Η ΕΚΘΕΣΗ ΤΩΝ ΒΡΕΦΩΝ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

«ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ των ΚΑΤΩΤΕΡΩΝ ΘΕΩΝ»

 Αυτή η ενότητα θα αναφερθεί στην συνήθεια της έκθεσης των παιδιών στην αρχαιότητα. Τέτοιες συνήθειες πηγάζουν στους αρχαίους χρόνους από την έλλειψη ηθικής των Εθνικών θεών, που κάποιοι σήμερα τους παρουσιάζουν ως εκείνους που έφεραν το «φως» στην αρχαία Ελλάδα. Αντιθέτως το φως το έφεραν οι άνθρωποί της. Ο Χριστός έφερε δε την πλήρη, φυσική, πνευματική ισότητα μεταξύ των ανθρώπων και τον φιλανθρωπισμό έναντι του απανθρωπισμού του Εθνισμού. Αυτή η ενότητα είναι σημαντική επίσης εις την κατανόηση του λόγου της μη απόδοσης της αγιότητας και ιεροσύνης σε διάφορους φιλοσόφους εν αντιθέσει με την απόδοση τιμής στο σοφό Σόλων. Άξια προσοχής η διαφορά μεταξύ Μ. Κωνσταντίνου και πρώην αυτοκρατόρων, διότι κάποιοι νεοπαγανιστές διατείνονται στο Ιχώρ, όπως και σε άλλα Εθνικά περιοδικά, ότι ο Νέρωνας ήταν πολύ πιο αξιόλογος και καλύτερος φιλέλληνας από τον Μ. Κωνσταντίνο. Κανείς βέβαια δεν αντιλέγει ότι διαφορετικές εποχές εκείνες και διαφορετικές και οι συνήθειες, όμως είναι υπερβολή ο διαρκής ύμνος της αρχαίας Ελλάδας με παράλληλη συνεχή καθύβριση του Βυζαντίου (Νέα Ρώμη) από την μεριά των παγανιστών.

 

 

ΣΠΑΡΤΗ ΚΑΙ ΕΥΓΟΝΙΚΗ

 

Μέλημα πάντοτε (της οικογένειας) ήταν η σωματική, ψυχική και ηθική υγεία των γεννητόρων, ιδιότητες που κληρονομούν και τα παιδιά. Η εκτίμηση αυτών των στοιχείων ήταν πάντοτε υπόθεση προσωπική και οικογενειακή των ενδιαφερομένων. Κάποτε είχε θεσπιστεί και στην Ελλάδα το «προγαμιαίο πιστοποιητικό υγείας», που όμως ουδέποτε ίσχυσε υποχρεωτικά.

Ακραίο μέτρο για «υγιή οικογένεια» και επομένως και κοινωνίας είναι η «ευγονική» που με κάποια μορφή της ίσχυε στην αρχαία Σπάρτη. (Πηγή: Πολιτικοί Θεσμοί & Οργάνωση του Κράτους, Ομάδα εκπαιδευτών - Παιδαγωγών, Εκδόσεις Πελεκάνος, Αθήνα, σελ. 17)

 

 

ΙΑΤΡΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΟΚΤΟΝΙΕΣ

 

«Εδώ πρέπει για ακόμη μια φορά να υπομνήσουμε ότι στην αρχαιότητα ήταν ανεκτή η έκθεση νεογέννητων και η παιδοκτονία. Ότι η στάση αυτή δεν επέτρεπε να δημιουργηθεί ιδιαίτερη Παιδιατρική, είναι ολοφάνερο χωρίς περισσότερη επιχειρηματολογία» (Η ιατρική στην αρχαιότητα, Ελλάδα - Ρώμη - Βυζάντιο - Η ιατρική στη Βίβλο και το Ταλμούδ, Kurt Pollak, Μετάφραση Αιμίλιος Δημ. Μαυρούδης, Εκδόσεις Δημ. Ν. Παπαδήμα, Αθήνα 2005, σελ. 368)

 

ΝΕΟΠΑΓΑΝΙΣΤΙΚΗ ΕΥΓΟΝΙΚΗ

 

Στη σ. 15 του ιδίου τεύχους [Απολλώνειο Φως Νο 10] έχουμε μια καινοτόμο πρόταση από τον κ. Ν. Θεοδώρου: Η κοινωνία να απαλλάσσεται με ευθανασία από νεογνά με μη ιάσιμες ασθένειες, αλλά και από τους έκφυλους. «Ευγονία» και «κοινωνική εξυγίανση»: Τόσο στην Αθήνα όσο και στη Σπάρτη, υφίστατο ειδική νομοθεσία για τα παιδιά που έρχονταν στον κόσμο με μη ιάσιμα νοσήματα, προβλέποντας γι’ αυτά τον θάνατο, ως μορφή λυτρώσεώς τους από τις κάθε είδους διανοητικές-ψυχικές και βαριές σωματικές αναπηρίες. (...) Στις μέρες μας είναι τραγική ειρωνεία να απορρίπτουν την Ευγονία και την απορρέουσα εξ αυτής ευθανασία επικαλούμενοι «ανθρωπιστικούς λόγους», εκείνοι οι οποίοι επιδοκιμάζουν τις εκτρώσεις, που είναι πραγματικά στυγερά εγκλήματα. (...) Αναμφίβολα, στο κοινωνικό στερέωμα, υπάρχουν υπάνθρωποι που παρασιτούν, όπως οι αιμομείκτες, οι ομοφυλόφιλοι, οι παιδεραστές, οι διάφοροι διαστροφείς του φυσικού και βιολογικού νόμου, που έχουν χάσει από ηθικής απόψεως το δικαίωμα στη ζωή και στο μέλλον. (...) Τα εκτρωματικά αυτά όντα θέτουν σε άμεσο κίνδυνο τη δημόσια υγεία, υπονομεύοντας παράλληλα το μέλλον του Έθνους μας. Δεδομένου ότι, δια της μεταβιβάσεως των κληρονομικών στοιχείων, διαιωνίζουν τις ανίατες νόσους, θάνατος στους ομοφυλόφιλους, λοιπόν! Επαναφορά του Καιάδα!

Πηγή: Στέλιος Φάνου, Περιοδικό  ¶ρδην, τ. 52, Ιανουάριος - Μάρτιος 2005, σ. 27-33, βλέπε εδώ

 

ΝΕΟΠΑΓΑΝΙΣΤΙΚΟΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ

 

Στις μεταξύ τους συζητήσεις, μακριά από τα βλακωμένα πλήθη που χειρίζονται, αυτοί οι τοποτηρητές λένε και ξαναλένε ότι κανένας διάλογος δεν μπορεί ποτέ να υπάρξει ανάμεσα στους χριστιανούς και τους πραγματικούς Έλληνες, δηλαδή τους εθνικούς, αφού η κάθε πλευρά εκπροσωπεί έναν κόσμο που ακυρώνει τον άλλον....

