σάλπιγγες, οι κυριότερες δε ημέρες των Ιουδαϊκών νηστειών ήσαν η μεγάλη εορτή του Εξιλασμού και οι επέτειοι των εθνικών συμφορών, όπως της αλώσεως της Ιερουσαλήμ από τον τον Ναβουχοδονόσορα, της καταστροφής του ναού από του Τίτου, κτλ. Επί των ημερών του Ιησού οι Φαρισαίοι και οι Εσσαίοι τηρούσαν φανατικώτατα τις νηστείες, νηστεύοντας εκείνοι μεν δις της εβδομάδος, οι άλλοι πολλές φορές επί πολλές συνεχείς ημέρας και απέχοντες κυρίως του κρέατος και του οίνου. Κατά τα Ελευσίνια μυστήρια και τα Θεσμοφόρια των Αθηνών νήστευαν επίσης και οι αρχαίοι Έλληνες, οι δε γυναίκες ιδίως ήσαν υποχρεωμένοι, επί μια ολόκληρη ημέρα να κάθονται επί της γης και να τηρούν πένθιμο έκφραση.
Οι Λακεδαιμόνιοι διέτασσαν γενική νηστεία σε ολόκληρη την χώρα τους, όταν επρόκειτο να αποδυθούν σε σοβαρές πολεμικές περιπέτειες. Οι ιερείς του Δία, στο νησί της Κρήτης, καθ’ όλη τους την ζωή όφειλαν αν απέχουν αυστηρά από το κρέας, των ιχθύων και πάσης εφθής τροφής. Γενικά η νηστεία, στο πνεύμα των θρησκειών της αρχαίας Ελλάδος, αποτελούσε μέσω εξιλασμού και καθαρμού και θεωρούνταν ως δοκιμασία, ήτις συνέβαλλε τα μέγιστα εις την μεγαλυτέρα εξαΰλωση του ανθρώπου και καθιστούσε αυτόν ικανό να πλησιάζει περισσότερο προς τους θεούς.
Επίσης οι Ρωμαίοι και οι λαοί της Ιταλίας γενικά χρησιμοποίησαν ευρέως την νηστεία. Ο Νουμάς Πομπίλιος νήστευε προ της προσφοράς θυσίας. Όταν οι Ταραντίνοι, πολιορκήθηκαν από τους Ρωμαίους, ζήτησαν την βοήθεια των κατοίκων του Ρηγίου, και αυτοί, για να εξευμενίσουν τους θεούς, νήστευσαν επί 10 ημέρας προ της αναλήψεως της εκστρατείας. Επίσης στη Ρώμη, προς τιμή της Δήμητρας και του Δία, τηρούνταν ορισμένες νηστείες.
Δια των εξ Ιουδαίας Χριστιανών το έθιμο της νηστείας μεταδόθηκε εις την Χριστιανική Εκκλησία. Στην Καινή Διαθήκη πουθενά δεν διατάσσεται η αποχή από το κρέας· αντιθέτως άλλες αποχές αναφέρονται επαινετικά. Ο Ιησούς κατηγορεί συχνά αυτούς που νηστεύουν με υπερβολή, αλλά εκφράζονταν ευνοϊκά υπέρ των νηστειών. Ο ίδιος νήστεψε επί του όρους επί τεσσαράκοντα ημέρας. Κατά τους πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού, οι απόστολοι είχαν καθιερώσει επισήμως και αυστηρή νηστεία τεσσαράκοντα ημερών, εις ανάμνηση της νηστείας του Μωϋσέα, του Ηλία και του Ιησού, οι οποίοι αναφέρεται ότι είχαν νηστέψει επί τόσες ημέρας. Εκ της νηστείας αυτής προήλθε η νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Οι πρώτοι Χριστιανοί καθόρισαν βραδύτερον και άλλες νηστείες : την των τεσσάρων εποχών η ωρών και την των παραμονών. Η νηστεία των τεσσάρων εποχών ελάμβανε χώρα κατά τις αρχές εκάστης των τεσσάρων εποχών του έτους και διαρκούσε επί τρεις ημέρας. Οι νηστείες των παραμονών λάμβαναν χώρα κατά τις παραμονές των εορτών και γίνονταν εις ανάμνηση του μαρτυρίου των εορταζομένων αγίων. Με την πάροδο των αιώνων και του χωρισμού της χριστιανικής θρησκείας εις διάφορα δόγματα, επήλθε χωρισμός και εις τους κανονισμούς των νηστειών των διαφόρων δογμάτων·. [Περί των νηστείας της Ορθοδόξου Εκκλησίας βλ. κατωτ.].
Της Δυτικής Εκκλησίας οι νηστείες είναι ελαφρότερες των της Ανατολικής, μη περιλαμβάνουσες το γάλα, τα αυγά, το βούτυρο και τα ψάρια, απαγορεύουν δε ουσιωδώς το κρέας μόνο. Οι κατά τύπους καθολικοί επίσκοποι έχουν το δικαίωμα ρυθμίσεως των νηστειών, ούτως ώστε κατά περίπτωση δεν επιτρέπεται κατά αυτές η χρήση κρέατος μόνον την Παρασκευή, αλλού δε απαγορεύεται το κρέας κατά κάθε Τετάρτη και Παρασκευή κτλ. Γίνεται δε στη Δυτική Εκκλησία διάκριση μεταξύ νηστείας (Jeune) και αποχής (από του κρέατος, abstinence) και των λιπωδών τροφών κατά μερικές ημέρες, π.χ. τις Παρασκευές κατά τις διαφόρους νηστείας. Διαρκής χρόνος νηστείας και αποχής εν αυτή είναι από την Καθαρά Τετάρτη μέχρι του Μεγάλου Σαββάτου. Ημέρες νηστείας υπάρχουν κατά τις τέσσερις εποχές του έτους, η Τετάρτη, η Παρασκευή και το Σάββατο μιας εβδομάδος. Ως ημέρες αποχής θεσπίστηκαν οι παραμονές κάποιων μεγάλων εορτών. Υπάρχουν δύο ειδών νηστείες στην Δυτική Εκκλησία, οι νηστείες της ευχαριστίας και οι νηστείες οι εκκλησιαστικές. Η νηστεία της ευχαριστίας προηγείται πάσης κοινωνίας των αχράντων μυστηρίων και συνίσταται εις την αυστηρή αποχή από πάσης τροφής στερεάς ή υγρής, από του μεσονυκτίου της παραμονής μέχρι της στιγμής της κοινωνίας. Μόνον οι. ασθενείς, οι λαμβάνοντες την κοινωνία κατά την τελευταία στιγμήν της ζωής των, επιτρέπεται να εξαιρεθούν της τηρήσεως της τοιαύτης νηστείας. Οι εκκλησιαστικές νηστείες ήσαν άλλοτε αυστηρότατες και στους καθολικούς, αλλά με τον χρόνο γίνονταν ελαφρότερες. Σήμερον η νηστεία στην Δυτική Εκκλησία συνίσταται εις την λήψη ενός μόνον γεύματος κατά την διάρκεια της ημέρας, επιτρεπόμενης της προσθήκης εν ανάγκη και ενός προγεύματος. Ημέρες τέτοιας νηστείας, τις οποίας τηρεί σήμερον η Καθολική Εκκλησία, είναι οι σαράντα ημέρες της Τεσσαρακοστής, εξαιρέσει των Κυριακών, οι τρεις ημέρες οι προηγούμενες κάθε εποχής του έτους και οι ημέρες της νηστείας των παραμονών των μεγάλων εορτών. Εκτός των νηστειών αυτών, οι οποίες είναι υποχρεωτικές σε όλους, υπάρχουν και άλλες μερικές ημέρες νηστειών, καθοριζόμενες από τους κανόνες των διαφόρων θρησκευτικών ταγμάτων και τηρούμενοι κυρίως στα διάφορα μοναστήρια. Οι νηστείες είναι υποχρεωτικές εις τους πιστούς που βρίσκονται σε ηλικία άνω των 21 ετών· η δε υποχρέωση αυτή παύει μετά το 60όν έτος της ηλικίας. Οι αξιωματικοί και οι στρατιώτες εξαιρούνται των νηστειών κατά την διάρκεια της στρατιωτικής τους θητείας. Οι επίσκοποι έχουν το δικαίωμα, όπερ δύνανται να παραχωρήσουν και εις τους υπ’ αυτούς αξιωματούχους της Εκκλησίας μέχρι και των εξομολογητών, να εξαιρέσουν μερικά άτομα της νηστείας σε ορισμένες περιπτώσεις. Οι πάπες έχουν το δικαίωμα να εξαιρούν γενικά όλους τους πιστούς από τις νηστείες σε ορισμένες περιστάσεις.
Η Ευαγγελική διαμαρτυρόμενη Εκκλησία απέρριψε εντελώς την νηστεία, μόνον δε κατά την Μεγάλη Παρασκευή τηρεί αποχή από του κρέατος. Αντί δε της νηστείας κατά τις προ του Πάσχα 40 ημέρας έχει ειδικές προσευχές και κατά τόπους επιβάλλει την αποχή, κατά το μάλλον ή ήττον άνευ εξαιρέσεων, από γάμους, διασκεδάσεις κλπ. Οι Αγγλικανοί εν τούτοις διατηρούν πολλά των νηστειών των καθολικών, αν και κατά τρόπο ελαφρότερο.
Οι νηστείες των Αρμενίων είναι κατά πολύ αυστηρότερες των νηστειών των Ορθοδόξων. Τηρούν μόνο την νηστεία της Τεσσαρακοστης άνευ των νηστειών των τεσσάρων εποχών και των παραμονών των εορτών εν τούτοις απέχουν από της καταλύσεως κρέατος, αυγών και γάλακτος την Τετάρτη και την Παρασκευή εκάστης εβδομάδος και τηρούν ιδιαιτέρας νηστείας δια τα Χριστούγεννα, διά την εορτή των αγίων Πέτρου και Παύλου και της Αναλήψεως. Οι Κόπτες και οι Αβυσσηνοί τηρούν τέσσερις μεγάλες νηστείες, όμοιες προς τις των Ορθοδόξων, αλλά διαφόρου χρονικής διαρκείας.
Οι σημερινοί Εβραίοι δεν τηρούν πάσας τις νηστείας των παλαιών προγόνων τους. Έχουν μόνον εξ ημέρας υποχρεωτικής νηστείας, ενώ οι ευσεβέστεροι νηστεύουν επί τριάκοντα ημέρας. Όλες οι νηστείες αυτών έρχονται από την δύση του ηλίου και διαρκούν μέχρι της εσπέρας της επόμενης. Οι νηστείες των Εβραίων συνίστανται εις την αποχή από πάσης τροφής και ποτού. Η νηστεία της ενάτης ημέρας του μηνός Άμπ, εις ανάμνηση της καταστροφής των δύο ναών, είναι εκ των σημαντικότερων. Το δείπνο, το οποίο προηγείται αυτής, είναι όσο το δυνατό λιτότερο. Άλλοτε έτρωγαν μόνον ξηρό άρτο εμβαπτισμένο εντός ύδατος, ξαπλωμένοι κατά γης, με τα πόδια γυμνά, κατά δε την νύκτα κοιμόταν πολλές φορές επάνω σε λίθους.
Οι Μωαμεθανοί νηστεύουν κατά τον μήνα Ραμαζάν, προ της εορτής του Μπαϊράμ, κατ’ ιδίον εντελώς τρόπον· από μεν δηλαδή της ανατολής του ηλίου μέχρι της δύσεως ουδέν επιτρέπεται να τρώγουν, κατά δε το διάστημα της νύχτας τρώγουν οτιδήποτε και μάλιστα περί την αυγή αφυπνίζονται διά τύμπανων, ανά τις συνοικίας περιφερόμενων, για φάγουν· γίνονται δε οι νυκτερινές αυτές εστιάσεις πανηγυρικότερες των κατά τις άλλες ημέρας συνήθων και οι νύκτες του Ραμαζάν αποτελούν εποχή εξαιρετικών δημοσίων διασκεδάσεων. Οι εξ ασθενείας ή άλλου λόγου μη δυνάμενοι να νηστέψουν το Ραμαζάν, υποχρεούνται ν’ αναπληρώσουν εις άλλον καιρό την έλλειψη αυτή. Οι Μωαμεθανοί νηστεύουν επίσης και κατά μερικές άλλες ορισμένες ημέρες, η κυριότερη των οποίων είναι η 10η του μηνός Μουχαρέμ, συμπίπτουσα μετά της ιουδαϊκής εορτής του Εξιλεασμού.
Οι βραχμάνες εξακολουθούν να νηστεύουν κατά συχνά χρονικά διαστήματα και κατά τον μάλλον αυστηρό τρόπο. Η ηλικία, οι ασθένειες και οι παντός είδους αδυναμίες δεν αποτελούν παρ’ αυτούς λόγους εξαιρέσεως από των νηστειών. Οι φακίρηδες και οι φανατικοί Ινδοί επιβάλλουν εις εαυτούς υπερβολικότατες νηστείες. Λέγεται ότι κατορθώνουν να μένουν άνευ ουδεμίας τροφής επί οκτώ, δέκα, ακόμη και δεκαπέντε ημέρες. Οι βουδιστές του Θιβέτ έχουν δύο είδη νηστειών: την αυστηρή νηστεία, καλουμένη νγκουννέ που διαρκεί 24 ώρες, κατά την διάρκεια της όποιας δεν επιτρέπεται ούτε η κατάποση του σιέλου. Οι περισσότεροι τηρούν αυτή επί τρεις συνεχείς ημέρες, λαμβάνοντας μόνον ολίγον τσάι το πρωΐ. Η ετέρα νηστεία καλείται νιεννέ και συνίσταται εις την λήψη ενός μόνον δείπνου κατά την εσπέρα. Παρά τους λαούς του Σιάμ η νηστεία συνίσταται εις την αποχή από πάσης τροφής από της μεσημβρίας μέχρι της πρωίας. Μεταξύ άλλων ημερών οι Σιαμαίοι νηστεύουν και κατά τις ημέρες, κατά τις οποίες είναι πλημμυρισμένοι και υπερεκχειλισμένοι οι κυριώτεροι ποταμοί της περιοχής των κατοικιών τους. Οι πλημμύρες αυτές λαμβάνουν χώρα σχεδόν πάντοτε κατά τον μήνα Μάρτιο, σκοπός δε των νηστειών είναι η επί του ευνοϊκότερου επίδραση των υδάτων επί της γονιμότητας του εδάφους. Επίσης οι Κινέζοι τηρούν διαφόρους νηστείας, ιδίως κατά τις εποχές μεγάλων συμφορών. Τέλος οι βάρβαροι και άγριοι ακόμη λαοί της Αφρικής και της Αμερικής τηρούν ωσαύτως διαφόρους θρησκευτικές νηστείες εις πολλές περιστάσεις, ιδίως δε κατά την μύησιν αυτών εις διαφόρους μυστηριώδεις θρησκευτικές αιρέσεις.
Εξ όλων των υπαρχουσών εισέτι θρησκειών, μόνον ο παρσισμός αγνοεί την νηστεία, την οποίαν μάλιστα απαγορεύει σε πολλές περιστάσεις. Οι Πάρσοι φρονούν ότι τιμούν καλύτερα τον Θεό τρεφόμενοι καλώς, διότι τα ιερά τους βιβλία τονίζουν ότι το υγιές και δυνατόν σώμα καθιστά την ψυχή ισχυρότερη και ικανή να αντισταθεί κατά των κακών πνευμάτων και των πειρασμών, το πνεύμα περισσότερο διατεθειμένο όπως αναγνώσει και κατανοεί τα ιερά βιβλία και την καρδία ικανώτερη και καταλληλότερη όπως επιτελή μετά μεγαλύτερης θέρμης τα καλά έργα.
Κατά την αρχαιότητα ως λόγος της καθιερώσεως της νηστείας εφέρετο η εξευμένιση των εξοργισμένων θεών. Κατά την αντίληψη των αρχαίων, οι εξοργισμένοι θεοί είχαν ανάγκη όπως η οργή τους γίνει αισθητή και υπό των κοινών θνητών, οι οποίοι με τις πράξεις τους έτυχε να τους προσβάλλουν. Οι αρχαίοι θεοί είναι εκδικητικοί. Αποδίδουν κακό αντί του κακού και επιδιώκουν πάντοτε να τιμωρούν τους ενόχους εκτός εάν οι ένοχοι αυτοί επιβάλλουν εις εαυτούς μόνοι τους την αναγκαία τιμωρία. Η νηστεία που προκαλεί τις αναγκαίες στερήσεις, αποτελεί εις την αντίληψη των αρχαίων ένα από τα καλύτερα μέσα της αυτοτιμωρίας των θνητών και της εξευμενίσεως των θεών. Βραδύτερον όμως, οπότε η επελθούσα πρόοδος εις την πνευματική ανάπτυξη των λαών απέδειξε πόσον παιδική και αστήρικτη ήταν η εξήγηση αυτή της καθιερώσεως της νηστείας, επιχειρήθηκε να δοθεί κάποια φιλοσοφικότερη δικαιολογία εις το θρησκευτικό αυτό έθιμο. Κατά αυτή η νηστεία καθιερώθηκε προς τον σκοπό της κατασιγάσεως των ανθρωπίνων παθών. Ο άνθρωπος, δια να δύναται να παραμένει πιστός εις τις αρχές της δικαιοσύνης, οι οποίες αποτελούν την βάση πάσης κοινωνίας, έχει ανάγκη ηθικής τίνος δυνάμεως, ήτις να δύναται να επιβάλλει σιγή στα πάθη του και στα συμφέροντα του. Επειδή δε υπάρχουν περιστάσεις, κατά τις οποίας τα πάθη αυτά εξεγείρονται ζωηρότερα, οφείλει ο άνθρωπος να προλαμβάνει την εξέγερση αυτή δι’ όλων των μέσων, τα όποια είναι δυνατόν να φέρουν το αποτέλεσμα αυτό. Η νηστεία, εξασθενώντας το σώμα και επιβάλλοντας αυτό σε στερήσεις, όταν είναι θεληματική, θέτει υπό δοκιμασία την ηθική δύναμη του ανθρώπου, η όποια αυξάνει έτσι πολύ και καταπνίγει τα πάθη, καθότι νηστεία σημαίνει δαμασμό της πείνας, ήτις είναι εκ των επιτακτικότερων αναγκών του ανθρώπου και δαμασμό της λαιμαργίας, η οποία είναι εκ των ισχυρότερων παθών. Πλην όμως της φιλοσοφικής αυτής εξηγήσεως, παρέχεται και η υγιεινή τοιαύτη. Η νηστεία, από υγιεινής απόψεως, έχει πάντοτε ευνοϊκότατη επίδραση εφ’ όλων των λαών, επιβεβαιωμένη από πολλούς επιστήμονες. Η άνοιξη αποτελεί, δι’ ολόκληρη την φύση και ιδίως για την ενόργανη, την καταλληλότερη εποχή της αφυπνίσεως και της αναγεννήσεως. Και όπως η υπεραφθονία των χυμών αναζωογονεί τα φυτά, έτσι και τα ζώα αισθάνονται κατά την άνοιξη να ανακινούνται τα όργανά των μετά διπλάσιας ζωτικότητας. Το αίμα κατά την εποχή αυτή κυκλοφορεί μετά μεγαλύτερης δυνάμεως και θερμότητας, η δε χώνευση επιτελείται κατά τρόπον δραστηριότερο και πληρέστερο. Η υπεραφθονία όμως αυτής της ζωής δύναται να αποβεί κίνδυνος διά την υγεία του ανθρώπου, η δε ισορροπία, ήτις αποτελεί τον ουσιωδέστερο όρο αυτής, δύναται να διαταραχθεί επιβλαβέστατα. Πράγματι δε παρατηρήθηκε ότι κατά την άνοιξη ο αριθμός των ασθενειών αυξάνει και πολλά άτομα των οποίων η ιδιοσυγκρασία δεν είναι αρκετά ισχυρά, όπως αντισταθεί εις την επανάσταση αυτή, η όποια δημιουργείται εντός αυτών, αισθάνονται την ανάγκη να ελαφρυνθούν, δια καθαρτικών ή δι’ αφαιμάξεων από το πλεόνασμα αυτό της ζωής, το όποιον θέτει την υγεία τους σε κίνδυνο. Εάν λοιπόν ληφθεί ύπ’ όψι ότι η Τεσσαρακοστή, την οποίαν καθιερώνουν σχεδόν όλες οι θρησκείες, έχει τοποθετηθεί εις το κατώφλι, τρόπον τινά, της κρίσιμου ταύτης εποχής, θα γίνει ευκόλως αντιληπτό ότι το σύστημα των στερήσεων, το όποιον επιβάλλεται διά της νηστείας, παρεμποδίζει φυσικά, διά της μη ικανοποιήσεως όλων των αναγκών του σώματος, την υπεραύξηση της ζωτικότητας των οργανισμών και ευνοεί έτσι την υγεία κατά τρόπον αποτελεσματικότερο, διότι ενεργεί όχι ως φάρμακο, αλλά ως προληπτικό μέσον.
Πηγή: Βατάλας, Μάνος Δ., Δημοσιογράφος, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος Ιη΄, σσ. 262 - 263
Έγινε διαρρήκτρια για να φάει γλυκά.
Μέριλαντ (ΗΠΑ). Γυναίκα διέρρηξε ζαχαροπλαστείο στο Μέριλαντ των ΗΠΑ για να... φάει τα γλυκά. Η Κάθριν Αν Ντελγκάντο, 35 ετών, εμφανίζεται ευκρινώς στις κάμερες του συστήματος ασφαλείας του καταστήματος να εισβάλλει σε «κατάσταση αμόκ» στο ζαχαροπλαστείο και να καταβροχθίζει ανελέητα όσα γλυκίσματα βρήκε στο πέρασμα της! Σύμφωνα με την αστυνομία, η δράστης, η οποία λιποθύμησε κοντά στην έξοδό της από το ζαχαροπλαστείο, συνελήφθη με τα ίχνη του εγκλήματος λίγο αργότερα. «Η σοκολάτα έβγαινε κυριολεκτικά από τις τσέπες της» κατά δήλωση αξιωματικού της αστυνομίας.
Πηγή: Εφημερίδα Το Βήμα, Κόσμος, Τετάρτη 8 Αυγούστου, σελ. Α18
Ο Μωσαϊκός νόμος επιβάλλει στους Ιουδαίους μία μόνη δημοσία τακτή νηστεία, την κατά την ημέρα του Εξιλασμού (Λευΐτ. 16,29. 23, 27) προς ένδειξη ταπεινώσεως (Λευϊτ. 16, 31). Μετά όμως την αιχμαλωσία εισήχθησαν παρά στους Ιουδαίους και άλλες τακτές νηστείες και δη κατά τον τέταρτο, πέμπτο, έβδομο και δέκατο μήνα (Ζαχ. 8,19) προς ανάμνηση μεγάλων εθνικών συμφορών. Αλλ’ εκτός των τακτών τούτων νηστειών είχαν οι Ιουδαίοι και εκτάκτους τέτοιες (Κριτ. 20, 26. Α΄ Βασιλ. 20,34.31,13, και Β΄ Βασιλ. 1,12 και πολλαχού αλλού). Κατά την προ της ενανθρωπήσεως του Ιησού Χρίστου εποχή, οι Φαρισαίοι νήστευαν και δις της εβδομάδος (Ματθ. 9, 14. Λουκ. 18,12) την Πέμπτη και Δευτέρα, προς ανάμνηση της αναβάσεως και καταβάσεως του Μωυσή εκ του όρους Σινά. Διαρκούσε δε η νηστεία, ήτις ήτα τελεία αποχή από πάσης τροφής, συνήθως από της έκτης εσπερινής ώρας μέχρι της έκτης πρωινής της επόμενης, ενίοτε όμως και μακρότερα (Εσθήρ 4, 16). Εις ένδειξη βαθειάς μετανοίας και ταπεινώσεως έφερναν οι Ιουδαίοι τρίχινο σάκκο και έρριπταν επί της κεφαλής αυτών σποδόν, διαρρηγνύοντες συγχρόνως τα ενδύματά τους (Β΄ Βασιλ. 13,19. Ιωήλ 1,13. Ιωνά 3, 5 Α΄ Μακ. 3, 47). Οι προφήτες καταδικάζουν την νηστεία την μην προερχόμενη εξ εσωτερικής διαθέσεως (Ησ. 58, 6 Ιωήλ 2,12 εξ. Την νηστεία δε αυτή, την γινόμενη από τους Φαρισαίους, όπως φανούν στους ανθρώπους νηστευτές, καταπολεμεί ο Ιησούς Χρηστός (ματθ. 6, 16) και οι απόστολοι οι οποίοι νήστευαν (Πραξ. 13,2.14,23. Α΄ Κορινθ. 7,5 Β'Κορινθ. 6,5. 11,27), όχι όμως την νηστεία καθολοκλήρου, όπως άτοπα νομίζουν οι διαμαρτυρόμενοι.
Στην χριστιανική Εκκλησία, και μάλιστα τη δυτική, διακρίνονται δύο είδη νηστειών, η πλήρη νηστεία (jejunium), η αποχή δηλαδή από κάθε τροφή, και η ατελής (abstinentia), η αποχή δηλαδή από ορισμένες τροφές. Η πρώτη διαρκούσε μία μόνο ημέρα, στη Δύση συνήθως από της έκτης εσπερινής μέχρι της έκτης της επομένης ημέρας, έπειτα όμως μέχρι της τρίτης κα έπειτα και μέχρι της δωδέκατης μεσημβρινής, η δε δευτέρα και περισσότερες ημέρες. Οι ορισμένες τροφές, από τις οποίες απείχαν οι Χριστιανοί νηστεύοντας, ήσαν συνήθως το κρέας, έπειτα δε και το γάλα, το βούτυρο, το τυρί και τα αυγά, τα οποία όμως, μετά την αυτή εποχή επιτρέπονταν στην δυτική. Αυστηρά τηρούνταν η νηστεία στην Ανατολή και τη Δύση στα μοναστήρια, εις τα οποία οι νηστεύοντες έτρωγαν συνήθως ξηρό άρτο (ξηροφαγία). Σκοπός της νηστείας στην χριστιανική Εκκλησία ήταν : 1) η κατανόηση ότι η τροφή είναι μέσον μόνον προς συντήρηση και ανάπτυξη του σώματος και όχι προς απόλαυση 2) η κυριαρχία του πνεύματος επί της σαρκός και η νέκρωση αυτής προς ορθοτέρα και βαθυτέρα θεωρία των θείων και 3) η οικονομία χρήματος προς δια τροφή και βοήθεια των πτωχών. Εκ του τελευταίου τούτου σκοπού προήλθε ίσως η επί τους Δ΄ αιώνα, ιδίως στην Δύση επικρατούσα γνώμη ότι η νηστεία είναι έργο αξιόμισθο (meritum) λύουσα τον νηστεύοντα εκ των αμαρτιών αυτού
Πηγή: Κουϊμουτσόπουλος Ι.Δ., Δρ Θεολογίας Καθηγητής, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος Ιη΄ σσ. 264 - 265
Νηστείες καλούνται οι επί της Εκκλησίας θεσπισμένες ημέρες, κατά τις οποίες οι πιστοί εν πνευματική συντριβή και μετάνοια οφείλουν να ανυψώσουν το πνεύμα προς τον Κύριο δια νεκρώσεως της σαρκός, απεχόμενοι των ηδονών του βίου και ορισμένων βρωμάτων και ποτών, Είναι δε ημέρες νηστείας:
Α΄) Η Μεγάλη τεσσαρακοστή
Β΄) Η προ των Χριστουγέννων τεσσαρακονθήμερος νηστεία, ήτις άρχεται μεν από της επιούσης της 14ης Νοεμβρίου αγομένης μνήμης Φιλίππου του αποστόλου, λήγει δε την πρωΐα της 25 Δεκεμβρίου
Γ΄) Η νηστεία των αγίων Αποστόλων, ήτις άρχεται μετά την Κυριακή των Αγίων Πάντων και λήγει το πρωί της 29 Ιουνίου, ήτοι την ημέρα κατά την οποία εορτάζεται η μνήμη των κορυφαίων αποστόλων Πέτρου και Παύλου· η νηστεία αυτή δεν είναι πάντοτε τεσσαρακονθήμερος
Δ΄) Η νηστεία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, αρχομένη την 1 Αυγούστου και λήγουσα το πρωΐ της 15 του ίδιου μηνόες
Ε΄) Η Τετάρτη και Παρασκευή εκάστης εβδομάδος, εις ανάμνηση εκείνη μεν της του Ιούδα προδοσίας του Ιησού Χριστού, αυτή δε των παθών και του θανάτου αυτού. Καταλύεται όμως η κατά τις ημέρες αυτές νηστεία, αν κατ’ αυτές συμπίπτει εορτή δεσποτική ή θεομητορική, ή τίνος των δώδεκα Αποστόλων, των Ασωμάτων, του Προδρόμου το γενέθλιο, ή άλλη εορτή, ήτις έχει αργία. Τουναντίον η προτεραία των τοιούτων εορτών δεν αίρει της υποχρέωση προς νηστεία
ΣΤ΄) Η νηστεία της κατά την 29 Αυγούστου αγομένης εορτής της απότομης ή αποκεφαλίσεως του Τιμίου Προδρόμου και Βαπιστού Ιωάννου
Ζ΄) Η νηστεία της εορτής της υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, ήτις εορτάζεται την 14 Σεπτεμβρίου και
Η΄) Η προεόρτιος των Θεοφανίων
Νηστείες επίσης δύνανται να ορισθούν υπό της εκκλησιαστικής αρχής και προς αποτροπή θεομηνιών, δυστυχημάτων, λήθη των τέρψεων κτλ.
Κατά τις ημέρας των νηστειών απαγορεύεται η βρώσις κρέατος, αυγού, γάλακτος και παντός εκ γάλακτος παρασκευαζομένου, όπως τυριού, βουτύρου κλπ., ιχθύων (αλλ’ ουχί και οστράκων, αυγοταράχου και χαβιαρίου), ελαίου (αλλ’ ουχί και ελαίων) και οίνου. Αρχαιότερα επικρατούσε η συνήθεια της κατά τις ημέρας των νηστειών αποχής από πάσης βρώσεως και πόσεως μέχρι της θ΄ ώρας της ημέρας, ήτοι μέχρι της νυν τρίτης ώρας μ. μ. ή μέχρις εσπέρας. Αλλά και νυν υπό των ευσεβέστερων τηρείται παντελής μέχρις εσπέρας ασιτία τις τρεις πρώτες ημέρας της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, η λεγομένη τριήμερος. Εις τήρηση των νηστειών υποχρεούνται πάντες οι πιστοί (άνδρες τε και γυναίκες), εάν μη εμποδίζονται υπ’ αδυναμίας προερχομένης είτε εκ νόσου, είτε εκ νηπιακής ή γεροντικής ηλικίας, είτε δι’ άλλη εύλογη αιτία, ως οδοιπορία, η λοιμική νόσο, η άλλη τέτοιαν αιτίαν.
Εις τους αθετούντας τις περί νηστειών διατάσεις επιβάλλονται ποινές ως ακολούθους:
Α΄) «Εἰς τοὺς μὴ τηροῦντας τὰς νηστείας». Κατά τον Θ΄ αποστολικό κανόνα οι κατά την Μεγάλη τεσσαρακοστή ή κατά Τετάρτη και Παρασκευή εκάστης των άλλων εβδομάδων μη νηστεύοντες, κανόνα νστ΄ της εν Τρούλλω Πενθέκτης Οικουμενικής συνόδου, οι κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές της Μεγάλης τεσσαρακοστης όχι μόνον θύτων (δηλαδή ζώων θυομένων, ήτοι σφαζομένων), αλλά και αυγού και τυριού μη απεχόμενοι, κληρικοί μεν όντες καθαιρούνται, λαϊκοί δ’ αφορίζονται.