Ο πραγματικός Έλληνας λοιπόν, είχε πολύ συγκεκριμένες ιδιότητες πολλές των οποίων μάλιστα ταιριάζουν και σε άλλες Παραδόσεις των Εθνικών, ιδίως της Ευρώπης, όπου ανέτως μπορούμε να μιλήσουμε για ευρωπαϊκή ΟΜΟΕΘΝΙΑ. Ως σύνολο, αυτές οι ιδιότητες ή χαρακτηριστικά δομούν την ειδοποιό διαφορά ανάμεσα στην ελευθεροπρέπεια και την δουλοφροσύνη, ανάμεσα στην ανθρώπινη ιδιότητα και την απλή ανθρωποσχημία (παρά το ότι αυτοί, όπως γυρίσαν και όλον τον κόσμο ανάποδα, το αντέστρεψαν και αυτό και έτσι εμείς οι Εθνικοί είμαστε «γκογίμ», δηλαδή «κτήνη»). 

Πηγή: «Πόσο Έλληνες είμαστε;». Ομιλία του Βλ. Ρασσιά στο Συνέδριο «Η Αρχαιοελληνική Παράδοση Στην 3η Χιλιετία», Αθήναι, Αίθουσα Εκδηλώσεων Πολεμικού Μουσείου, 24. 1. 1999, http://www.rassias.gr/9005.html, εδώ)

 

Περισσότερα εδώ & εδώ

 

 

 

Ο βοσκός Εύφορβος βρίσκει τον μικρό Οιδίποδα στο δάσος όπου έχει εκτεθεί και τον μεταφέρει να τον παραδώσει στον βασιλιά της Κορίνθου, Πόλυβο. Ερυθρόμορφος αμφορέας, περ. 450 π.Χ. (Παρίσι, Εθνική Βιβλιοθήκη). (Πηγή: Περιοδικό Corpus, τεύχος 48, άρθρο «Παιδί και βία στην Ελληνική Μυθολογία», Σπυρίδωνα Δ. Συρόπουλου, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, σελ. 66)

 

 

 

1.

 

 

Ο ΚΑΙΑΔΑΣ ΤΗΣ ΣΠΑΡΤΗΣ & ΟΧΙ ΜΟΝΟ

 

2.

 

 

Ο ΦΟΝΙΚΟΣ ΚΑΙΑΔΑΣ

 

3.

 

 

ΚΑΤΑΚΡΗΜΝΙΣΗ ΙΕΡΟΣΥΛΩΝ

 

4.

 

Η ΕΚΘΕΣΗ ΤΩΝ ΒΡΕΦΩΝ

 

 

5.

 

ΑΡΧΑΙΟ ΔΙΚΑΙΟ

 

 

6.

 

ΡΩΜΑΪΚΟ - ΚΑΝΟΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

 

 

7.

 

ΝΕΟΠΑΓΑΝΙΣΤΙΚΕΣ ΑΠΑΤΕΣ

 

 

ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΚΙΑ, ΥΠΕΡ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, ΚΑΤΑ ΑΝΕΡΓΩΝ

(Στυλιανός Τάκας, Περιοδικό Ιχώρ, τεύχος 56, σελ. 86)

 

 

8.

 

 

ΑΠΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ

 

9.

 

 

ΠΗΓΕΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ

 

 

 

Ο ΚΑΙΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΣΠΑΡΤΗ

 

Κείμενο: Ασπασία Μπέτα

Φωτ: Φωτεινή Μοίρα

 

Στον Καιάδα

 

Η ιδέα για την παρουσίαση του αδυσώπητα σκληρού και γνωστού Καιάδα προσγειώθηκε  σαν «καρφί» στο γραφείο. Είναι το σπηλαιοβάραθρο του Ταϋγέτου όπου, κατά την παράδοση, οι αρχαίοι Σπαρτιάτες ή Λακεδαιμόνιοι έριχναν τους εγκληματίες, τους αιχμαλώτους πολέμου, τους ιερόσυλους, τους προδότες και, σύμφωνα με ορισμένες μαρτυρίες τα καχεκτικά βρέφη. Σε ελεύθερη μετάφραση, ο Καιάδας αντιπροσωπεύει τη σκληρότητα  που επιφυλάσσει το κοινωνικό σύνολο σε άτομα που μειονεκτούν. Με σφιγμένη την καρδιά για το τι κόκαλα μας έμελλε να συναντήσουμε, πήραμε την κατηφόρα για τη Σπάρτη.

 

 

Το «απότομο και βαθύ βάραθρο», ο Kαιάδας, απαντά σε κείμενα του Παυσανία και του Θουκυδίδη. (Πηγή: Περιοδικό «Γεωτρόπιο» Νο 236. Ασπασία Καμπύλη, αρχαιολόγος,  Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2004. Σελ. 55 – 59)

 

Το διάβασμα της ιστορίας γίνεται πανεύκο­λο στο παλιό λεωφορείο τής γραμμής που πάει με είκοσι χιλιόμετρα. Ο Παυσανίας ο­νομάζει τον Καιάδα «απότομο και βαθύ βάραθρο» στην περιγραφή της απόδρασης του Μεσσήνιου ήρωα Αριστομένη. που ρίχτηκε εκεί ζωντανός από τους Σπαρτιάτες μαζί με 50 Μεσσήνιους αιχμαλώτους κατά τη διάρκεια του Β΄ Μεσσηνιακού πολέμου. Στον Καιάδα -κατά τον Θουκυδίδη- είχε αποφασιστεί να πεταχτεί το πτώμα του καταδικασμένου σε θάνατο προδό­τη Παυσανία (467 π.Χ.), ο οποίος θάφτηκε τελικά έξω από το βάραθρο.

Ο Θουκυδίδης πάλι αναφέρει ότι κατά τη διάρ­κεια ίου Πελοποννησιακού πολέμου, οι Σπαρτιάτες αφάνισαν 2.000 Είλωτες χωρίς να αφήσουν ί­χνη. Υπάρχει το ενδεχόμενο να τους πέταξαν στον Καιάδα. Στάση για καφέ, να πάει το σάλιο κάτω.

 

 

Παραπόταμος του Κνακίωνα με παλιά γεφυρούλα (Πηγή: Περιοδικό «Γεωτρόπιο» Νο 236. Ασπασία Καμπύλη, αρχαιολόγος,  Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2004. Σελ. 55 – 59)

 

Φτάνοντας...

 

 Ο χάρτης εντοιχίζει τον προορισμό μας στην περιοχή ανάμεσα στον Μυστρά και στο Παρόρι. στο δυτικό άκρο του χωριού Τρύπη, δίπλα στο δημόσιο δρόμο Σπάρτης-Καλαμάτας, όπου ύστε­ρα από ώρες φτάνουμε… και «μπούκα» στον Καιάδα μέσα. Η διάνοιξή του είναι σε οριζόντιο μήκος πε­ρίπου 50 μ., πλάτος 1,5 - 3,5 μ. και ύψος των κατακόρυφων τοιχωμάτων 18 - 25 μ. Η θερμοκρασία του χαμηλή, 15° Κελσίου, όπως συμβαίνει σε όλα (περίπου) τα σπήλαια.

 «Η διοχέτευση καρστικών υδάτων προς τα βα­θύτερα στρώματα των ασβεστόλιθων της περιοχής», πιστοποιούν οι ερευνητικές αποστολές της Εφορείας Σπηλαιολογίας και Παλαιοανθρωπολογίας με την πρωτοβουλία του αρχαιολόγου Πέτρου Θέμελη, «προκάλεσε στη συνέχεια τη διεύρυνση τής τεκτονικής διάκλασης στο βαθύτερο και κυρίως βάραθρο του σπηλαίου, καθώς και την εναπόθεση σταλαγμιτικών/ασβεστιτικών υλικών στο ίδιο και προφανώς το πιο αρχαίο τμήμα του σπηλαιοβάραθρου. Τμήμα που αντιστοιχεί στην παλαιά του είσοδο χαρακτηρίζεται από τη μεγα­λύτερη -δίκην πηγαδιού- ανάπτυξή του και συγκεντρώνει στον πυθμένα του τη μεγαλύτερη στρωματογραφική επίχωση με ανθρώπινα οστά».

 

 

To 500 χρόνων μοναστήρι του Αϊ-Γιάννη, κάτω από την Τρύπη (Πηγή: Περιοδικό «Γεωτρόπιο» Νο 236. Ασπασία Καμπύλη, αρχαιολόγος,  Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2004. Σελ. 55 – 59)

 

Η φωτογράφος αρχίζει να χάνεται στα στενά κα­τηφορικά επίπεδα του σπηλαίου με τα γλιστερά πατήματα (χώμα και πετραδάκια), φτάνοντας στο ελάχιστα βατό βάθος των 25 μέτρων. Εκεί δύο βράχοι φράζουν την κατηφόρα και μόνο αν σκύ­ψει, με εξοπλισμό πλέον, μπορεί να συνεχίσει, κά­τι που έπραξε τις χρονιές 1983 και 2003 το τμήμα τής Ιατρικής σχολής. Όμως σκύβει και αντικρίζει χωρίς φακό το μαύρο σκοτάδι, τον ¶δη, και θυμάται το δρόμο του γυρισμού. Ο παγωμένος αέρας και οι αράχνες στ' αγκαλιάσματα με τους σκορπιούς να την καλοβλέπουν και να δείχνουν το φως τής εμπειρίας και μετά του ουρανού.

 

 

Όταν κοιτάζεις χάμω... το δέντρο έχει γίνει άλογο! (Πηγή: Περιοδικό «Γεωτρόπιο» Νο 236. Ασπασία Καμπύλη, αρχαιολόγος,  Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2004. Σελ. 55 – 59)

 

Μαθαίνοντας...

 …τα αποτελέσματα των προηγηθεισών ερευνών όσον αφορά τη συλλογή, τη διερεύνηση και την α­ξιολόγηση, είναι τα εξής:

 

· Η επιβεβαίωση της παλαιότερης διαπίστωσης μη αναγνώρισης οστών μικρών παιδιών στο εσω­τερικό του σπηλαιοβάραθρου.

· Ο εντοπισμός τής ήδη γνωστής φυσικής τομής στα βαθύτερα στρώματα του σπηλαίου, η οποία περιλαμβάνει μεγάλο πλήθος ανθρώπινων οστών κυρίως ανδρών ακμής, βιολογικής ηλικίας μεταξύ 18 και 40 ετών.

· Η καταγραφή συ­νολικά δέκα σημείων που υποδεικνύουν διαφορετικές φάσεις και περιόδους εναπόθεσης.

· Ο επεισοδιακός χα­ρακτήρας της παρουσίας οστών ζώου στο εσωτερικό του σπηλαιοβάραθρου.

 Το βλέμμα αναζητά την τρύπα που έπεφταν τα ζώα κατά λάθος και οι άνθρωποι σπρωγμένοι από άλλους ανθρώπους

 

Κατεβαίνοντας από τη Λαγκάδα, στο δρόμο για τον Καιάδα (Πηγή: Περιοδικό «Γεωτρόπιο» Νο 236. Ασπασία Καμπύλη, αρχαιολόγος,  Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2004. Σελ. 55 – 59)

 

Βρισκόμαστε στο ύψος των 500 μέτρων, στη σημερινή πλευρική είσοδο. Εκατό μέτρα πιο πάνω είναι το άνοιγμα το οποίο δεν σώζεται, πιθανόν λό­γω των πολλών κατολισθήσεων και προσχώσεων του καταστρεπτικού σεισμού το 464 π.Χ. Όμως, τα μάτια της αποστολής ψάχνουν για την τρύπα που έπεφταν τα ζώα κατά λάθος και οι άνθρωποι σπρωγμένοι από άλλους ανθρώπους.

 Με κατσικίσια ορειβασία στην κλίση των 70 μοιρών και βάλε, συνοδεία οδηγού μετά του πριονιού-διαβήτου για το μονοπάτι, «γευόμαστε» μέρος ms χλωρίδας του Ταϋγέτου. Αγκαθωτοί θάμνοι κοντοί, ακριβώς για να γδέρνουν τα πόδια, φυτά ασπάλαθων και ασφάκας με διεγερτικό χνούδι για τις αλλεργίες, αγριόχορτα στα ρουθούνια, κλωνάρια στ’ αυτιά, «αγάντα» και φτάνουμε.

Η θέα των 600 μέτρων μας αποζημιώνει με τα πουρνάρια, κυπαρίσσια, πεύκα, πλατάνια, λυγα­ριές, ιτιές, αγριελιές κ.ά.

Μπεκάτσες, πέρδικες, αγριοκοράκια τσίχλες κατοικούν επίσης στην περιοχή του Καιάδα όπως και οι κατσίκες.

 

 

Σκαλιά που οδηγούν στην εμπειρία του μυθικού Καιάδα (Πηγή: Περιοδικό «Γεωτρόπιο» Νο 236. Ασπασία Καμπύλη, αρχαιολόγος,  Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2004. Σελ. 55 – 59)

Τα πετρώματα και οι προσχώσει έχουν καλύψει κάθε τρύπα στην κορυφή. Μας βοηθούν μόνο οι γνώσεις και το κοντάρι του προπορευμένου οδηγού μας. Κι ενώ η κατάβαση μας ξαναθυμίζει τη βαρύτητα που έχει «άλλη» έννοια όταν την κοιτάμε, φτάνουμε στα 440 μέτρα όπου είναι χτισμένο αμφιθεατρικά το χωριό Τρύπη.