Β΄) «Εἰς τοὺς κατὰ τὰ Σάββατα καὶ τὰς Κυριακάς νηστεύοντας». Οι Χριστιανοί ούτε κατά την ημέρα του Σαββάτου, εξαιρουμένου του Μεγάλου Σαββάτου, ούτε κατά την της Κυριακής νήστευαν, διότι αμφότερες λογίζονταν ημέρες χαράς. Και η μεν Κυριακή διά την κατ’ αυτή ανάσταση του Κυρίου, το δε Σάββατο διά την κατ’ αυτό υπό του Κυρίου συντελεσθείσα δημιουργία. Τουναντίον οι γνωστικοί, μη πιστεύοντας εις την ανάσταση του Κυρίου, ένεκα της περί ύλης διδασκαλίας τους, της μη αποδεχόμενης την ενανθρώπηση του Σωτήρα, τηρούσαν κατά τις Κυριακές και κατά τα Σάββατα αυστηρή νηστεία. Οι εν τούτο μιμούμενοι τους γνωστικούς και νηστεύοντας κατά τις Κυριακές ή τα Σάββατα, πλην του Μεγάλου Σαββάτου, κατά τον ξστ΄ αποστολικό κανόνα, κληρικοί μεν όντες καθαιρούνται, λαϊκοί δ’ αφορίζονται. Εις τις ποινές αυτές δεν υποβάλλονται, ως εικός, οι δι’ άσκηση νηστεύοντες ορισμένο αριθμό ημερών, ως οκτώ, δέκα κλπ., εις ας περιέχονται και Σάββατα και Κυριακές. Η εν Τρούλλω σύνοδος, μαθαίνοντας ότι οι εν Ρώμη, κατά παράβαση του ξστ΄ αποστολικού κανόνας, νήστευαν κατά τα Σάββατα, όρισε δια του κανόνα νε΄, ίνα και εν τη των Ρωμαίων Εκκλησία τηρείται απαρασάλευτος ο ειρημένος αποστολικός κανών. Κατά τον κατά των Ευσταθιανών εκφωνηθέντα κανόνα ιη΄ της εν Γάγγρα συνόδου, οι διά νομιζομένη άσκηση νηστεύοντας τις Κυριακές αναθεματίζονται. Κατά τον νγ΄ αποστολικό κανόνα οι επίσκοποι, πρεσβύτεροι και διάκονοι, οι κατά τις εορτές απεχόμενοι κρέατος και οίνου ουχί δι’ άσκηση, αλλά δια βδελυγμία, καθαιρούνται ως «κεκαυτηριασμένοι τὴν ἰδίαν συνείδησιν καὶ σκανδάλου αἴτιοι τοῖς πολλοῖς γιγνόμενοι»
Κατά τις ημέρας της Μεγάλης τεσσαρακοστής, πένθους και κατανύξεως, ουχί δε χαράς και διαχύσεως ημέρες αυτές, α΄) δεν προσφέρεται τελεία θυσία προς τον Θεό, άλλα τελείται η των προηγιασμένων ιερά λειτουργία, πλην των Σαββάτων, των Κυριακών, της εορτής του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και της Μεγάλης Πέμπτης β΄) δεν τελούνται γενέθλια αγίων μαρτύρων, η μόνον κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές ωσαύτως γ΄) δεν τελούνται γάμοι. Κανών που ρητά να απαγορεύει τις θεατρικές παραστάσεις κατά την Μεγάλη τεσσαρακοστή δεν υπάρχει. Πάντως όμως οφείλουν οι πιστοί να απέχουν κατ’ αυτή πάσης κραιπάλης.
Στην ρωμαϊκή Εκκλησία τα περί νηστειών ρυθμίζονται στο Γ΄ βιβλίο, με τίτλο ιδ΄ του κώδικα του κανονικού δικαίου και δη υπό των κανόνων 1250 - 1254.
[Βλέπε Κ. Μ. Ράλλη, Περί των Νηστειών κατά το δίκαιο της Ορθοδόξου ανατολικής Εκκλησίας 1919, και του αυτού, Εγχειρίδιον εκκλησιαστικού δικαίου τεύχος Α΄ 1927, σελ. 129 έπ.]
Πηγή: Ράλλης Κ.Μ., Καθηγητής του Εκκλησιαστικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ακαδημαϊκός. Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος Ιη΄ σελ. 265
Καλούνται έτσι οι πέντε Κυριακές της Μεγάλης τεσσαρακοστής, της έκτης τοιαύτης οΰσης γνωστής υπό το όνομα Κυριακή των Βαΐων. Συνήθως ονομάζονται εκ του αριθμού αυτών Α΄ των Νηστειών, Β΄ των Νηστειών κλπ. Εκ τούτων δε η μεν Α΄ προσεπικαλείται «της ορθοδοξίας», επειδή κατ’ αυτήν, μετά της αναμνήσεως της αναστύλωσης των αγίων εικόνων, συνεορτάζεται και ο καθόλου θρίαμβος της ορθοδοξίας, η δε Γ΄ «της Σταυροπροσκυνήσεως», επειδή κατ’ αυτήν προβάλλεται εις προσκύνηση των πιστών και ενίσχυση αυτών ο τίμιος Σταυρός. Κατά τις υπόλοιπες Κυριακές των νηστειών εορτάζεται στη μεν τη Β΄ από το 1368 Γρηγόριος ο Παλαμάς αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, στην δε Δ΄ ο όσιος πατήρ Ιωάννης ο συγγραφεύς της Κλίμακας, και στην Ε΄ ψάλλεται η ακολουθία της οσίας Μαρίας της Αιγύπτιας.
Πηγή: Τρεμπέλας Π. Ν., Θεολόγος - Διευθυντής του περιοδικού «Ζωή», Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος Ιη΄ σελ. 265
Η αλήθεια είναι πως αν κάποιος ζει εκτός της Ορθοδόξου εκκλησίας δεν κατανοεί ποτέ το νόημα της θεραπευτικής αξίας της νηστείας. Αυτό διότι ίσως ποτέ δεν κατανοεί και δεν αντιλαμβάνεται την «αρρώστια» που μπορεί να κουβαλάει. Μπορεί να γνωρίζει ότι παρόλο που αθλείται, παρότι δεν τρώει υπερβολικά, παρότι δεν έχει προβλήματα υγείας (π.χ. ορμονικό), εντούτοις είναι υπέρβαρος. Μπορεί όχι πολύ. Μερικά μόνο κιλά, αλλά εντούτοις υπέρβαρος και δεν κατανοεί ποτέ του το γιατί. Μπορεί να μην είναι καν υπέρβαρος ένεκα δραστηριοτήτων, αλλά να τρώει πολύ, παραπάνω από όσο χρειάζεται και κάθε φορά να τελειώνει το φαγητό του με μια αίσθηση υπερπλήρωσης της κοιλιακής χώρας.
Οι πρωτεΐνες και οι θεωρίες
Οι περισσότεροι εκτός Ορθοδοξίας, νομίζουν πως η νηστεία είναι η αποκοπή των πρωτεϊνικών τροφών από το διαιτολόγιο και το ρίχνουν στην «φυσιατρική» εξήγηση της «αποτοξίνωσης» του οργανισμού από την αμμωνία, κατάλοιπου της επεξεργασίας των πρωτεϊνών, ως ουρικού οξέος εις τα ούρα. Αυτό είναι πλάνη και δεν αποτελεί την εξήγηση της όλης άσκησης. Αν η Ορθοδοξία έκοβε από το διαιτολόγιο μόνο τις πρωτεΐνες (γαλακτοκομικά, κρέας, ψάρι, αυγό) τότε δεν θα υπήρχε λόγος να κόβει το λάδι ή το βούτυρο που είναι λίπη. Ο λόγος της νηστείας έγκειται εις την απεξάρτηση από τις γεύσεις. Συνεπώς οι τροφές που κόβονται είναι οι πιο εύγεστες. Και μην νομίζει κανείς πως οι γεύσεις είναι κακές η καλές και άλλες τέτοιες παραδοξότητες. Κάθε άλλο. Η Ορθοδοξία δέχεται την ηδονή της θρέψης αλλά όσο και εφόσον παραμένει θρέψη. Από και και έπειτα υπάρχει η γαστριμαργία, δηλαδή το πάθος και δηλαδή η ανάλωση της τροφής όχι για να χορτάσει η μηχανή του σώματος και να κορεσθεί η πείνα του στομάχου, αλλά για να ηδονισθεί η γλώσσα. Όταν αντί να θρέψει κανείς το σώμα, αντιθέτως προσπαθεί να ικανοποιήσει την γλώσσα και που δεν είναι στομάχι, τότε κάτι δεν πάει καλά. Ο Θεός ως δημιουργός έθεσε τις τροφές να είναι ευάρεστες εις τον άνθρωπο και τα ζώα για να μπορεί το σώμα να εξασφαλίζει τα αναγκαία προς το ζην και όχι για να απολαμβάνει η «γλώσσα» εις βάρος του σώματος.
Η γαστριμαργία
Η οριοθέτηση της κατάστασης της γαστριμαργίας γίνεται με την τοποθέτηση μιας ερώτησης προς τον «άρρωστο»: «Κάθε πότε τρως;». Αν ο «άρρωστος» απαντήσει πως τρώει ακόμη και στιγμές που δεν πεινάει, τότε υπάρχει παρών το πρόβλημα της γαστριμαργίας. Αν ενώ δεν πεινάει «ονειρεύεται» σπανακόπιτες, τυρόπιτες, πίτες, πίτσες κ.λ.π., τότε κάτι «δεν πάει καλά». Γαστριμαργία λοιπόν είναι το πάθος του να τρώγει κανείς τροφή, ακόμη και όταν το σώμα δεν προστάζει προς αυτό. Και όταν λέμε δεν προστάζει εννοούμε ότι δεν πεινάει. Ο περισσότερος κόσμος ιδιαίτερα σήμερα εις την Δύση με την αφθονία των αγαθών, δέχεται ερεθίσματα για κατανάλωση τροφής σε στιγμές, που ασφαλώς δεν υπάρχει καμιά επιταγή προς θρέψη (πείνα). Ο καταναλωτής αρχίζει να καταναλώνει άνευ πείνας, επειδή κάποιο γλυκό ή παγωτό είναι νόστιμο και ενθυμούμενος αυτό επιθυμεί να το αναλώσει και πάλι. Ξεχνά όμως εις το μυαλό του, πως η τροφή είναι για την θρέψη και όχι για διασκέδαση μόνο. Η ηδονή συνοδεύει την θρέψη, ποτέ δεν πάνε χώρια. Αν υπάρχει μόνο ηδονή, τότε η θρέψη μετατρέπεται σε υπερ-θρέψη και αρχίζουν τόσο τα προβλήματα του πάθους αλλά και της καταστροφής της υγείας. Όχι ασφαλώς με «ένα παγωτό» ή «μια πάστα», αλλά η επανάληψη σίγουρα θα φέρει την εξάρτηση.
Ένα παράδειγμα
Πρακτικά θα ήταν σαν να έχει κανείς ένα αυτοκίνητο με ντεπόζιτο 20 λίτρων και να επιθυμεί να ρίξει μέσα 25, 30, 35 λίτρα. Βέβαια το ντεπόζιτο δεν τα χωράει αλλά το πεπτικό σύστημα του ανθρώπου, όπως και άλλων ζώων, συνήθως έχει τρόπους να μεγαλώνει την χωρητικότητα του «ντεπόζιτου», με συνέπεια οι «ανάγκες» όλο και να μεγαλώνουν. Ασφαλώς το πρόβλημα δεν είναι μόνο η υγεία. Σημασία έχει και ο εθισμός προς την τροφή, που από πηγή οικοδομικών υλικών και πηγή ενέργειας μετατρέπεται στην κυριολεξία σε «πλεόνασμα» και σε υλικό ηδονισμού.
Η «στέρηση»
Πολλοί όταν ακούσουν για νηστεία δηλώνουν: «και τι θα γίνει τώρα; δεν μπορώ να φάω το παγωτό μου η το γλυκό μου τώρα [μετά το φαγητό]; μπορεί να μην πεινάω αλλά μου αρέσει πολύ. Γιατί να το στερηθώ;», Η «στέρηση» είναι η λέξη κλειδί. Διότι ο «άρρωστος» δεν εννοεί πως ακριβώς αυτή η λεγόμενη «στέρηση» είναι ουσιαστικά το πάθος του. Αν ο υποτιθέμενος άνθρωπος είχε ασκηθεί μία η δύο φορές εις την νηστεία και απέβαλλε το πάθος της γαστριμαργίας, είναι 100% σίγουρο πως με γεμάτο στομάχι και ικανοποιημένος με το γεύμα δεν θα ένιωθε καμία ανάγκη για περισσότερο φαγητό, πόσο μάλλον για παγωτό ή γλυκό. Μάλιστα αρκετοί είναι αυτοί που δεν τρώνε παγωτό μετά το φαγητό, εφόσον έχουν φάει δύο φορές για «κανονικό γεύμα». Άλλοτε μερικοί κάνουν και συναγωνισμό και υπερηφανεύονται για το ποιος έφαγε [παθιάστηκε] περισσότερο. Δεν αντιλαμβάνονται τι λένε και τι πράττουν. Αλλά πώς να το αντιληφθεί κανείς με τόσα γύρω του; όταν σε κάθε δεξίωση η κάθε κοινωνική εκδήλωση που υπάρχει και «τραπέζι», τα τρόφιμα υπεραρκετούν και όλοι μαζί καταναλώνουν τόσο φαγητό, όσο θα χρειαζόταν κάποιος για να κάνει «το γύρο της Ελλάδας» περπατώντας.
Η μέθοδος (αφορά κοσμικούς και όχι ασφαλώς ιερωμένους)
Θα πρέπει να γίνεται λήψη τροφής όταν το άτομο νιώθει το αίσθημα της πείνας και ποτέ άλλοτε. Δεν είναι πείνα όταν φαντασιώνεται κανείς τροφή και του τρέχουν τα σάλια σαν τον σκύλο του Pavlof. Πείνα είναι το αίσθημα που προέρχεται από το στομάχι. Το νερό να καταπίνεται όταν υπάρχει η αίσθηση της δίψας και ποτέ άλλοτε. Καλύτερες ασκήσεις για τους παρθένους της νηστείας, και ιδιαίτερα τις πρώτες μέρες αν υπέρβαροι, εκείνες που όταν εμφανιστεί το αίσθημα της πείνας το αφήνουν να εκτονωθεί εντελώς. Υπομονή χρειάζεται και πειθαρχία. Το αίσθημα αυτό φεύγει μετά από 10-20 λεπτά. Θα πρέπει στο μυαλό τους να το μειώνουν και να μην το μεγαλοποιούν λες και ήρθε το τέλος του κόσμου. Ο ανθρώπινος οργανισμός, όταν είναι υγιείς, έχει φοβερές αντοχές. Μην φοβούνται ότι θα τους έρθει αδυναμία κ.λ.π. Αν είναι νέοι, να συνοδεύουν και την νηστεία με αερόβιο αθλητισμό ακόμη και όταν πεινούν. Ο οργανισμός δεν φοβάται την πείνα. Μπορεί να εκτελέσει θαυμάσια έργο ακόμη και με πολύ άδειο στομάχι. Βέβαια να λείπουν οι υπερβολές εις την άθληση. Κατόπιν, εφόσον εκτονωθεί το αίσθημα της πείνας, περιμένουν ή τον δεύτερο ή και τρίτο κύκλο του αισθήματος για να τραφούν, ανάλογα με το πόσο θέλουν να ασκηθούν. Ο δεύτερος κύκλος θα πρέπει να θεωρείται πάντως η «μητέρα» της άσκησης. Η δε πρόσληψη της τροφής θα πρέπει να σταματά πριν τον πλήρη κορεσμό του στομάχου. Πρέπει οποιοδήποτε αίσθημα δυσφορίας στο στομάχι από πλήρωση τροφής να αποφεύγεται μετά πείσματος, γι’ αυτό θα πρέπει το γεύμα να διακόπτεται πολύ πριν τον πλήρη κορεσμό. Θα πρέπει ο νηστευτής να εννοήσει τι προσπαθεί να κορέσει. Την γλώσσα του ή το στομάχι του; Καλό θα είναι τις πρώτες μέρες να αποφεύγεται η πρόσληψη γεύματος με ανθρώπους που δεν νηστεύουν, αν ο νηστευτής δεν έχει πειθαρχία, για να μην φάγει τα όσα αναλώνουν οι άλλοι μετά βουλιμίας μπροστά του και να μην παρασυρθεί εις το πάθος του και πάλι. Σκέψεις τύπου: «Ξεκινάω από αύριο» είναι για μαλθακούς. Ας αφήνουν την νηστεία και ας προσπαθήσουν την επόμενη φορά. Είναι καλύτερα έτσι παρά η υποκρισία κατά την διάρκεια θρησκευτικής νηστείας. Σκανδαλίζουν πιθανόν και άλλους με την συμπεριφορά τους.