 

Η Τρύπη

 

Ονομάστηκε έτσι γιατί θεωρήθηκε ως δίοδος-τρύπα-μονοπάτι προς το νομό Μεσσηνίας, εξυπηρετώντας ανέκαθεν τις μετακινήσεις. Έχει 267 μόνιμους κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2001, καμιά εικοσαριά εφήβους, ένα ξενοδοχείο, ένα καφενείο, κανένα σχολείο, τρεις ταβέρνες, ήρεμα πρόσωπα χαρούμενα μάτια, πηγές, δέντρα και πανίδα. Δυτικά της Τρύπης εκβάλλουν οι πηγές του Κνακίωνος (μετέπειτα Οινούντος της σημερινής Κελεφίνας) ποταμού που διασχίζει τη Σπάρτη και καταλήγει στον Ευρώτα.

Στις πηγές αυτές ερχόταν να ξεδιψάσει και η όμορφη βασιλοπούλα της λαϊκής παράδοσης, και μία απ' αυτές ονομάστηκε Βασιλονέρι.

 

 

Οι πηγές του Καρβασαρά στο κέντρο της Τρύπης. Δροσιά για το καλοκαίρι (Πηγή: Περιοδικό «Γεωτρόπιο» Νο 236. Ασπασία Καμπύλη, αρχαιολόγος,  Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2004. Σελ. 55 – 59)

 

Πλησιάζουμε κι εμείς να ξεδιψάσουμε από το νερό-κρύσταλλο, βάλσαμο στη θερμοκρασία των 38 βαθμών Κελσίου της περιήγησης. Πιο κει, αφημένο, ορθώνεται το μοναστήρι του Αϊ-Γιάννη, χρονολογη­μένου κτίσματος 500 ετών, όπου μέχρι το 1940 έμενε ένας καλόγερος. Τώρα λειτουργεί δύο φορές το χρόνο.

 Επίσης σώζονται τα ερείπια των Αγ. Θεοδώρων και του Αγ. Σώστη. Μια μεγάλη θαμνώδης έκταση με φρύγανα και πουρνάρια «ακουμπά» απέ­ναντι από την Τρύπη, συστάδες πεύκων και ελά­των στα ψηλότερα, πλάτανοι και μοσχοϊτιές ενδότερα του χωριού, με αγριοτριανταφυλλιές, κυ­κλάμινα τσάι και μέντα. Τα τσακάλια αναπνέουν τον αέρα τής Τρύπης, όπως και οι αγριόχοιροι, οι λαγοί και πολλά είδη οφιοειδών. Αλλά και μοναδι­κά είδη πτηνών, όπως ο αρπακτικός χρυσαετός ή πετρίτη, που φωλιάζει στη Λαγκάδα, το βραχο-κίρκίνεζο, η κάργια, η γερακίνα, ο σπίνος, ο κοκκινολαίμης κ.ά.

 ¶νθρωποι, ζώα και φύση συμβιώνουν λειτουργικά και ειρηνικά στον παραδοσιακό οικισμό. Η έξοδος της Τρύπης, το βραδάκι με τα’ αγιάζι, μας οδηγεί και πάλι στην πόρτα του Καιάδα, Στο μυθικό αυτό πηγάδι του τρόμου, που ίσως η μεταφυσική να μπορούσε ν' αφουγκραστεί την παγωμάρα του αέρα και την ενέργεια. Τα ίχνη των ψυχών.

 

Τα πετρώματα που φράζουν την τρύπα του Καιάδα. Θέα στα 600 μ. (Πηγή: Περιοδικό «Γεωτρόπιο» Νο 236. Ασπασία Καμπύλη, αρχαιολόγος,  Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2004. Σελ. 55 – 59)

 

Δυτικά τής Τρύπης εκβάλλουν οι πηγές του Κνακίωνος ποταμού, που διασχίζει τη Σπάρτη και καταλήγει στον Ευρώτα.

 

Και στην Αθήνα και στην Κόρινθο και στη Θεσσαλία...

 ..ο πιο ατιμωτικός θάνατος ήταν στην αρ­χαιότητα ο κατακρημνισμός σε βάρα­θρο, ποινή που δεν ήταν αποκλειστικά σπαρτιατική επινόηση. Εφαρμοζόταν στην Αθήνα, στην Κόρινθο, στους Δελφούς, στη Θεσσαλία και αφορούσε πιθανότατα τα πολιτικά και θρησκευτικά εγκλήματα. Κόρακες ονομαζόταν ο τόπος τιμωρίας στη Θεσσαλία, βάραθρο ή όρυγμα στην Αθήνα, όπου πάντως μετά το 406 π.Χ. φαίνεται πως η τιμωρία παύει να εφαρμόζεται, Καιάδας στη Σπάρτη. Εκτός από το αυτονόη­το μαρτύριο η ποινή εμπεριείχε και με­ταφυσικές προεκτάσεις, καθώς το σώμα παρέμενε άταφο και η ψυχή αδυνατούσε  να λυτρωθεί.

 Στο σπηλαιοβάραθρο της Τρύπης πιθανολογείται ότι κάποιοι από τους καταδικασμένους επέζησαν της πτώσης και προσπάθη­σαν να αναρριχηθούν προς την έξοδο, γεγονός που ερμηνεύει την εύρεση τμημάτων σκελε­τών σφηνωμένων ή αιωρούμε­νων πάνω σε πεσμένους ογκό­λιθους. Φαίνεται πως η τιμωρία δεν περιοριζόταν μόνο στο αν­δρικό φύλο, αφού έχει αναγνωριστεί και μικρός αριθμός γυναικείων σκελετών, θεωρεί­ται μάλιστα πιθανός ο συσχετισμός τους με την τελευταία μεσσηνιακή επανάσταση (464-460 π.Χ.), στην οποία είναι γνωστό ότι συμμετείχαν και γυναίκες.

 Φυσικά η αναλγησία των ποινών δεν είναι υπόθεση μόνο ενός πολιτισμού. Την πυρά, τον και τον ανασκολοπισμό οι Βαβυλώνιοι και οι Αιγύπτιοι, οι Πέρσες τη σταύρωση, οι Εβραίοι το λιθοβολισμό και τη σταύρωση. Ενώ ένα είδος σταύρωσης, ο αποτυμπανισμός, φαίνεται πως εφαρμόστηκε σε 17 άντρες που τάφηκαν τα πρώιμα αρχαϊκά χρόνια στην περιοχή του Φαληρικού Δέλτα.

Πηγή: Περιοδικό «Γεωτρόπιο» Νο 236. Ασπασία Καμπύλη, αρχαιολόγος,  Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2004. Σελ. 55 – 59

 

 

Ο ΦΟΝΙΚΟΣ ΚΑΙΑΔΑΣ

 

Το τρομερό χάσμα του Καιάδα προκαλεί στον επισκέπτη συναισθήματα δέους, καθώς από μέσα του αναδύονται τα πιο ακραία συναισθήματα πόνου, φρίκης και αγωνίας των θυμάτων που στη διάρκεια των αιώνων κατακρημνήστηκαν εδώ.... (Πηγή: Τρίτο Μάτι, τεύχος 127, Νοέμβριος 2004, άρθρο «Ο φονικός Καιάδας», Γεωργία Κουμπούνη & Β. Μπακούρος, σελίδα 62)

 

Είτε τόπος εκτέλεσης καταδίκων είτε μέσον της πιο φρικτής ευγονικής, δημιουργεί ακόμη και σήμερα τρόμο και δέος

Της Γεωργίας Κουμπούνη

 

Η σκέψη του και μόνο προκαλεί φρίκη και δέος. Το σημείο ακριβώς -ουσιαστικά ο τόπος εκτέλεσης- όπου οι πολίτες μιας πόλης, της Σπάρτης, έριχναν για να σκοτωθούν οι καταδικασμένοι σε θάνατο ή και -ακόμη πιο φρικτό- «απέθεταν» όσα παιδιά είχαν εκ γεννετής κάποιο σωματικό πρόβλημα, για να απαλλαγεί η πολιτεία από αυτά και οι υπερασπιστές της να είναι μόνο τέλειοι άνδρες! Ειδικά μπροστά σε αυτή την τελευταία εκδοχή -αν και αμφισβητείται με σοβαρότατα επιχειρήματα- ανατριχιάζει κανείς αν στην εποχή των Παραολυμπιακών σκεφθεί κάτι τέτοιο...

Είναι αλήθεια ότι ο τρομερός Καιάδας σε προσγειώνει σε μια σχεδόν άγνωστη -ή απωθημένη- πραγματικότητα. Αλλά αν πιστεύετε ότι αυτός ο τόπος εκτέλεσης για τον οποίο μαθαίνατε στο σχολείο, είναι ένας κρημνός -κάτι σαν τον Ζάλογγο- θα δοκιμάσετε την ίδια έκπληξη που δοκιμάσαμε κι εμείς στη διάρκεια πρόσφατης επίσκεψης μας. Πρόκειται για μια μικρής διαμέτρου τρύπα με πολύ μεγάλο βάθος, που βρίσκεται σε μια από τις πλαγιές του Ταϋγέτου, κοντά στο χωριό Τρύπη, της Λακωνίας. Για να φτάσει κανείς εκεί πρέπει να ανεβεί αρκετά σκαλιά και κατόπιν να σκαρφαλώσει κάποια βράχια για να βρεθεί στην είσοδο του στομίου.

Φτάνοντας εκεί, βλέπει κανείς μόνο έως ένα σημείο, ενώ από εκεί και κάτω υπάρχει μόνο μαύρο σκοτάδι. Αν και έχει υποστεί πολλές αλλαγές λόγω του ότι η περιοχή είναι εξαιρετικά σεισμογενής, και στο σημερινό άνοιγμα του «πηγαδιού» μετά βίας χωρά ένα ανθρώπινο σώμα. Από περιέργεια ρίξαμε στο εσωτερικό του μια πέτρα και ανατριχιάσαμε ακούγοντας τη να κατρακυλά για πολλή ώρα. Ωστόσο, ο Καιάδας επιφυλάσσει πολύ περισσότερες εκπλήξεις σε όσους προσπαθήσουν να τον ερευνήσουν καλύτερα. (Το σημείο θυμίζει την φοβερή «πηγάδα του Μελιγαλά», τον άλλο φρικτό τόπο εκτέλεσης στην Πελοπόννησο)

Ρωτώντας για τον Καιάδα τους ντόπιους, ακούσαμε τρομερές ιστορίες, όπως ότι όσοι κατέβηκαν κάτω δεν γύρισαν ποτέ. Υπάρχει ακόμη η φήμη -κάτι που μάλλον ανταποκρίνεται στην αλήθεια- ότι πριν από πολύ καιρό κάποιοι επιστήμονες έριξαν ειδικό υγρό μέσα στον Καιάδα το οποίο βρέθηκε αργότερα στα σπήλαια του Δυρού. Οι περισσότεροι, όμως, Λάκωνες γνωρίζουν ελάχιστα για την ιστορία του Καιάδα και όσοι ξέρουν αποφεύγουν να συζητούν το θέμα.

Μέχρι πρότινος δεν είχε εντοπιστεί η θέση του Καιάδα. Την έρευνα δυσκόλευε ακόμη περισσότερο το γεγονός ότι ο Ταΰγετος βρίθει σπηλαίων και χαραδρών. ¶λλωστε, οι αρχαίοι συγγραφείς δεν έδιναν ακριβείς πληροφορίες για τη θέση του και οι αρχαιολόγοι διχάζονται, καθώς άλλοι υποστηρίζουν ότι βρίσκεται στον Μυστρά και άλλοι στον Ταΰγετο κοντά στο χωριό Τρύπη. Τελευταίες έρευνες, όμως, το 1983, έφεραν στο φως σημαντικά στοιχεία για τον εντοπισμό του χώρου.

Στην περιοχή ανάμεσα στον Μυστρά και το Παρόρι, στο δυτικό άκρο του χωριού Τρύπη, δίπλα στο δημόσιο δρόμο Σπάρτης-Καλαμάτας, ερευνήθηκε το σπηλαιοβάραθρο σε μια θέση που ακόμη και σήμερα οι ντόπιοι ονομάζουν Καιάδα. Τα στοιχεία που καθορίζουν την ταύτιση του με τον αρχαίο τόπο εκτελέσεων είναι η μεγάλη κλίση του δαπέδου και των τοιχωμάτων, κυρίως όμως η μεγάλη συσσώρευση ανθρώπινων οστών, τα οποία φαίνεται ότι ανήκουν σε άτομα που έπεσαν από μεγάλο ύψος. ¶λλωστε, οστά βρέθηκαν και στις εσοχές των τοιχωμάτων, τα οποία προφανώς ανήκαν σε όσους κατά την πτώση τους συγκρατήθηκαν ή προσπάθησαν να φτάσουν έως την έξοδο, κάτι που, όπως φαίνεται, αποδείχθηκε αδύνατον.