Η καθαρά Δευτέρα
Η καθαρή Δευτέρα από μέρα νηστείας έχει μετατραπεί σε μέρα γαστριμαργίας με νηστίσιμα. Αυτό το παράδειγμα αναφέρεται εδώ για την περίπτωση που ο αναγνώστης δεν εννόησε περί τίνους γίνεται λόγος. Νηστεία δεν σημαίνει καταναλώνω 10 πιάτα με νηστίσιμα φαγητά, αλλά τρώω ακριβώς ή και λιγότερα από όσα χρειάζομαι ή νομίζω πως χρειάζομαι.
Αποτελέσματα
Τα αποτελέσματα της νηστείας είναι υπέροχα. Υπάρχει πλήρη νόηση της λειτουργίας της θρέψης, της αξίας των τροφών, της ευχαριστίας προς τον Θεό που έθεσε τόσα όμορφα πράγματα προς θρέψη του ανθρώπου και που επίτρεψε να τα γεύεται την ώρα που τροφοδοτεί το σώμα του με τις αναγκαίες πρώτες ύλες. Υπάρχει αίσθηση πληρότητας, αυτάρκειας, λιτότητας, ευεξίας, καθαρότητας σκέψης και για τους ελεημένους από τον Θεό πολύ περισσότερα που μόνο με την πρακτική γίνονται αντιληπτά. Εκείνοι που θα χάσουν σίγουρα πολλά κιλά αν υπέρβαροι, θα νιώσουν ευελιξία και ελαφρότητα. Πράγματα που πριν νόμιζαν πως εκτελούνται μόνο μετά ένα πιάτο καλό φαΐ (νηστικό αρκούδι δεν χορεύει), θα εκτελούνται άνετα και χωρίς αυτό το πιάτο. Τρόφιμα άχρηστα εις την διατροφή, αλλά χρήσιμα στην γλώσσα, όπως τα γλυκίσματα και οι σοκολάτες, πιθανόν κατόπιν της νηστείας να μην ορέγονται πλέον. Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Ο νηστευτής βρίσκεται στον σωστό δρόμο. Μπορεί και να ξαναδοκιμάσει αλλά μπορεί να απογοητευτεί από την «νέα» γεύση τους. Μην παραξενευτεί. Απλά του έφυγε το πάθος. Ουσιαστικά έχει κερδίσει. Μην συνεχίσει να αναλώνει αναζητώντας την «παλαιά ηδονή» διότι θα υποπέσει πάλι σε πλεονασμό, εφόσον κυνηγά την ηδονή και όχι την θρέψη. Αν παρά ταύτα υποπέσει ξανά μέρα με την μέρα εις τον πλεονασμό και εις την κατανάλωση το αχρήστου, δεν υπάρχει λόγος φόβου. Υπάρχουν νηστείες όλο το έτος για αυτό ακριβώς το λόγο. Και για το κούρδισμα των παλιών αλλά και για την προσεύλεση νέων.
Για τους αθλητές
Αθλητισμός και νηστεία μπορεί να συνυπάρξουν; Ασφαλώς όταν δεν έχει να κάνει κανείς με πρωταθλητισμό, τότε σίγουρα ναι. Ιδίως για εκείνους που ασχολούνται με αναερόβια άθληση. Ιδιαίτερα οι αθλητές είναι πιο εύκολο να επιτύχουν σε μια νηστεία καθόσον ο ίδιος ο αθλητισμός απαιτεί πειθαρχία. Το ίδιο και η νηστεία για την κατανίκηση του πάθους.
Για τους αρρώστους
Ασφαλώς η ορθοδοξία δεν μοιάζει με τις πλάνες που θεωρούν την νηστεία αυτοσκοπό. Η νηστεία πρέπει να οδηγεί εις την νέκρωση του πάθους και όχι εις την τέλεση άθλων για να εντυπωσιάζονται οι άλλοι, μήτε γιατί είναι κανόνας απαράβατος. Υπάρχει έλλογος αιτία. Γίνεται προσπάθεια για την αποβολή ενός πάθους της γαστριμαργίας που οδηγεί στο τέλος και σε αποβολή άλλων παθών, που μέσες άκρες οδηγούν σε αμαρτίες. Αλλά αν κάποιος είναι άρρωστος δεν χρειάζεται να πεθάνει από ασιτία διότι τότε πέφτει σε χειρότερο αμάρτημα, την αυτοκτονία, οπότε καλύτερα θα ήταν να απέχει παντελώς από τέτοιες πρακτικές.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ
1. Η νηστεία δεν είναι δίαιτα. Η δίαιτα έχει σκοπό το λεπτό σώμα. Η νηστεία είναι αφιερωμένη στον Θεό όχι στο σώμα. Προς τούτο συνοδεύεται από προσευχή και αποχή από αμαρτίες. Ειδάλλως δεν είναι νηστεία, έστω και αν αναλώνονται νηστίσιμα τρόφιμα. 2. Η δίαιτα στοχεύει εις το λεπτότερο σώμα. Η νηστεία στοχεύει στην κατανίκηση του πάθους [γαστριμαργία], το αδυνάτισμα που αυτή επιφέρει είναι «παράπλευρη απώλεια» βάρους, και όχι στόχος ή σκοπός.
|
Πρωταρχική επιδίωξη της νηστείας είναι η κάθαρση του πιστού, της ψυχής και του σώματός του. Ο Μ. Βασίλειος ονομάζει την νηστεία «φάρμακον ἁμαρτίας ἀναιρετικόν». Η νηστεία καθαίρει, κατ’ αρχάς, τις αισθήσεις του σώματος και θανατώνει την φιληδονία. Ενώ η γαστριμαργία και η κοιλιοδουλεία εξάπτει το σαρκικό φρόνημα και ιδεγείρει τις ορμές, η νηστείας, αντίθετα, μαραίνει τις σαρκικές επιθυμίες και κοιμίζει τις επαναστάσεις του σώματος, όπως διδάσκει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Είναι χαρακτηριστικές οι παρομοιώσεις της νηστείας που ανευρίσκουμε σε πολλούς Πατέρες ή εκκλησιαστικούς ύμνους. Την παρομοιάζουν με μάχαιρα ή ξίφος, που αποκόπτει τα πάθη της σαρκός, και με χαλινάρι που χαλιναγωγεί τις ορμές του σώματος. Η νηστεία δεν καταστέλλει μόνο τις άτακτες κινήσεις του σώματος· ελευθερώνει ταυτόχρονα τον άνθρωπο και από τα πάθη της ψυχής. Κατά τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο η μέθη και η αδηφαγία μας υποδηλώνουν στην τυραννία των παθών, ενώ η νηστεία μας ελευθερώνει από τα δεσμά, μας απαλλάσσει από την τυραννία και μας επαναφέρει στην προγενέστερη ελευθερία μας. Πολύ σωστά, λοιπόν, ονομάζεται η νηστεία «παθοκτόνος» και «φάρμακον παθῶν καθαρτήριον» .
Μαζί μετά πάθη, η νηστεία μας απαλλάσει και από τους ρυπαρούς λογισμούς. Κατά τους θεοφόρους Πατέρες μας ένα από τα πλέον αποτελεσματικά όπλα, με το οποίο μπορούμε να αποδιώξουμε τους πονηρούς λογισμούς είναι η νηστεία. Όπως παρατηρεί ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος η νηστεία «πολλὴν ἐν τοῖς λογισμοῖς ἡμῶν ποιεῖται τὴν γαλήνην...»
Συχνά η νηστεία παρομοιάζεται με όπλο. Οι αγωνιζόμενοι πιστοί, λοιπόν, κρατώντας το όπλο τούτο αντιμάχονται το διάβολο και αποκρούουν τις εφόδους των πονηρών πνευμάτων. Ο Μέγας Βασίλειος διδάσκει ότι «νηστεία ὅπλον ἐστὶ πρὸς τὴν κατὰ τῶν δαιμόνων στρατιάν»
Πηγή: Φωνή του Κυρίου, Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, 27/11/2005, έτος 53ον, Αριθ. Φυλ. 48 (2729), σελ. 192
Μοναχοί καθαρίζουν ψάρια κατά την προπαρασκευή του φαγητού σε αθωνικό μοναστήρι (η φωτογραφία από το λεύκωμα του Γ. Ντρενογιάννη «Το Άγιον Όρος») (Πηγή: Εφημερίδα Το Βήμα, Παρασκευή 7 Δεκεμβρίου 2007, σελ. Α20)
ΠΑΣΧΑ
1. Από Της Κυριακής Τελώνου και Φαρισαίου και μέχρι της Κυριακής του Ασώτου, έχουμε Κατάλυση εις πάντα όλη την εβδομάδα.
2. Την εβδομάδα της Τυρινής εκτός του κρέατος επιτρέπονται όλα τα άλλα και Τετάρτη και Παρασκευή.
3. Η νηστεία της Μ. Τεσσαρακοστής, αρχίζει από της Καθαρής Δευτέρας με λάδι μόνο Σάββατο και Κυριακή
4. Την Πέμπτη του Μ. Κανόνος τρώμε λάδι.
5. Την Κυριακή των Βαΐων τρώμε ψάρι.
6. Την Μ, Εβδομάδα νηστεία
7. Την εβδομάδα της Διακαινησίμου κατάλυσης εις πάντα
8. Από την Κυριακή του Θωμά μέχρι της Πεντηκοστής κατάλυσης λαδιού Τετάρτη και Παρασκευή
9. Της Μεσοπεντηκοστής και την παραμονή της Αναλήψεως τρώμε ψάρι
10. Την εβδομάδα της Πεντηκοστής κατάλυσης εις πάντα
ΑΓ. ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ
11. . Η νηστεία αρχίζει την επόμενη της Κυριακής των Αγίων Πάντων και διαρκεί μέχρι της παραμονής των Αγ. Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Τρώμε κάθε μέρα ψάρι και λάδι εκτός Τετάρτης και Παρασκευής. Η νηστεία αυτή γίνεται με διάκριση στο ψάρι, γιατί δυνατόν ο χρόνος όπου διαρκεί η νηστεία να είναι μικρός, οπότε και ο χρόνος καταλύσεως του ψαριού θα πρέπει να είναι και αυτός μικρός.
ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟΣ.
12. Τρώμε λάδι μόνο Σάββατο και Κυριακή και ψάρι της Μεταμορφώσεως. Αν η γιορτή της Παναγίας συμπέσει να είναι ημέρα νηστίσιμη τότε τρώμε αντί κρέας ψάρι και γλυκά με λάδι και όχι με βούτυρο- γάλα-αυγά
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ
13. Από 15 Νοεμβρίου μέχρι και 24 Δεκεμβρίου τρώμε συνέχεια λάδι εκτός Τετάρτης και Παρασκευής, εξαιρουμένων πάντοτε των περιπτώσεων όπου έχομε κατάλυση λαδιού. Από 21 Νοεμβρίου μέχρι 17 Δεκεμβρίου τρώμε ψάρι Σάββατο και Κυριακή και σε ειδικές περιπτώσεις Τρίτη και Πέμπτη
ΓΕΝΙΚΑ
1. Για θεία Κοινωνία το Σάββατο, έχουμε νηστεία την προηγουμένη μέρα και κατάλυση λαδιού την Πέμπτη
2. Η μετάληψης του Μ. Αγιασμού οποτεδήποτε και αν γίνει, θα πρέπει να προηγηθεί νηστεία την προηγούμενη μέρα
3. Νηστεία λαδιού δεν επιτρέπεται Σάββατο και Κυριακή, εκτός του Μ. Σαββάτου
4. Κατάλυσης ψαριού: τρώμε ψάρι όχι όμως γαλακτερά, αυγά και κρέας
5. Κατάλυσης τυριού - αυγών: τρώμε γαλακτερά - αυγά - ψάρι όχι όμως κρέας
6. Εφ’ όσον κατά την Μ. Τεσσαρακοστή η νηστεία έγινε κανονικά, τότε επιτρέπεται η Θ. Κοινωνία την εβδομάδα της Διακαινησίμου κάθε μέρα, ακόμη και μετά από γεύμα με κρέας και δείπνο με γαλακτερά την προηγουμένη της Θ. Κοινωνίας
7. Εις ότι αφορά την Θ. Κοινωνία από των Χριστουγέννων μέχρι των Θεοφανείων, εφ’ όσον η νηστεία των Χριστουγέννων έγινε κανονκά, τότε επιτρέπεται η Θεία Κοινωνία κάθε μέρα με γαλακτερά μεσημέρι και βράδυ της προηγουμένης της Θ. Κοινωνίας
8. Οι εορτάζοντες την ονομαστική τους εορτή ή του Αγίου της ενορίας τους, εφ’ όσον η ημέρα αυτή είναι νηστίσιμη, τότε προσφέρουν ψάρι χωρίς αυγά και τυρί και γλυκά μόνο με λάδι
9. Για Θ. Κοινωνία το Σάββατο του Ασώτου κανονική κατάλυση όλη την εβδομάδα, με λάδι μόνο το μεσημέρι της Παρασκευής και Νηστεία το βράδυ
10. Για Θ. Κοινωνία την Κυριακή του Ασώτου πάλι κατάλυση όλη την εβδομάδα με λάδι μόνο το μεσημέρι του Σαββάτου και Νηστεία το βράδυ
11. Για Θ. Κοινωνία το Σάββατο της Τυρινής τρώμε κανονικά τα της λευκής Νηστείας - τα πάντα εκτός κρέατος - και την Παρασκευή λάδι το μεσημέρι και το βράδυ Νηστεία
12. Για Θ. Κοινωνία την Κυριακή της Τυρινής την Παρασκευή κανονικά τα της λευκής Νηστείας και το Σάββατο λάδι το μεσημέρι και το βράδυ Νηστεία.