Τα πάντα εδώ σου δημιουργούν μια αίσθηση φρίκης αφού παραπέμπουν αυτόματα στις τρομερές στιγμές που εκτυλίχθηκαν εδώ. Και είναι όλα τα ίδια με την αρχαία εποχή, εκτός από το φυσικό άνοιγμα/σπήλαιο μέσα στο οποίο πιστεύεται ότι υπήρχε το στόμιο του Καιάδα που βλέπουμε και σήμερα. Ο «προθάλαμος» αυτός πάνω από τον Καιάδα δεν σώζεται, πιθανόν λόγω των πολλών κατολισθήσεων που μαρτυρούνται ήδη από τον καταστρεπτικό σεισμό του 464 π.Χ.

 

 

Η Τρύπη Λακωνίας

 

Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα ιστορικά στοιχεία για το πότε κατοικήθηκε για πρώτη φορά ο τόπος όπου σήμερα βρίσκεται η Τρύπη. Φαίνεται ότι στο μέρος αυτό υπήρχε οικισμός κατά τη διάρκεια της ακμής της πόλης-κράτους της Σπάρτης (800-300 π.Χ.), αφού εκεί ήταν εγκατεστημένη σπαρτιατική στρατιωτική φρουρά, που φύλαγε το πέρασμα της Λαγκάδας - το μοναδικό πέρασμα του Ταϋγέτου προς τη Μεσσηνία.

Στη βορινή πλευρά του χωριού κυλά ο ποταμός Κνακίωνας. Κοντά στο ποτάμι γίνονταν τελετές προς τιμήν της θεάς Αρτέμιδος, ενώ λίγο πιο χαμηλά, σύμφωνα με μια παράδοση, λάμβαναν χώρα οι συνεδριάσεις της Απέλλας (Εκκλησία του Δήμου της Αρχαίας Σπάρτης).

Με την παρακμή της Σπάρτης (4ος-3ος αιώνας π.Χ.), το μέρος εγκαταλείφθηκε. Προφανώς, για αυτό το λόγο, ο Παυσανίας, κατά την περιήγηση του στη Λακωνία (β΄ μισό 2ου αιώνα μ.Χ.), δεν κάνει καμία αναφορά στην Τρύπη.

Πυκνό μυστήριο καλύπτει την επανίδρυση της κοινότητας. Κανείς δεν γνωρίζει πότε και γιατί συνέβη αυτή. Η πιο πιθανή εκδοχή είναι ότι αυτό συνέβη κατά την ακμή του Δεσποτάτου του Μυστρά το 14ο αιώνα μ.Χ. Σύμφωνα με μια εκδοχή, μία επιφανής οικογένεια που εκδιώχθηκε από τη βυζαντινή πολιτεία του Μυστρά λόγω κάποιας φιλονικίας, έπειτα από κάποια περιήγηση στη θέση Καραβά, στα ανατολικά, εγκαταστάθηκε στη σημερινή Τρύπη και ίδρυσε οικισμό.

Στα ύστερα βυζαντινά χρόνια, αλλά και κατά την Τουρκοκρατία, μετά τη δημιουργία στις πηγές του ποταμού Κνακίωνα ισχυρότατης και πλούσιας ιερής μονής (Μονή Αγίου Ιωάννου Προδρόμου), το χωριό ήκμασε. Η μονή, που υπαγόταν απευθείας στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως, απέκτησε μεγάλη δύναμη και ήρθε πολλές φορές σε σύγκρουση με τον Μυστρά. Διατήρησε τη δύναμη της έως τα τέλη του 19ου αιώνα, οπότε και παρήκμασε. Σήμερα, σώζονται ακόμη ερείπια της μονής και οστά των μοναχών της

 

Επάνω: ¶ποψη της όμορφης Τρύπης, του χωριού κοντά στον Καιάδα. Κάτω, πλησιάζοντας στον φρικτό τόπο εκτέλεσης. (Πηγή: Τρίτο Μάτι, τεύχος 127, Νοέμβριος 2004, άρθρο «Ο φονικός Καιάδας», Γεωργία Κουμπούνη & Β. Μπακούρος, σελίδα 63)

Κάτω: Πλησιάζοντας στον φρικτό τόπο εκτέλεσης. (Πηγή: Τρίτο Μάτι, τεύχος 127, Νοέμβριος 2004, άρθρο «Ο φονικός Καιάδας», Γεωργία Κουμπούνη & Β. Μπακούρος, σελίδα 63)

 

Έως τον 17ο αιώνα, ο οικισμός της Τρύπης πρέπει να βρισκόταν στην αντίθετη πλευρά του ποταμού, αλλά κάποια μεγάλη κατεβασιά του προκάλεσε καταστροφή κι έτσι το χωριό μεταφέρθηκε στην απέναντι όχθη και λίγο ψηλότερα. Απομεινάρι του παλαιότερου οικισμού είναι και τα ερείπια της βυζαντινής εκκλησίας των Αγίων Θεοδώρων (15ος αιώνας). Η Τρύπη ίσως πήρε το όνομα της εξαιτίας της τοποθεσίας της, αφού αποτελεί φυσική είσοδο της μεγάλης χαράδρας της Λαγκάδας. Πιο πιθανό είναι, όμως, να ονομάστηκε έτσι από τα πάμπολλα σπήλαια και βάραθρα που βρίσκονται εκεί.

 

 

Το πηγάδι του θανάτου

 

Όπως αναφέραμε ήδη, ο Καιάδας δεν είναι κρημνός, αλλά σπηλαίωμα. Ο Παυσανίας τον περιγράφει ως βαθύ φαράγγι, με μοναδική διέξοδο μια τρύπα μεγάλη «σαν το κεφάλι της αλεπούς». Τον ονομάζει επίσης «απότομο και βαθύ βάραθρο» στην περιγραφή της απόδρασης του Μεσσήνιου ήρωα και τρομερού πολεμιστή Αριστομένη, που ρίχτηκε εκεί ζωντανός από τους Σπαρτιάτες μαζί με πενήντα άλλους αιχμαλώτους, κατά τον Μεσσηνιακό Πόλεμο. Συγκεκριμένα, ο Παυσανίας αναφέρει: «Οι Λακεδαιμόνιοι πήραν την απόφαση να ρίξουν όλους αυτούς στον Καιάδα, εκεί όπου ρίχνουν όποιους τιμωρούν για πολύ σοβαρά αδικήματα. Οι υπόλοιποι από τους Μεσσηνίους κατά την πτώση, τους πέθαναν αμέσως, εκτός από τον Αριστομένη...».