13. Για Θ. Κοινωνία την Κυριακή του Θωμά την προηγουμένη το μεσημέρι τρώμε γαλακτερά και το βράδυ Νηστεία
14. Για Θ. Κοινωνία την ημέρα της Αναλήψεως την προηγουμένη τρώμε ψάρι το μεσημέρι και το βράδυ Νηστεία
15. Για Θ. Κοινωνία την επόμενη των Χριστουγέννων το μεσημέρι της προηγουμένης τρώμε κρέας και το βράδυ γαλακτερά
ΜΗΝΑΣ |
ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΕΛΑΙΟΥ, ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΨΑΡΙΟΥ, ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΕΙΣ ΠΑΝΤΑ, ΝΗΣΤΕΙΑ |
Ιανουάριος |
1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27, 28,29,30,31 |
Φεβρουάριος |
1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23 (1),24 (2),25,26,27, 28,29 |
Μάρτιος |
1,2,3,4,5,6,7,8,9(2),10,11,12,13,14,15,16,17,18 (3),19,20,21,22,23,24,25(4),26,27, 28,29,30,31 |
Απρίλιος |
1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27, 28,29,30 |
Μάιος |
1(5),2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27, 28,29,30,31 |
Ιούνιος |
1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27, 28,29(6),30,31 |
Ιούλιος |
1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27, 28,29,30,31 |
Αύγουστος |
1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15(6),16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27(7), 28,29,30,31 |
Σεπτέμβριος |
1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27, 28,29,30,31 |
Οκτώβριος |
1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27, 28,29,30,31 |
Νοέμβριος |
1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27, 28,29,30,31 |
Δεκέμβριος |
1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18,19,20,21,22,23,24,25,26,27, 28,29,30,31 |
1. Κατάλυσης γίνεται όταν δεν είναι Μ. Τεσσαρακοστή 2. Δεν καταλύεται λάδι αν η γιορτή συμπέσει κατά την Α Εβδομάδα της Μ. Τεσσαρακοστής 3. Κατάλυσης γίνεται όταν δεν είναι Μ. Τεσσαρακοστή 4 Εάν τύχη την Μ. Εβδομάδα καταλύουμε μόνο λάδι 5.Κατάλυσης γίνεται όταν δεν είναι Μ. Τεσσαρακοστή 6 Αν η γιορτή δεν συμπέσει να είναι Τετάρτη ή Παρασκευή, τότε έχουμε κατάλυση εις πάντα 7. Μόνο μέχρι και το μεσημεριανό φαγητό |
Πεινάς πριν φας ή γίνεσαι «σκύλος του Pavlof» και όταν «χτυπάει το κουδούνι», σου τρέχουν τα σάλια;
Γι’ αυτό το πάθος θα γίνει εκτεταμένη αναφορά σε ειδική σελίδα, μιας και είναι εκείνο που μαστίζει τους περισσότερους ανθρώπους.
Για αυτό το πάθος δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ενασχόληση καθόσον είναι γνωστό στους περισσότερους αλλά περνά δυστυχώς ακόμη απαρατήρητο. Στην συγκεκριμένη περίπτωση και επειδή έχει να κάνει κανείς σε σελίδα Ελληνισμού - Χριστιανισμού, πρέπει να δηλωθούν τα εξής:
1. Ασύμβατο με την θεά Υγεία και συνεργάτης του θεού Διονύσου εις την δημιουργία του καρκίνου
2. Ασύμβατο με τον θεό της ιατρικής Ασκληπειό
3. Ασύμβατο με Ολυμπιονίκες και αθλητές
4. Ασύμβατο με το σώμα
5. Ασύμβατο με την φιλοξενία
6. Ασύμβατο με την γνώση - επιστήμη
7. Ασύμβατο με την σκέψη (αρτηριοσκλήρωση, μη οξυγόνωση)
Και όμως κανείς από τους νεοπαγανιστές δεν το συζητά ούτε το απορρίπτει σε καμιά διδασκαλία, τουλάχιστον από όσο είχε ο γράφων την τύχη να γνωρίζει έως και το 2006. Στους χώρους που συναθροίζονται παγανιστές για παρουσιάσεις βιβλίων επικρατεί, όπως άλλωστε και αλλού, «νέφος» καρκίνου και απαίσιας δυσοσμίας. Και είναι πολύ απλό να δει κανείς γιατί οι νεοπαγανιστές δεν βάλλουν το τσιγάρο. Διότι δεν βάλλουν κανένα άλλο πάθος. Γνήσιοι ακόλουθοι των θεών τους αποδεικνύουν πως αν το λεγόμενο 12θεο είχε δημιουργηθεί τον 21 αιώνα, οι θεοί του θα κάπνιζαν, εφόσον ο άνθρωπος πλάθει τους θεούς κατ’ εικόνα του και όχι το αντίστροφο.
Ασύμβατο για τον Χριστιανισμό και αμαρτία, αφού επιφέρει την καταστροφή του σώματος του καπνιστή αλλά και των παθητικών καπνιστών φίλων του, γνωστών του και αγνώστων. Αποτελεί ασέβεια για το σώμα που είναι οίκος του Αγίου Πνεύματος. Οι λαϊκοί καλύτερα να αθλούνται και να δίδουν τον οβολό τους σε φιλανθρωπίες παρά να καταστρέφουν τον οργανισμό τους πληρώνοντας και από πάνω καθημερινά και προσφέροντας «ένα τσιγάρο» στον φίλο ή την φίλη. Του ή της κάνουν ζημιά με την «φιλική» συμπεριφορά τους.
Πως διαδίδεται αυτό το πάθος.
Πολλά χρόνια κινηματογραφικής, βλ. θεατρικής «θηριωδίας» και ασυδοσίας, ακόμη και στις μέρες, επιβάλλει πολλούς πρωταγωνιστές - πρότυπα ως καπνιστές με «στυλ» καρδιοκατακτητού. Πλήθος περιοδικά με «γκλαμουριές» και άλλες τριφηλές υποσχέσεις διαφημίζουν πάμπλουτους κενούς εις το μυαλό που εν αντιθέσει με τους πτωχούς, το ρίχνουν εις τα «κυριλέ» πούρα και στις «διανοούμενες» πίπες, που φέρνουν τον καρκίνο το ίδιο αποτελεσματικά, μόνο που ξοδεύονται περισσότερα χρήματα ή όπου ο καρκίνος «μυρίζει» καλύτερα. Αυτά είναι σύνορα της ανθρώπινης ανοησίας, όπου η καταστροφή του οργανισμού με «στυλ», γίνεται μοχλός «γοητείας» του αντιθέτου φύλου και απόδειξη ευκατάστατης ζωής, μάλλον ανόητης. Ουδείς όλων αυτών θα έδιδε χρήμα εις το «σούπερ-μάρκετ» για να αγοράσει κονσέρβα-καρκίνου. Όμως τα δίδει αφειδώς για να αγοράσει κονσέρβα-τσιγάρα. Η διαφορά δεν υπάρχει πουθενά, εφόσον το πρώτο τσιγάρο «βρωμάει» σε όλους και δημιουργεί πονοκέφαλο. Και όμως η ανοησία της «κοινωνικότητας» νικά και ο μικρός από αγαθός γίνεται πονηρός ανόητος καθώς μεγαλώνει και επιμένει να μάθει να καπνίζει παρόλο που βρωμά και δημιουργεί και πονοκέφαλο.
Ευθύνη στα κράτη. Υποκριτές.
Η αδιαφορία των κρατών είναι φανερή όλα αυτά τα χρόνια, εφόσον τα τσιγάρα φορολογούνται με το παραπάνω. Κανείς νόμος, που υποτίθεται απαγορεύει τα ναρκωτικά, δεν απαγορεύει αυτό το είδος «ναρκωτικής ουσίας» που δεν το χρησιμοποιεί μόνο ο χρήστης αλλά που αναγκαστικά ο κάθε ελεύθερος πολίτης πρέπει να υποστεί σε χώρους δημόσιας συνάθροισης τις όποιες καρκινογόνες ουσίες και όλη την κάπνα μυριάδας απερίσκεπτων μίμων, που ο ένας μιμείται τον άλλον και ο καθείς τις διαφημίσεις ή τους γονείς και τους συγγενείς του. Αλλά η μεγαλύτερη αφέλεια έγκειται στην επιλογή της προσωπικής «μάρκας» αυτού του δυσώδους και ενοχλητικού για τους άλλους «ναρκωτικού», εφόσον ο καρκίνος αποκτά «εταιρική» βούλα και γίνεται με αυτήν επίδειξη κοινωνικής πλεύσης π.χ. ο αναρχικός καπνίζει «Κάμελ» και ο «κυριλέ» «Ντάβιντοφ», ο μάγκας Μάρλμπορο και ο «φιλόσοφος» στριφτό, το «καμάκι» μαλακό και η γυναίκα ή ο ομοφυλόφυλος «σλιμ», ο «μάτσο» κάνει 2 πακέτα και ο «εμπειρογνώμονας» εις τον καπνό άφιλτρα ενώ εκείνος που πρόκειται να το «κόψει» τα δοκιμάζει σχεδόν όλα. Αν αναρωτιέται κανείς τι είναι έπειτα όλα αυτά τα κουτιά που παρουσιάζουν πότε τον καρκίνο να είναι αεροπλάνα, πότε καμήλα, πότε μέντα, πότε καουμπόη, θα πρέπει να θυμηθεί την απάτη της αισθητικής, όπου το πάθος παρουσιάζεται πάντοτε ωραίο για να σαγηνεύει, Έτσι και στην αρχαιότητα τα πάθη έγιναν θεοί και περιγράφησαν από όμορφα αγάλματα. Όμως τα πάθη είναι όλα ίδια και ουσιαστικά παρά τις όποιες μάρκες οι καρκίνοι δεν έχουν διαφορά. Αυτό το παρατηρεί κανείς όταν επισκεφθεί Πανεπιστημιακό νοσοκομείο, όπου οι ασθενείς από καρκίνο του πνεύμονα υποβάλλονται σε ανατριχιαστικές «πλύσεις» και όπου η χλεύη, σωστά αλλά πολύ αργά, που αποδίδεται από τους ιατρούς εις την επιλογή της πάλαι μάρκας του ασθενούς στρέφεται ενάντια στην ίδια αυτή «κιτρινόμαυρη μάζα» που αποβάλλουν όλοι σχεδόν οι ασθενείς ανεξαιρέτου μάρκας. Αποτελεί ντροπή που μέσα στην κοινωνία τριγυρίζουν συνάνθρωποι ήδη σακατεμένοι, μερικοί με ένα πνεύμονα, από αυτή την αισχρή συνήθεια που η πολιτεία όφειλε να πατάξει αμέσως, εφόσον αποδείχθηκε επιστημονικά εδώ και καιρό αυτό το κακό συναπάντημά της. Επειδή μάλιστα όλοι αυτοί βρίσκονται στα τελευταία χρόνια της ζωής τους αδιαφορούν να εγγραφτούν σε συλλόγους που να πολεμάνε για τα δίκαιά τους ενάντια στο κράτος και στις εταιρίες εμπορίας αυτών των «ναρκωτικών» που πλανεύουν τον κόσμο. Αλλά πώς θα μπορούσαν τα κράτη να το απαγορεύσουν στους πολίτες, όταν οι πολιτικοί είναι και καπνιστές;
Δόξα τω Θεώ τα πράγματα σιγά σιγά αλλάζουν και μακάρι η ιστορία να απαλλάξει την κοινωνία ουσιαστικά και για πάντα από αυτή την μάστιγα. Οι μεγαλύτεροι βασανισμένοι της όλης υπόθεσης είναι οι μη καπνιστές οι οποίοι καθημερινά «βιάζονται» από τους καπνιστές σε όλους σχεδόν τους δημόσιους χώρους. Μόνο τα μέσα μαζικής μεταφοράς διαχωρίζουν καπνιστές από μη καπνιστές, αλλά σε άλλους χώρους ο πλανεμένος καπνιστής ποτέ του δεν σκέφτεται τον συνάνθρωπο. Εισβάλει σε όλους τους χώρους με τον «καρκίνο» προτεταμένο και την αιθαλομίχλη στο στόμα και έχει την εντύπωση πως είναι «φυσιολογικός» στα μάτια του άλλου. Κάθε άλλο. Οι άνθρωποι που καπνίζουν θυμίζουν δράκους που βγάζουν φωτιά από το στόμα ή σπίτια που έπιασε φωτιά η κουζίνα και «καπνίζουν» από την καμινάδα. Ο καπνιστής για τον απαθή παρατηρητή που κάνει ένα βήμα πίσω από την «σκηνή» και πάει στο «παρασκήνιο», μοιάζει με άνθρωπο που μέσα στα σωθικά του κάπου «έπιασε φωτιά» αλλά που δυστυχώς δεν υπάρχει καμιά πυροσβεστική να την σβήσει παρά η ίδια η θέλησή του.
Αναμάρτητοι δεν υπάρχουν στον κόσμο, πλην του Θεού Ιησού Χριστού. Και αν θέλει κανείς να σέβεται το σώμα του ως δώρο που του δόθηκε μονάκριβο και εξαιρετικά περίπλοκο, καλά θα κάνει να γίνει Χριστιανός και να το ρίξει εις τον ουσιώδη αθλητισμό, παρά εις τον «καταναλωτισμό».
Οι καυγάδες επιβραδύνουν σημαντικά την επούλωση τραυμάτων
Η πληγή του στρες
Οι καλές συζυγικές σχέσεις βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα
Ουάσινγκτον: Ένας μισάωρος καβγάς μεταξύ συζύγων, έστω και ήπιος, επιβραδύνει σημαντικά την επούλωση τραυμάτων του δέρματος, αποκαλύπτουν πειράματα στις ΗΠΑ. Για τους ανθρώπους που ζουν μονίμως σε στρεσογόνες συνθήκες, η επούλωση επιβραδύνεται έως και κατά 40%.
Αν και από παλαιότερες μελέτες ήταν γνωστό ότι το χρόνιο στρες καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα, η διαπίστωση ότι ακόμα και μια μισάωρη αντιπαράθεση έχει τόσο μεγάλη επίδραση στην επούλωση εξέπληξε τους επιστήμονες.
Η Δρ Τζανίς Κίκολτ-Γκλάσερ και ο σύζυγός της, επικεφαλής της μελέτης στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο, δημιούργησαν μικρά τεχνητά τραύματα στο δέρμα 42 υγιών παντρεμένεων ζευγαριών, ηλικίας από 22 έως 77 ετών.
Όπως εξηγεί το New Scientist, oι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια συσκευή βιοψίας για να δημιουργήσουν μια σειρά από οκτώ δερματικά τραύματα διαμέτρου οκτώ χιλιοστών, τα οποία αμέσως καλύφθηκαν με προστατευτικές φυσαλίδες στις οποίες συγκεντρωνόταν από τα υγρά της πληγής.
Οι εθελοντές συμπλήρωσαν επίσης ερωτηματολόγια για τους εαυτούς τους και για την ποιότητα του γάμου τους και στη διάρκεια των πειραμάτων υποβάλλονταν σε αιματολογικές εξετάσεις.
Στο πρώτο πείραμα, κάθε μέλος του ζευγαριού έπρεπε να αναφέρει ένα χαρακτηριστικό του εαυτού του που θα ήθελε να αλλάξει και το συζητούσε με τον/την σύντροφό του, που έπρεπε να δείξει κατανόηση και να προσφέρει ενθαρρυντικά σχόλια.
Δύο μήνες αργότερα, το πείραμα επαναλήφθηκε με νέα τραύματα, ωστόσο αυτή τη φορά τα ζευγάρια κλήθηκαν να συζητήσουν επίμαχα ζητήματα, όπως τα πεθερικά και τα οικονομικά.
Στην πρώτη περίπτωση, αναφέρουν οι ερευνητές, τα περισσότερα τραύματα χρειάστηκαν περίπου πέντε ημέρες για να επουλωθούν. Όμως στο δεύτερο πείραμα, η επούλωση καθυστέρησε κατά μία ημέρα, κατά μέσο όρο.
Μάλιστα, στα ζευγάρια που γενικά δεν είχαν καλή σχέση -σύμφωνα με τις απαντήσεις στα ερωτηματολόγια- ο ρυθμος επούλωσης ήταν σε κάθε περίπτωση μειωμένος κατά 40%.
Η ανάλυση στο υγρό της πληγής έδειξε αυξημένα επίπεδα ιντερλευκίνης-6, μιας ουσίας που ελέγχει την απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα υπερβολικά χαμηλά επίπεδα εμποδίζουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού, ωστόσο τα υπερβολικά υψηλά σχετίζονται με χρόνια φλεγμονή και τελικά με αρθρίτιδα και αγγειοπάθεια.
Η έρευνα δημοσιεύεται στο Archives of General Psychiatry.
Πηγή: http://tech.pathfinder.gr/tech/4072.html, Δημοσίευση: 06/12/2005 | 20:09
ΠΡΟΣΟΧΗ: Στο τέλος κάθε σελίδας του Ανώνυμου Απολογητή θα παρουσιάζονται νεοπαγανιστικές και αθεϊστων (δήθεν ελληνιστων) απάτες που έχουν σχέση με το θέμα της σελίδας. Αυτές οι απάτες δεν έχουν σκοπό να βάλουν τα περιοδικά στα οποία εμφανίζονται τα νεοπαγανιστικά ψεύδη, εφόσον ούτως ή άλλως παγανιστές συγγράφουν σε διάφορα ανυποψίαστα εξ αυτων και αυτά δεν εκφράζονται από τις απόψεις των αρθρογράφων, αλλά σκοπό έχουν:
1. να καταδείξουν τον κρυφοπαγανιστή αρθρογράφο ώστε να γίνει γνωστός και
2. είτε ο κάθε ενδιαφερόμενος που αναγιγνώσκει εκ νέου άρθρα του να θέτει τον εαυτό του εν εγρήγορση και να ελέγχει θαρρετά τα ψεύδη του κρυφοπαγανιστή (δήθεν ελληνιστή), αν είναι μελετημένος και έχει πρόσβαση σε πρωτογενή βιβλιογραφία
3. είτε εάν δεν έχει πρόσβαση σε βιβλιογραφία, να μην δείχνει πλέον εμπιστοσύνη στον αρθογράφο εφόσον γνωρίζει πως εκφράζει ψεύδη για να σπιλώσει τον Χριστιανισμό υποστηρίζοντας θέσεις παγανισμού, που όμως δεν είναι σχεδόν ποτέ ξεκάθαρες, αλλά που παρουσιάζονται ως «ελληνικές» μιας και η πλειοψηφία των νεοπαγανιστων ντρέπεται να ομολογήσει δημοσίως την θρησκεία που ακολουθεί και προτιμά να καμουφλάρεται με κάτι οικοιότερο, τον πατριωτισμό, που όμως αρρωστημένα έχει μετατραπεί σε ένα παγανιστικό εθνικισμό.
ΕΞΑΙΡΕΣΗ: εξαιρούνται τα προσωπικά βιβλία του κρυφοπαγανιστή αθρογράφου ή τα έντυπα με καθαρά νεοπαγανιστικό προσανατολισμό, ανάμεσα στα τόσα που κυκλοφορούν στην Ελλάδα.
Γιώργος Τσαγκρινός, Διευθυντής Ιχώρ, Φυσικός (Πηγή: Τηλεοπτικός Σταθμός Alter, εκπομπή Οι Πύλες του Ανεξήγητου, Σάββατο 19/11/2005)
Έτσι ο Θεός, σαν μαθηματική ιδέα, είναι αθάνατος και, σαν υλική υπόσταση, είναι θνητός. Είναι Υλόπνευμα-Οινόπνευμα και είναι ο Θεός Διόνυσος. (Πηγή: Η αναβίωση της Αρχαίας Ελληνικής Θρησκείας, Ρ. Αναστασάκης, Μ. Βερέττας, Μ. Δημόπουλος, Μ. Καλόπουλος. Μ. Κιουλαφά, Π. Μαρίνης, Χ. Μήνη, Στ. Μυτιληναίος, Γ. Σπυρόπουλος, Ο. Τουτουνζή, Γ. Τσαγκρινός, Εισαγωγή Εύα Αυλίδου, Εκδόσεις Αρχέτυπο, Έκδοση Α΄ Απρίλιος 2002, Θεσσαλονίκη, σελ. 280)
Μυθοπλάστης: Γεώργιος Τσαγκρινός
Απάντηση: Εδώ
Βίντεο: 78 kb Διάρκεια: 28΄΄: [Σε ερώτηση του δημοσιογράφου για τι μιλά η νεοπαγανισιτκή θρησκεία απαντά] Πάνω από όλα για την ελευθερία [μιλά η θρησκεία μας] της ατομικής, όχι η ελληνική θρησκεία, ...προσέξτε, είναι ταυτοσήμανση ελληνικής φιλοσοφικής σκέψεως, παιδείας, και εκφράσεως πολιτισμού, είναι ένα δεν υπάρχει διαχωρισμός κύριε Χαρδαβέλλα, έτσι; είναι ελληνικός πολιτισμός, είναι λόγος, είναι παιδεία, είναι γλώσσα, είναι κάλλος, επιστήμη, τέχνη, φιλοσοφία, είναι ένα όλα αυτά, λοιπόν... (Πηγή: Αναστασάκης Ραδάμανθυς, Τηλεοπτικός Σταθμός Alter, Εκπομπή «Χωρίς Μοντάζ ΙΙ», Σάββατο 07/02/2004)
Μυθοπλάστης: Αναστασάκης Ραδάμανθυς
Απάντηση: Είναι πολύ γνωστός ο δρόμος που διαλέγουν να περπατήσουν οι νεοπαγανιστές για να αποφύγουν τα κωλύματα που παρουσιάζονται εις το θρησκευτικό τους σύστημα. Όταν τους ρωτά κανείς για την θρησκεία τους, την αρνούνται προσπαθώντας να προσπεράσουν το εμπόδιο της ερώτησης και βγάζουν ωραίους ρητορικούς λόγους για τον «ενιαίο» πολιτισμό των αρχαίων Ελλήνων. Μα ο πολιτισμός οποιουδήποτε λαού μπορεί να χαρακτηριστεί ενιαίος ούτως ή άλλως, ακόμη και εκείνος όλης της ανθρωπότητας αν τον ορίσει κανείς ως «ανθρώπινο πολιτισμό». Μέσα όμως εις τους πολιτισμούς, όπως και στον ελληνικό, παρουσιάζονται κλάδοι που τον συνιστούν και ένας από αυτούς τους κλάδους είναι και η θρησκεία. Αυτό θα εξεταστεί εδώ, δηλαδή αν τα γινόμενα μέσα εις τον κλάδο του ελληνικού πολιτισμού, την παγανιστική θρησκεία, είναι «ενιαία» ή παρουσιάζονται αντιπαλότητες τόσο εις την ίδια την θεολογία όσο και σε αυτήν σε σχέση με τους υπόλοιπους κλάδους του πολιτισμού (υλικοί, βιολογικοί, ηθικοί, θεωρητικοί, καλλιτεχνικοί, βλέπε εδώ)
Έτσι λοιπόν πώς είναι δυνατόν η αρχαιότητα να είναι ενιαίο σύστημα παιδείας, φιλοσοφίας και θρησκείας, όταν αρκετοί φιλόσοφοι την καταπολέμησαν (θρησκευτική παιδεία Ησίοδου) και εξορίστηκαν ή καταδικάσθηκαν σε θάνατο από αυτή από νόμους της πολιτείας; Απόδειξη 1, απόδειξη 2, απόδειξη 3, απόδειξη 4. Έπειτα η ίδια η θρησκεία, πώς είναι δυνατόν να αποτελεί ενιαίο σύστημα με τις ηθικές αξίες των Ελλήνων, εφόσον μέσα σε αυτή την σύνδεση ελλοχεύουν κραυγαλέες αντιφάσεις εφόσον, αλλού λατρεύεται η μέθη του θεού Διονύσου που δεν είναι «ταυτοσήμανση» με τον αθλητισμό και την θεά Υγεία, αλλού λατρεύεται ο θεός του Πολέμου Άρης που δεν είναι «ταυτοσήμανση» με την θεά Ειρήνη, αλλού οι μύθοι ομιλούν για μοιχίες, κτηνοβασίες και κλοπές θεών που είναι δεν «ταυτοσήμανση» με το νομικό καθεστώς των ελληνικών πόλεων, αλλού η θεολογία ομιλά για πολιτικό βασιλικό σύστημα των θεών με παλάτια στον Όλυμπο που δεν είναι «ταυτοσήμανση» με την δημοκρατία της Αθήνας; Πώς είναι δυνατόν το ενιαίο σύστημα να γεννά τέτοιες αντιφάσεις, όπως από την μια θεές παρθένες και από την άλλη θεές πόρνες που δεν αποτελούν διόλου «ταυτοσήμανση»; Πώς γίνεται οι νηστείες των ιερέων του Διός να αποτελούν «ταυτοσήμανση» με τα μυώδη σώματα των ηρώων ή των αθλητών; Πώς δύνανται μια θρησκεία να μιλά για ενιαίο σύστημα εφόσον μέσα σε αυτή υπεισέρχονται θεοί από άλλους πολιτισμούς (Αιγύπτιοι, Λατίνοι κ.ο.κ.) που έχουν δικά τους «ενιαία συστήματα» και δεν είναι «ταυτοσήμανση» με το «ενιαίο σύστημα» των Ελλήνων; Πώς είναι δυνατόν να γίνεται «ταυτοσήμανση» το σύστημα της Ησιόδιας θεογονίας, αλλά και της μυθολογίας του Δία περί του ομφαλού των Δελφών , που θέτουν την γη επίπεδη, παντοτινή και σταθερή έδρα των θεών με τις ιδέες μερικών φιλοσόφων που μίλησαν για ηλιοκεντρισμό; Πώς είναι δυνατόν να γίνεται «ταυτοσήμανση» μεταξύ της βιολογίας του κόσμου με μύθους που μιλούν για πλάσματα που δεν υπάρχουν, προϊόντα φανταστικής κτηνοβασίας, όπως οι Κένταυροι; Εκτός και αν το σύστημα αυτό δεν είναι «ταυτοσήμανση» αλλά «έτερο-σήμανση» και δηλαδή ουσιαστικά ότι είχε να πει η παγανιστική θρησκεία το είπε χιλιάδες χρόνια πριν. Σήμερα αυτό που παρουσιάζεται ως «αρχαία θρησκεία» δεν έχει καμιά «ταυτοσήμανση» με εκείνη την αρχαία, εφόσον η αρχαία ενείχε ανθρωποθυσίες, πλύση εγκεφάλου στο Τροφώνιο Άντρο στην Λειβαδιά, και ψυχολογικό σοκ στο ιερό του Απόλλωνα στην Λευκάδα και υπάρχουν χαρακτηριστικά και χειροπιαστά παραδείγματα ακόμη και στους σημερινούς παγανιστές όπου άλλοι δηλώνουν υπέρ του κρέατος και άλλοι όχι:
Αριστερά: Βίντεο. Μέγεθος: 76 kb : Διάρκεια: 26 δευτ. Οι θεοί δεν πεθαίνουν ποτέ διότι κάθε Κυριακή ψήνουμε κρέας. Αυτό είναι οι θεοί. Θέλουν κρέας. Στην αρχαία Ελλάδα γνώριζαν πως τα άχρηστα κομμάτια του κρέατος τα έδιναν στους θεούς. (Πηγή: Βασίλης Παπαλεξόπουλος, λάτρης Πατρώας θρησκείας, Σταθμός Alter, Εκπομπή Χωρίς Μοντάζ ΙΙ, Σάββατο 07/02/2004, )
Δεξιά: Βίντεο: Μέγεθος: 123Kb. Διάρκεια: 52΄΄
-Επειδή από την αρχή λέτε κάποια πράγματα και φωνάζετε επειδή είπαμε για σατανισμό να ξεκαθαρίσουμε το θέμα αυτό.. (Δημοσιογράφος)
-Βεβαίως (Ραδάμανθυς)
-Σας κατηγορούνε... η εκκλησία...
-Ποιος κατηγορεί;
-Η Εκκλησία επειδή λέει ότι κάνετε θυσίες και έχετε αίμα...
-Θυσίες; ποιος κάνει θυσίες κύριε Χαρδαβέλλα; Μα είπαμε εδώ ότι απαγορεύουμε (σημ: η σχολή του Ραδάμανθυ) το κρέας, δεν επιτρέπεται..
-Θέλετε να καταλάβετε το νόημα της ερώτησής μου;
-Βεβαίως!
-Η ερώτησή μου δεν έχει και την αποδοχή από την πλευρά μου αυτών των απόψεων, ... σας ρωτάω..., σας κατηγορούνε, ένα κομμάτι από την Εκκλησία ότι είσαστε: παγανιστές, σατανιστές, εθνικιστές, φασίστες, θυσία κάνετε με αίμα κ.λ.π. τι απαντάτε, είναι πολύ απλό!
-Τι να απαντήσουμε; στις αρωστημένες διάνοιες των λασπολόγων τι να απαντήσουμε, απαντάτε εσείς με τα ρεπορτάζ σας, και αυτά που έχετε δείξει και αυτά που κρύβετε και περιμένετε να τα δείξετε την κατάλληλη ώρα..
-Πάμε παρακάτω (Πηγή: Ραδάμανθυς Αναστασάκης, Ηθοποιός-Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου, Σταθμός Alter, Εκπομπή Χωρίς Μοντάζ ΙΙ, Σάββατο 07/02/2004)
Για το ζήτημα παγανισμός & σατανισμός βλέπε εδώ.
Βλέπε παράδεισος
Βλέπε αρχαία θρησκεία
Ο διαφωτισμός εκτός από την επιστήμη και τον «ορθό λόγο», δίδαξε σε κάποιες ελάχιστες εκφάνσεις του και την απελευθέρωση του ανθρώπου από τα δεσμά της Χριστιανικής θρησκείας επειδή μεσουράνησε για πολλούς αιώνες στην Ευρώπη με άσχημο πολλές φορές τρόπο. Τα πάθη εξυψώθηκαν και κηρύχθηκε απελευθέρωση του ανθρώπου πλάι με την επιστροφή εις τον δρόμο της επιστημονικής γνώσης. Η δήθεν όμως απελευθέρωση του ανθρώπου από τον Θεό, επέφερε την σκλαβιά στα ανορθολογικά πάθη, και αυτή είναι μια αντίφαση δυναμίτης στα θεμέλια εκείνων των άθεων διαφωτιστών, που αν μη τι άλλο γελοιοποιεί τις θεωρίες τους. Η παράλογη χρήση του πεπτικού συστήματος ως συστήματος αναπαραγωγής (αρσενοκοίτες), αντιμάχεται όχι μόνο την βούληση του Θεού (αμαρτία) ως Πλάστη εφόσον δεν εκπληρώνει τον σκοπό ύπαρξης του (τεκνογονία) αλλά και την ίδια την λειτουργικότητα της φύσης, που υποτίθεται το μέρος εκείνο του διαφωτισμού που ασχολήθηκε με την φυσική θρησκεία, διακήρυξε. Κανείς φαίνεται σύγχρονος «διαφωτιστής» δεν αντιδρά σε τέτοιους ανορθολογισμούς. Υποκριτική σιωπή βασιλεύει. Όπου υπάρχει ανορθολογισμός που έχει σχέση με πάθος, τότε το πάθος βαπτίζεται «απελευθέρωση» και έτσι το εμπόδιο του ανορθολογισμού ξεπερνιέται, μέχρι να χρειαστεί και πάλι να βγει σαν σπαθί από την θήκη, μόνον και μόνον όταν έχει να κάνει με ζητήματα που αφορούν τον Χριστιανισμό ή τα θαύματα. Μάλλον για αποχαλίνωση ομιλούν παρά για απελευθέρωση, αλλά ποιος να το παραδεχθεί; θα έπρεπε να χλευάζει κανείς τον ίδιο του τον εαυτό πολλές φορές την εβδομάδα για να έχει τα κότσια να παραδεχθεί ανοιχτά τέτοιες καταστάσεις.
Πολιτικοί γάμοι ομοφυλοφίλων εις την Ευρώπη [Σας ονομάζω «άνδρα» και «γυναίκα». Τέτοιες πρακτικές δεν απέχουν και πολύ από την μαγεία ή την δεισιδαιμονία, όταν δηλαδή κανείς μετατρέπει με τα λόγια ένα ανδρικό κορμί σε γυναικείο ή ένα γυναικείο σε ανδρικό] (Πηγή: Τηλεοπτικός Σταθμός NET, εκπομπή Transit, Παρασκευή 24 Δεκεμβρίου 2004)
Αριστερά και μέσο: Πολιτικοί γάμοι ομοφυλοφίλων εις την Ευρώπη. [Ασφαλώς η Ορθόδοξη εκκλησία δεν θα έπεφτε ποτέ σε μια τέτοια ύβρη της λογικής και του Ευαγγελίου. Αντιθέτως αιρέσεις «χριστιανικές» και παραθρησκείες, υποσχόμενες τον κορεσμό των παθών διάφορων ανθρώπων, κατασκευάζουν θεούς στα μέτρα των θνητών. Είναι μια νέα μορφή ειδωλολατρίας.] (Πηγή: Τηλεοπτικός Σταθμός NET, εκπομπή Transit, Παρασκευή 24 Δεκεμβρίου 2004)
Δεξιά: Σοκ. Γονείς ασελγούσαν στα δύο τους παιδιά. Θεσσαλονίκη. [Τα παιδιά αυτά ήσαν σχολικής και προσχολικής ηλικίας. Επίσης αναφέρθηκε ότι μπρος εις τα παιδιά φίλοι του ζευγαριού επιδίδονταν σε ακολασίες. Η λειτουργία της τεκνογονίας έδωσε σε αυτούς του γονείς απογόνους. Όμως αυτοί δεν είχαν καταλάβει τι είναι η τεκνογονία. Την μετέτρεψαν σε πάθος και το πάθος τους δεν σεβάστηκε τα ίδια τα παιδιά τους. Ανήλικα ακόμη διακορευθήκαν κατά εξακολούθηση εις τέρψη ανοήτων] (Πηγή: Τηλεοπτικός Σταθμός Alter, απογευματινό δελτίο Ειδήσεων, Παρασκευή 21 Ιανουαρίου 2005)
Αριστερά και Μέσο: Ομοφυλόφιλοι χορεύουν σε διαδήλωση υπέρ της ομοφυλοφιλίας διασκεδάζοντας στους δρόμους της Γερμανίας. (Πηγή: Τηλεοπτικός Σταθμός NET, εκπομπή Transit, Παρασκευή 24 Δεκεμβρίου 2004)
Δεξιά: Ομοφυλοφιλική γυναίκα μάχεται για την απελευθέρωση του γάμου μεταξύ των γυναικών (Πηγή: Τηλεοπτικός Σταθμός NET, εκπομπή Transit, Παρασκευή 24 Δεκεμβρίου 2004)
Οι ομοφυλόφιλοι έχουν χάσει κάθε μπούσουλα. Όχι γιατί οι άλλοι άνθρωποι δεν έχουν πάθη αλλά γιατί το να έχει κανείς πάθη και να διαδηλώνει υπέρ αυτών, δεν τον φέρνει στην υπεροπτική θέση του να νομίζει πως απελευθερώνεται από δήθεν ταμπού ή ηθικολογίες, διότι ουσιαστικά δεν είναι θέμα ταμπού και ηθικής και μοντερικότητας - εξέλιξης του «σύγχρονου» ανθρώπου, όπως οι περισσότεροι αρέσκονται να διατυπώνουν σε συνεντεύξεις και σε γραπτά κείμενα για να αποφεύγουν τον σκόπελο, αλλά είναι θέμα άκρατου ανορθολογισμού γύρω από την χρήση του σώματος που επιφέρει την σκλαβιά σε αυτούς που τον εφαρμόζουν, και δεν είναι ότι καλύτερο για ένα έλλογο, υποτίθεται όν, όπως είναι ο άνθρωπος. Το να προσπαθεί κανείς να σατιρίζει την κατάστασή του και να είναι χαρούμενος επειδή μέσα του κυλάνε κάποιες ορμόνες ή μερικές φορές και εξωτερικές ουσίες (βλ. μέθη, ναρκωτικά) δεν σημαίνει τίποτα. Το χαμόγελο δεν σβήνει την ανορθολογική χρήση του σώματος όσο και να το επιθυμεί κανείς. Η εσωτερική διάθεση του ατόμου να νιώθει διαφορετικά από το σώμα που φέρει, δεν είναι δικαιολογία για την ανορθολογική χρήση του σώματος. Αυτό είναι γελοιότητα. Μπορεί το σώμα ενός ελέφαντα να γίνει το σώμα ενός πελαργού επειδή εσωτερικά ο ελέφαντας νιώθει πελαργός; Ασφαλώς όχι. Ούτε ο πρωκτός μπορεί να γίνει αιδοίο επειδή έτσι νιώθουν και νομίζουν μερικοί. Οι γάμοι μεταξύ ανδρών ή μεταξύ γυναικών είναι γάμοι μεταξύ ελέφαντα και πελαργού εις οικογένεια «ελεφάντων» ή οικογένεια «πελαργών». Τα δικαιώματα του ανθρώπου να παραλογίζεται υπάρχουν, όμως τα μουσικά ντεπούτα πελαργο-ελεφάντων δεν έχουν νόημα. Αποτελούν ασύστολη ύβρη στην λογική, «ευλογημένη» από τους κρατικούς μηχανισμούς, ύβρη που περνά και στα παιδιά που υιοθετούν αυτά τα ζευγάρια. Ο παραλογισμός μεταφυτεύεται εις τα μυαλά των τέκνων ως «κανονικότητα» και όλη η πτώση αυξάνει με γεωμετρική πρόοδο, εφόσον ο ένας «κοιμισμένος» επηρεάζει τον άλλο «κοιμισμένο» (Κατά Ματαθίον, Κεφ Ιε «13 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπε· Πᾶσα φυτεία ἣν οὐκ ἐφύτευσεν ὁ πατήρ μου ὁ οὐράνιος ἐκριζωθήσεται. 14 ἄφετε αὐτούς· ὁδηγοί εἰσι τυφλοί τυφλῶν· τυφλὸς δὲ τυφλὸν ἐὰν ὁδηγῇ, ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνται»).
Επακόλουθο της απελευθέρωσης των παθών, δεν θα μπορούσε να ήταν τίποτα άλλο παρά ο νεοπαγανισμός, ήτις η θεοποίηση και πάλι των παθών. Ο νέος άνθρωπος δεν έχει τίποτα πλέον για να ντρέπεται. Νιώθει υπερήφανος για τους θεούς (πάθη) του και γι’ αυτό, υπό το περιτύλιγμα της «εθνικής παραδόσεως», όρου που εμφανίστηκε τον 18ο αιώνα με την δημιουργία των εθνικών κρατών, πετά τα δίχτυα του και όποιον πάρει το πάθος... ή το έθνος. Ο Μέγας Αθανάσιος περιγράφοντας την ειδωλολατρία εις το έργο του κατά ειδώλων, αναφέρει σε κάποιο σημείο πως κατά την πτώση εις την ειδωλολατρία, ο άνθρωπος ήταν σαν τον κολυμβητή που κοιτά τον πυθμένα της θάλασσας και κολυμπά προς τα κει. Όσο κατεβαίνει τόσο βυθίζεται, αλλά δεν το καταλαβαίνει. Του αρέσει και προσκολλάται εκεί, και αντί να βγει στην επιφάνεια πέφτει κάτω στα σκοτάδια. Κάτι ανάλογο με την μέθη των βυθών, όπου ο δύτης χάνει τον προσανατολισμό και ενώ νομίζει πως «ανεβαίνει», όλο πάει και βαθύτερα, ανάλογο και με την σπηλιά του Πλάτωνα για τις ιδέες δηλαδή.
Αριστερά: Ο Άγιος Νικόλαος σώζει από την εκτέλεση τρεις άνδρες που καταδικάστηκαν άδικα. Λεπτομέρεια από εικόνα του 15ου αιώνα στο σκευοφυλάκιο της Ι.Μ. Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στην Πάτμο.
Δεξιά: Ο Άγιος Νικόλαος δίνει χρήματα σε τρεις αδελφές για να τις σώσει από την ιεροδουλία. Λεπτομέρεια από εικόνα του 15ου αιώνα στο σκευοφυλάκιο της Ι.Μ. Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στην Πάτμο.
Η αποστροφή που νιώθουν οι νεοπαγανιστές για τις αγιογραφίες προκύπτει και από την απάθεια των εικονιζόμενων προσώπων. Οι παγανιστές νομίζουν ίσως πως ο Θεός κραυγάζει, εκνευρίζεται, εκρήγνυται και ερωτροπεί σαν αυτούς και τους θεούς τους. Αντιθέτως. Ακόμη και η τιμωρία των εμπόρων από τον Χριστό εις τον Ναό των Ιεροσολύμων εκλαμβάνεται ως οργή, αλλά δεν είναι, διότι οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον Θεό ανθρωποπαθώς. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως «εσωτερικά» ο Θεός νιώθει έτσι. Αυτό συμβαίνει και στις περιγραφές της Βίβλου, όπου οι Ιουδαίοι μέσα από τα πάθη τους περιγράφουν τις ενέργειες του Θεού. Δεν γνώριζαν όμως τι είναι και πως «νιώθει» ο Θεός.
Ο νεοπαγανισμός έχει ακόμη ένα χαρακτηριστικό που τον ξεχωρίζει από τον αρχαίο. Δεν έγινε από τον λαό εις την επαρχία, που φοβάται την φύση, την θεοποιεί αποδίδοντας στους θεούς ιδιότητες όμοιες με εκείνες των ανθρώπων, και όπου η πολιτιστική εξέλιξη των Ελλήνων άρχισε να του προσδίδει έστω και για τότε έναν πιο ευγενικό χαρακτήρα ανά το πέρας των αιώνων. Ο νεοπαγανισμός γεννάται από ανθρώπους μαλθακούς της σύγχρονης πόλεως με γρήγορες μελέτες ιδίως αντιχριστιανικών κειμένων που θεολογούν ελαφρότατα με παραδοξότητες και που αδυνατούν να πολεμήσουν τα πάθη τους. Επειδή αυτή η μάζα των πόλεων αναζητά επειγόντως θρησκεία για να αναβιβάσει τα πάθη ή να μάθει να ζει ευχάριστα με αυτά, επιλέγεται ασφαλώς η εθνική, ως η μόνη σίγουρη να έχει ανταπόκριση μεταξύ των πολιτών του ιδίου (εθνικού) κράτους που ταλανίζονται όμως από τα ίδια πάθη. Δεν θα μπορούσε ποτέ σε ένα εθνικό κράτος να δημιουργηθεί παγανιστική θρησκεία από τις παραδόσεις ενός άλλου έθνους, ακόμη και αν οι θεοί ουσιαστικά είναι οι ίδιοι (ίδια πάθη).
Έτσι, ενώ κάποτε η πόλη εις την αρχαία Ελλάδα πρόκοβε και νέοι νόμοι ηθικής θεσπίζονταν από άκρη σε άκρη, έμενε μια αντίφαση στα θεμέλια. Οι θεοί είχαν μείνει με την ηθική των αρχαίων σκοτεινών αιώνων του πελασγικού και του αρχαίου προελληνικού πολιτισμού. Δεν μπορούσαν να αλλάξουν διότι ο μύθος είχε γίνει δόγμα. Οι χριστιανοί απολογητές πολλές φορές μιλούν γι’ αυτή την αντίφαση και δείχνουν εις τους παγανιστές της εποχής την ανηθικότητα των θεών που λατρεύουν, σε σχέση με τους νόμους του κράτους. Αυτό αλλαξοπίστησε πολλούς, διότι έβλεπαν πως οι θεοί τους δεν είχαν σταθερή πορεία τελείωσης και πως οι άνθρωποι ηθικά είχαν προκόψει περισσότερο από αυτούς.
Έτσι κάποιοι ιερείς και θρησκευτές, παρότι λάτρευαν θεούς που δεν είχαν αλλάξει στο παραμικρό εις την ηθική, είχαν αλλάξει οι ίδιοι και είχαν θεσπίσει κανόνες συμπεριφορές ανώτερες από τους ίδιους τους θεούς τους. Κατά αυτό τον τρόπο παρουσιάστηκαν φιλόσοφοι που αποκήρυξαν τους θεούς και δεν ήθελαν μήτε να ακούν για τις ατασθαλίες τους.
Σήμερα οι νεοπαγανιστές της Ελλάδας, μοιάζουν εντελώς μαλθακοί απέναντι σε ορισμένες «ιερές» εκφάνσεις της αρχαίας θρησκείας. Παραμένουν εις την εύκολη οδό, παίζοντας θέατρο σε ανημέρωτους θεατές. Δεν υπάρχει ουσιώδης θρησκευτικός βίος αλλά φανφαρονισμοί και επιδείξεις με στόχο την διαφήμιση. Άλλωστε η προσπάθεια προσηλυτισμού από το νεοπαγανιστικό κίνημα, ιδίως καλλιτεχνών και ανθρώπων γνωστών εις το ευρύ κοινό, με αυτό έχει να κάνει. Με την εξαπάτηση των αφελών δια μέσω της διαφήμισης. Αν λ.χ. παγανιστής έγινε ο δείνα τραγουδιστής που είναι το σύγχρονο «είδωλο» του εφήβου, τότε ίσως μπορεί να γίνει και αυτός ο τελευταίος, ο fan (φανατικός) του, παγανιστής, μιας και οπαδός και καλλιτέχνης ταυτίζονται κατά κάποιο τρόπο.
Οι ιερείς του Δία, στο νησί της Κρήτης, καθ’ όλη τους την ζωή όφειλαν να απέχουν αυστηρά από το κρέας, των ιχθύων και πάσης εφθής τροφής. Γενικά η νηστεία, στο πνεύμα των θρησκειών της αρχαίας Ελλάδος, αποτελούσε μέσω εξιλασμού και καθαρμού και θεωρούνταν ως δοκιμασία, ήτις συνέβαλλε τα μέγιστα εις την μεγαλυτέρα εξαΰλωση του ανθρώπου και καθιστούσε αυτόν ικανό να πλησιάζει περισσότερο προς τους θεούς. (Πηγή: Βατάλας, Μάνος Δ., Δημοσιογράφος Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος Ιη΄,.σελίδα 263)
Μέσα σε αυτά τα λίγα λόγια διαφαίνεται όλη η υποκρισία των επιχειρημάτων κατά του χριστιανισμού, από το κίνημα των νεοπαγανιστικών θρησκευτικών σεκτών, που σχέση δεν έχουν με την αρχαιότητα. Άλλωστε οι σύγχρονοι παγανιστές - διαφωτιστές κηρύττουν την επιστροφή στα πάθη. Ποιος άραγε από αυτούς του «διαφωτισμένους» θα μπορούσε ποτέ να ταυτιστεί με την δια βίου αποχή από το κρέας, το ψάρι και πάσης εφθής τροφής για χάρη του Δία; Αφού ο ίδιος ο Δίας ποτέ δεν έκανε νηστεία πως να κάνουν οι ίδιοι; Παρατημένοι στο δρόμο τους από τους θεούς τους, δημιουργώντας οι ίδιοι δική τους νεοθεολογία, οι σύγχρονοι παγανιστές έχουν χαθεί στον λαβύρινθο των παθών τους. Είναι αμφίβολο αν ποτέ φτάσουν όχι το «επίπεδο» άλλων παγανιστών της υφηλίου, αλλά είναι αμφίβολο αν ποτέ φτάσουν το «επίπεδο» της πλάνης των αρχαίων ιερέων. Η μαλθακότητα, ως ήττα από τα πάθη, των νεοπαγανιστών του άστεως, δεν τους αφήνει μέχρι στιγμής να φτιάξουν ιερατείο. Διότι αν και είναι αληθές πως ορισμένοι Χριστιανοί ιερείς παθιάστηκαν σε σημείο ανεπίτρεπτο ανά τους αιώνες, αν και είχαν Θεό απαθή, εντούτοις δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία πως ιερείς μιας άλλης θρησκείας με θεούς παθών, αν ποτέ συγκροτηθεί σε ιερατείο, θα επιδείξει πράγματα που δεν θα μπορεί να φανταστεί ο νους του ανθρώπου. Άλλωστε είναι γνωστές οι επιπλοκές ολιγομελών ομάδων νεοπαγανιστών σε ερωτικές οργιαστικές συγκεντρώσεις με παράλληλη χρήση ναρκωτικών ουσιών «εις μέθεξη» πιστών. Οι της αγοράς του Υ.Σ.Ε.Ε. γνωρίζουν περί τίνος ο λόγος.
Βλάσης Γ. Ρασσιάς, Ζευς, Συμβολή εις την επανανακάλυψης της Ελληνικής Κοσμοαντίληψης, 2η Έκδοση, Ανοιχτή Πόλη (Πηγή: http://www.rassias.gr/INSERT.html)
Πηγή Φώτο: http://www.ysee.gr/index.php?type=d&f=orchomenos2005
Οι θεατρικές παραστάσεις υπέρ των θεών από «ιερείς» αποτελούν ένα ρομαντικό θέαμα για «νεοφώτιστους», αλλά απέχουν σστρονομικές Μονάδες μακριά από την «εξαΰλωση» για το «πλησίασμα των θεών» που επιτυγχάνεται με ισόβιες αποχές από κρεατοφαγία, ιχθυοφαγία κ.λ.π., όπως οι ιερείς του Δία της Κρήτης.
Φωτογραφία από την εκδήλωση που οργάνωσαν οι «Αμφικτύονες Λαμίας» για τον εορτασμό της Μάχης των Θερμοπυλών. Και πάλι η συλλογική παρουσία ήταν εντυπωσιακή (Πηγή: Περιοδικό Ιχώρ, τεύχος 35 - 36, «Οι Έλληνες τιμούν τους προγόνους τους», σελίδα 18)
Άραγε η «εξαΰλωση» για το «πλησίασμα των θεών», πόσο κοντά βρίσκεται στις ρητορείες υπέρ των «μυωδών σωμάτων των αρχαίων ημίθεων ηρώων» η υπέρ των «ωραίων αρχαίων αθλητικών σωμάτων», τις οποίες με θράσος ωφελιμοκρατίας η απύθμενης υποκρισίας, αντιπαραβάλλουν με τους χριστιανούς ασκητές οι νεοπαγανιστές;
Οι δαίμονες, αν και ανώτερα όντα, σαν «ενδιάμεσοι» μεταξύ θεών και ανθρώπων βρίσκονται σίγουρα συχνότερα κοντά στις επιθυμίες, τους καημούς και τις προσδοκίες των πιστών και κατανοούν τα ανθρώπινα πάθη, από την άλλη έχουν και αυτοί τις ιεραρχίες τους (Πηγή: Περιοδικό «Ιχώρ», τεύχος 9, άρθρο «Η λαϊκή λατρεία των αρχαίων Ελλήνων και οι αγαθοοντότητες», Γεώργιος Τσαγκρινός, σ. 25 - 26)
Αριστερά: Γιώργος Τσαγκρινός, Διευθυντής Ιχώρ, Φυσικός (Πηγή: Τηλεοπτικός Σταθμός Alter, εκπομπή Οι Πύλες του Ανεξήγητου, Σάββατο 19/11/2005)
Είναι φανερό πως ο νεοπαγανισμός, όπως και η φυσική θρησκεία μερικών Διαφωτιστών, παρ’ όλες τις προσπάθειες τους περί ορθολογικοφάνειας, δεν αποτελούν τίποτα άλλο παρά τα κλαριά του ίδιου κορμού της ανάγκης της ικανοποίησης των ανθρωπίνων παθών, όσο παράλογα και αν είναι αυτά. Η οριοθέτηση, κατανόηση και αναγνώριση των παθών μέσα εις την κριτική σκέψη του οιοδήποτε ανθρώπου, αποτελεί το αλάθητο λυχνάρι με το οποίο κάθε προσποίηση διαφωτιστικής, πλην σκοτεινής, «λογικοφάνειας» να καταρρέει και να παρουσιάζει τον φέροντα αυτήν, ως διφορούμενο χρησμοδότη.
Και η σωματική και πνευματική κατάσταση συντελούν εις την ανάπτυξη παθών· ζωηροί και ρωμαλέοι άνδρες είναι εκτεθειμένοι περισσότερο στα πάθη της φιλοδοξίας και εκδικήσεως, οι νέοι εις φιληδονία, οι γέροντες εις φιλαργυρία. Οι απαίδευτοι, στερούμενοι ισχυρών αφομοιωτικών κύκλων παραστάσεων, οι όποιοι να εμποδίζουν όπως μοναδικός ισχυρός κύκλος αποβούν οι με ορισμένη επιθυμία συνδεόμενες παραστάσεις, κυριεύονται ευκολότερα από πάθη. Και η μονομερής μόρφωση συντελεί προς ανάπτυξη αυτών, το μεν μη επιτρέπουσα την διάγνωση της αληθούς φύσεως των, το δε ευκολύνουσα την εύρεση μέσων προς ικανοποίηση των. Άλλα προ πάντων συντελεί η έλλειψη ηθικής αγωγής. Όπου δεν επικρατεί η τάση προς το αγαθό, όλες οι θύρες προς εισδοχή του πάθους είναι ανοιχτές. (Πηγή: Βαλάκης Π.Α. Δόκτορας Φιλολογίας, Γυμνασιάρχης, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος ΙΘ΄, σελ. 376)
Ο μειοψηφικός εν έτη 2005 νεοπαγανισμός δεν επιθυμεί τον προσηλυτισμό και άλλων ήδη παθιασμένων στους κόλπους του, αλλά αποσκοπεί στην δημιουργία και νέων παθιασμένων με τον διαχωρισμό της χριστιανικής παιδείας από τους ελληνόπαιδες, προτείνοντας την διδαχή ολιστικών και άλλων θεωριών στην δημόσια εκπαίδευση (βλ. δημοσίευμα στο έθνος 29/11/2005 Ρασσιά), που ουδεμία αναφορά κάνουν σε τέτοια προβλήματα, αλλά που ασφαλώς τα καθιαγιάζουν, εφόσον η θρησκεία τους δεν είναι τίποτα άλλο παρά η αποθέωση των ανθρωπίνων παθών. Δεν κατασκευάζεται ο άνθρωπος εικόνα Θεού με δυναμικότητα ομοίωσης αλλά οι θεοί κατασκευάζονται εις εικόνα ανθρώπου. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο [πότε δήθεν ανεξιθρησκία με αποβολή ή επιλογή του μαθήματος των θρησκευτικών, πότε δήθεν Ευαγγέλια ακατάλληλα για την διδασκαλία της ελληνικής], ουσιαστικά μοντέλα απαθείας αποβάλλονται από την εκπαίδευση ενώ παραμένουν βιβλία ως η Οδύσσεια και η Ηλιάδα σπουδαία για φιλολογικές συζητήσεις, που όμως δεν παύουν από του να περιγράφουν, όχι μόνο ανθρώπους παθιασμένους σε ανοησίες (φόνοι, εκδικήσεις, κακίες, ζήλειες κ.λ.π.) αλλά και θεούς με τέτοια ψυχολογικά προβλήματα. Από κει ο νέος εμβολιάζεται με την ιδέα της κανονικότητας του πάθους και της θεοποιήσεως του. Αν κάποια «ανώτερα» όντα είναι χειρότερα στην συμπεριφορά από τον μαθητή, τότε ο μαθητής νιώθει πως είναι «καλός» και δεν χρειάζεται περισσότερη προσπάθεια αλλά ούτε πρόκειται ποτέ και να κατανοήσει την πτώση της ανθρωπότητας. «Μόνο μεγάλα ενδιαφέροντα και ηθικός κύκλος παραστάσεων δύνανται να θεραπεύσουν από μικροπρεπή πάθη» (Πηγή: Βαλάκης Π.Α. Δόκτορας Φιλολογίας, Γυμνασιάρχης, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος ΙΘ΄, σελ. 376)
Η ζωή του Χριστού είναι ένα κύκλος παραστάσεων άνευ παθών
Α΄ Προς ρωμαίους Κεφ. Α΄ «26 Διὰ τοῦτο παρέδωκεν αὐτοὺς ὁ Θεὸς εἰς πάθη ἀτιμίας. αἵ τε γὰρ θήλειαι αὐτῶν μετήλλαξαν τὴν φυσικὴν χρῆσιν εἰς τὴν παρὰ φύσιν, 27 ὁμοίως δὲ καὶ οἱ ἄρσενες ἀφέντες τὴν φυσικὴν χρῆσιν τῆς θηλείας ἐξεκαύθησαν ἐν τῇ ὀρέξει αὐτῶν εἰς ἀλλήλους, ἄρσενες ἐν ἄρσεσι τὴν ἀσχημοσύνην κατεργαζόμενοι καὶ τὴν ἀντιμισθίαν ἣν ἔδει τῆς πλάνης αὐτῶν ἐν ἑαυτοῖς ἀπολαμβάνοντες.»
Πάθη ατιμίας ορίζει το ευαγγέλιο, τόσο την παρά φύση συνουσία όσο και την ομοφυλοφιλία. Η απόληξη του πεπτικού συστήματος χρησιμοποιείται από ανόητους παθιασμένους, ως δήθεν όργανο αναπαραγωγής, τόσο από αρένες όσο και από θήλεα, όπως άλλωστε συμβαίνει όχι για την απόληξη αλλά και για την είσοδο του πρώτου.
Α΄ Προς ρωμαίους Κεφ. Στ΄ «9 ἢ οὐκ οἴδατε ὅτι ἄδικοι βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι; μὴ πλανᾶσθε· οὔτε πόρνοι οὔτε εἰδωλολάτραι οὔτε μοιχοὶ οὔτε μαλακοὶ οὔτε ἀρσενοκοῖται 10 οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι, οὐ λοίδοροι, οὐχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι»
Πόρνοι της Αφροδίτης, μοίχοι του Δία, μαλακοί, αρσενοκοίτες του Ερμαφρόδιτου, κλέφτες του Ερμή, μέθυσοι του Διονύσου, λοίδοροι και άρπαγες του Άρη δεν κληρονομούν βασιλεία του Θεού. Και όλοι λένε: «μα σιγά δεν κάνουμε τίποτα κακό». Μια για πιο «κακό» και «καλό» μιλάνε; γι’ αυτό που έφτιαξε ο άνθρωπος για τα μέτρα τα δικά του; αυτό είναι αποτέλεσμα της πτώσης: «καὶ εἶπεν ὁ ὄφις τῇ γυναικί· οὐ θανάτῳ ἀποθανεῖσθε· 5 ᾔδει γὰρ ὁ Θεός, ὅτι ᾗ ἂν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ’ αὐτοῦ, διανοιχθήσονται ὑμῶν οἱ ὀφθαλμοὶ καὶ ἔσεσθε ὡς θεοί, γινώσκοντες καλὸν καὶ πονηρόν.». Δήλ. το εσεσθε ως θεοί γινώσκοντες καλόν και πονηρόν σημαίνει ότι «θα γίνετε σαν τον Θεό παντογνώστες και θα ορίζετε πλέον εσείς μόνοι σας με την δικιά σας ανεξάρτητη γνώση και χωρίς Εκείνον τι είναι καλό και τι είναι κακό».
Η πορεία αυτή των ανθρώπων ήταν αναμενόμενη:
Β΄ Προς Τιμόθεον, Κεφ. Γ΄ «1 Τοῦτο δὲ γίνωσκε, ὅτι ἐν ἐσχάταις ἡμέραις ἐνστήσονται καιροὶ χαλεποί· 2 ἔσονται γὰρ οἱ ἄνθρωποι φίλαυτοι, φιλάργυροι, ἀλαζόνες, ὑπερήφανοι, βλάσφημοι, γονεῦσιν ἀπειθεῖς, ἀχάριστοι, ἀνόσιοι, 3 ἄστοργοι, ἄσπονδοι, διάβολοι, ἀκρατεῖς, ἀνήμεροι, ἀφιλάγαθοι, 4 προδόται, προπετεῖς, τετυφωμένοι, φιλήδονοι μᾶλλον ἢ φιλόθεοι, 5 ἔχοντες μόρφωσιν εὐσεβείας, τὴν δὲ δύναμιν αὐτῆς ἠρνημένοι. καὶ τούτους ἀποτρέπου.»
Εγκυκλοπαίδειες
1. Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος Ιθ΄
Βιβλία
1. Βλάσης Γ. Ρασσιάς, Ζευς, Συμβολή εις την επανανακάλυψης της Ελληνικής Κοσμοαντίληψης, 2η Έκδοση, Ανοιχτή Πόλη
2. Η αναβίωση της Αρχαίας Ελληνικής Θρησκείας, Ρ. Αναστασάκης, Μ. Βερέττας, Μ. Δημόπουλος, Μ. Καλόπουλος. Μ. Κιουλαφά, Π. Μαρίνης, Χ. Μήνη, Στ. Μυτιληναίος, Γ. Σπυρόπουλος, Ο. Τουτουνζή, Γ. Τσαγκρινός, Εισαγωγή Εύα Αυλίδου, Εκδόσεις Αρχέτυπο, Έκδοση Α΄ Απρίλιος 2002, Θεσσαλονίκη
3. Σέξτος Εμπειρικός, Πυρρώνειες Υποτυπώσεις Α΄, Εισαγωγή: Τερέζα Πεντζοπούλου - Βαλάλα: Ο πυρρωνισμός, Μετάφραση Στυλιανός Δημόπουλος, Εκδόσεις Ζήτρος, Θεσσαλονίκη 2002
4. Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας, Απολογητές 2, Τατιανός και Αθηναγόρας, Πατερικές εκδόσεις Γρηγόριος ο Παλαμάς, Θεσσαλονίκη 1986
Διαδίκτυο
1. http://www.rassias.gr/INSERT.html
2. http://www.ysee.gr/index.php?type=d&f=orchomenos2005
3. http://tech.pathfinder.gr/tech/4072.html
Περιοδικά
1. Ιχώρ, τεύχη 9, 35 -36
2. Corpus, τεύχος 48
3. Φωνή του Κυρίου, Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, 27/11/2005, έτος 53ον, Αριθ. Φυλ. 48 (2729)
»4. Δαυλός, τεύχος 227
Τηλεοπτικοί Σταθμοί
1.Τηλεοπτικός Σταθμός Alter, εκπομπή Οι Πύλες του Ανεξήγητου, Σάββατο 19/11/2005, Απογευματινό Δελτίο Ειδήσεων,19/10/2005, Παρασκευή 21 Ιανουαρίου 2005, Εκπομπή «Χωρίς Μοντάζ ΙΙ», Σάββατο 07/02/2004
2. Star, απογευματινό δελτίο Ειδήσεων, 01/08/2005
3. NET, εκπομπή Transit, Παρασκευή 24 Δεκεμβρίου 2004
Εποπτικό Υλικό
1. VHS: Il Trionfo della Volonta, Leni Rienfenstahl, Edizione italiana a cura di Nicola Caracciolo, RealizzazioneQ Istituto Luce, L’ Espresso Cinema, Collezione Riefenstahl
Εφημερίδες
01. Το Βήμα, Παρασκευή 7 Δεκεμβρίου 2007, σελ. Α20)
Επιπλέον Βιβλιογραφία
1. Spitta, «Die Passionmusiken von J.S. Bach und Ch. Schutz» (1893), ως και J.S. Bach (1873 - 1880)-
2. O. Kade, «Die alteren Passionskopositionen bis 1631» (1891 - 1894)
Φύλλα
1. Φωνή Κυρίου, Αποστολική Διακονία της Ελλάδας, 11/12/2005, αριθμ. φυλ. 50 (2741)