 

Η πέτρινη σκάλα που σκαρφαλώνει στις απόκρυμνες πλευρές του λόφου, για να οδηγήσει τον σημερινό επισκέπτη εις τον Καιάδα (Πηγή: Τρίτο Μάτι, τεύχος 127, Νοέμβριος 2004, άρθρο «Ο φονικός Καιάδας», Γεωργία Κουμπούνη & Β. Μπακούρος, σελίδα 64)

 

Ο Αριστομένης και οι σύντροφοι του δεν προκάλεσαν τυχαία το μένος των Σπαρτιατών. Έπειτα από συνεχείς ήττες, οι Μεσσήνιοι και ελάχιστοι σύμμαχοι τους κλείστηκαν στην οχυρή θέση Είρα, στις υπώρειες μιας από τις προεκτάσεις προς το Νότο του Λυκαίου Όρους, περιοχή από την οποία οι Αρκάδες είχαν αποσυρθεί, διότι την είχαν θεωρήσει καταραμένη. Οι Μεσσήνιοι αναγκάστηκαν σε είδος ανταρτοπόλεμου με ορμητήριο την Είρα, της οποίας η πτώση, έπειτα από πολυετή πολιορκία, θα σηματοδοτήσει το τέλος του πολέμου Μεσσηνίων και Λακεδαιμονίων.

Σε μια από τις πολλές επιδρομές του, ο Αριστομένης επιτέθηκε αιφνιδιαστικά στις Αμυκλές, τις οποίες κυρίευσε και λεηλάτησε, αποχωρώντας πριν από το ξημέρωμα για να μην τον προλάβει ο στρατός των Σπαρτιατών. Η επόμενη σύγκρουση, όμως, σε ανοιχτό πεδίο αυτή τη φορά, αποτέλεσε καίριο χτύπημα για τους Μεσσηνίους, οι περισσότεροι εκ των οποίων φονεύθηκαν. Ο Αριστομένης και άλλοι 50 αιχμαλωτίστηκαν και καταδικάστηκαν σε θάνατο με κατακρημνισμό στον Καιάδα ως στασιαστές, ληστές και δολοφόνοι. Κατά την πτώση του, ο Αριστομένης συγκρατήθηκε από κάποιου είδους βλάστηση και κατόπιν έπεσε πάνω στα σώματα των νεκρών συντρόφων του, έτσι διέφυγε το θάνατο και κατόρθωσε να βγει έξω -ίσως είναι ο μόνος που κατάφερε κάτι τέτοιο- από μια στενή τρύπα που ανακάλυψε ακολουθώντας μια αλεπού!

Εξάλλου, κάποιοι σκελετοί γυναικών που βρέθηκαν μέσα στον Καιάδα πιθανολογείται ότι ανήκουν σε Μεσσήνιες, αφού στη μεσσηνιακή επανάσταση πήραν μέρος και γυναίκες...

Ο Θουκυδίδης αναφέρει πως οι έφοροι σκέφτηκαν να ρίξουν στον Καιάδα το σώμα του αντιβασιλέα Παυσανία, που πέθανε από ασιτία προτού δικαστεί (Θουκ. 1.134.4). Οι Σπαρτιάτες θεωρούσαν προδότη τον Παυσανία (467 π.Χ.), γι’ αυτό και ήθελαν να εξαφανίσουν το πτώμα του, ώστε να μη μιαίνει την πόλη. Ο Παυσανίας θάφτηκε τελικά έξω από το βάραθρο.

Ο Θουκυδίδης αναφέρει, επίσης, ότι κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, οι Σπαρτιάτες αφάνισαν 2.000 είλωτες χωρίς να αφήσουν ίχνη. Μέχρι πρότινος πιστευόταν ότι τους είχαν πετάξει στον Καιάδα, αλλά από τις έως τώρα έρευνες ο αριθμός των οστών που έχουν βρεθεί δεν δικαιολογεί τέτοια μαζική εκτέλεση στο σπήλαιο αυτό.

Ο Ηρόδοτος διηγείται μια πολύ ωραία ιστορία για τους Μινύες και τις γυναίκες τους (Ηρόδ. 4.146.2-3): «Οι Λακεδαιμόνιοι, λοιπόν, πήραν απόφαση να τους εκτελέσουν και, αφού τους συνέλαβαν, τους έβαλαν στη φυλακή. Οι Λακεδαιμόνιοι εκτελούν νύχτα οποιονδήποτε θέλουν να εκτελέσουν, ενώ κατά τη διάρκεια της ημέρας δεν εκτελούν κανέναν. Όταν, λοιπόν, επρόκειτο να τους εκτελέσουν, οι γυναίκες των Μινύων, που ήταν γεννημένες από πολίτες, κόρες των πρώτων Σπαρτιατών, ζήτησαν άδεια να μπουν στη φυλακή για να μιλήσει η καθεμιά με τον άντρα της». Σύμφωνα, λοιπόν, με τον Ηρόδοτο, οι Μινύες δραπέτευσαν από τη φυλακή μεταμφιεσμένοι με τα ρούχα των γυναικών τους.

Μέσα από αυτή την ιστορία, ο Ηρόδοτος φανερώνει τη σπαρτιατική πρακτική εκτέλεσης. Οι εκτελέσεις γίνονταν πάντα τη νύχτα και πολλές ερμηνείες μπορούν να δοθούν πάνω σε αυτό, που αφορούν είτε σε κάποια τελετουργική πρακτική είτε σε ψυχολογικά αίτια ή στην επιθυμία να κρυφτεί από την κοινή θέα το επαίσχυντο τέλος ενός Σπαρτιάτη. Επιπλέον, οι εκτελέσεις γίνονταν στη φυλακή, προφανώς διά απαγχονισμού, τουλάχιστον έως την εποχή του Ηροδότου. Ο Καιάδας δεν αναφέρεται πουθενά ούτε κάποιο άλλο είδος κατακρημνισμού. Ίσως ο Καιάδας να χρησιμοποιούνταν ως ένα μέρος όπου ρίχνονταν τα σώματα μετά την εκτέλεση. Είναι πολύ πιθανόν η πρόταση να ρίξουν εκεί τον Παυσανία να ήταν μια απόπειρα αναβίωσης μιας ξεπερασμένης μεθόδου για να δείξουν τον αποτροπιασμό τους προς το πρόσωπο του.

Η αλήθεια είναι, πάντως, πως έχουμε ελάχιστες μαρτυρίες για υποθέσεις ανθρωποκτονίας στη Σπάρτη και ακόμη λιγότερες για τις ποινές που επιβάλλονταν εκεί. Τόσο ο Ξενοφώντας όσο και ο Θουκυδίδης αναφέρονται σε περιπτώσεις κάποιων ανθρώπων που έφυγαν από την πόλη για να αποφύγουν τη θανατική ποινή προτού δικαστούν.

Όμως ο Καιάδας ή Κεάδας δεν ήταν ο μοναδικός τόπος εκτέλεσης διά κατακρημνισμού. Τέτοια πρακτική εφάρμοζαν και άλλες πόλεις, όσον αφορά την εκτέλεση των θανατοποινιτών, όπως οι Δελφοί, η Αθήνα, η Λευκάδα κ.ά.

Εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε ένα μεγάλο ιστορικό λάθος, όπως τουλάχιστον αποδεικνύουν οι σύγχρονες έρευνες. Στον Καιάδα οι Σπαρτιάτες δεν έριχναν βρέφη, αλλά εγκληματίες, αιχμαλώτους πολέμου, ιερόσυλους και προδότες. Πουθενά στην αρχαία ελληνική γραμματεία δεν αναφέρεται -αντίθετα απ’ ό,τι πιστεύεται- ότι οι Σπαρτιάτες έριχναν εκεί ανάπηρα ή καχεκτικά μωρά.

Το σημείο έχει -μάλλον κακώς- ταυτιστεί με τους, επίσης τρομερούς, «Αποθέτες». Τον τόπο δηλαδή που οι Σπαρτιάτες απέθεταν τα μη αρτιμελή βρέφη, όπως αναφέρει ο Πλούταρχος και μόνον αυτός, στον βίο του Λυκούργου. Συγκεκριμένα ο αρχαίος ιστορικός γράφει ότι οι γονείς του κάθε νεογέννητου το έφερναν εμπρός σε μία επιτροπή γερόντων που το εξέταζαν. Εάν το εύρισκαν υγιές και αρτιμελές το παρέδιδαν στην πόλη να ανατραφεί, ενώ στην αντίθετη περίπτωση το «απέπεμπον εις τας λεγομένας Αποθέτας», έναν βαραθρώδη τόπο στον Ταΰγετο, έτσι ώστε το δύσμορφο βρέφος να πεθάνει μεν από βέβαιο φυσικό θάνατο, αλλά η πολιτεία να μη μιανθεί από την εκτέλεση του.

Πάντως, ακόμη και έτσι, οι σύγχρονοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι αυτή την τύχη είχαν μόνο τα παιδιά με βαριές δυσμορφίες και όχι ελαφρές αναπηρίες. Είναι γνωστή η περίπτωση του εκ γεννετής χωλού βασιλέα της Σπάρτης Αγησίλαου, που συνηγορεί σε αυτή την άποψη. Εξάλλου, τα τραγικά αυτά πλάσματα δεν εύρισκαν πάντα τον θάνατο εκεί. Πολλοί πήγαιναν και τα διέσωζαν και τα παιδιά αυτά γίνονταν οι «θρεπτοί» δούλοι.

 

 

Ευρήματα

 

Κατά τη δεκαετία του 1980, πολλοί αρχαιολόγοι, σπηλαιολόγοι αλλά και ορειβάτες κατέβηκαν στον Καιάδα και έδωσαν διάφορα στοιχεία για τα ευρήματα που υπάρχουν στο εσωτερικό του. Επικρατεί, βέβαια, μια σύγχυση για το κατά πόσο έφτασαν στον «πάτο» του πηγαδιού. ¶λλωστε, δεν γνωρίζουμε αν με τα χρόνια λόγω των σεισμών η δομή του Καιάδα έχει αλλάξει. Πάντως, το σίγουρο είναι ότι τα οστά που βρήκαν εκεί ανήκουν σε ενηλίκους, ηλικίας 18-35 ετών. Βρέθηκε μόνο ένας σκελετός παιδιού, όχι πολύ μικρής ηλικίας, το οποίο πιθανολογείται ότι έπεσε κατά λάθος μέσα στον Καιάδα. Μαζί με τα οστά βρέθηκαν αιχμές από βέλη και δόρατα, ενώ ένα θραύσμα κρανίου είχε καρφωμένη πάνω του την αιχμή ενός βέλους. Πολλοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα περισσότερα από τα σώματα που ρίχτηκαν εκεί ήταν ήδη νεκρά. Βρέθηκαν, επίσης, λύχνοι και σιδερένιοι χαλκάδες-δεσμά.

 

Αριστερά: Τα χείλη του φοβερού βαράθρου που αντίκρυζαν ως τελευταία εικόνα της ζωής τους οι θανατοποινίτες της Σπάρτης. Σε λίγο θα έχαναν τη ζωή τους κατακρημνησμένοι στο σκοτεινό χάος ή, ακόμη χειρότερα, θα πέθαιναν τραυματισμένοι και ανήμποροι σε κάποιο σημείο του Καιάδα περιμένοντας τον λυτρωτικό θάνατο (Πηγή: Τρίτο Μάτι, τεύχος 127, Νοέμβριος 2004, άρθρο «Ο φονικός Καιάδας», Γεωργία Κουμπούνη & Β. Μπακούρος, σελίδα 65)

Δεξιά: Αν και η προδιάθεση της ασθένειας του πιθανότατα δεν θα είχε διαγνωστεί από την επιτροπή των γερόντων της Σπάρτης, η περίπτωση του Στήβεν Χώκινγκ είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα για το ότι η προσφορά των ανθρώπων στις κοινωνίες τους εξαρτάται μόνο από πνευματικά χαρακτηριστικά (Πηγή: Τρίτο Μάτι, τεύχος 127, Νοέμβριος 2004, άρθρο «Ο φονικός Καιάδας», Γεωργία Κουμπούνη & Β. Μπακούρος, σελίδα 65)

 

Οι περισσότεροι ντόπιοι αρνούνται πεισματικά να δώσουν πληροφορίες στους δημοσιογράφους. Το σίγουρο είναι ότι πρόσφατα κατέβηκε στον Καιάδα και ο Ορειβατικός Σύλλογος της Σπάρτης, ο οποίος έχει στη διάθεση του αρκετό φωτογραφικό υλικό, ενώ πολλοί επιστήμονες έχουν δώσει διαλέξεις αναφορικά με ίο θέμα και σχεδόν όλοι συμφωνούν ότι ο Καιάδας δεν υπήρξε τόπος αφανισμού βρεφών.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Αρχαιολογίας Π. Θέμελη, το σπήλαιο της Τρύπης πρέπει να χρησιμοποιήθηκε από τους Σπαρτιάτες κυρίως στη διάρκεια των Μεσσηνιακών Πολέμων (8ος-5ος αι. π.Χ.) για τον «καταποντισμό» των εχθρών τους ή και κοινών καταδίκων (Αρχαιολογία, 1985, τ. 15. σ. 60).

 

 Το άνοιγμα του Καιάδα, συγκριτικά με το ύψος του ανθρώπου. (Πηγή: Τρίτο Μάτι, τεύχος 127, Νοέμβριος 2004, άρθρο «Ο φονικός Καιάδας», Γεωργία Κουμπούνη & Β. Μπακούρος, σελίδα 66)

 

Μορφολογία - ετυμολογία

 

Ο Καιάδας απέχει 4 χλμ. από τον Μυστρά και 10 χλμ. από τη Σπάρτη. Το τοπίο γύρω από αυτόν είναι πανέμορφο, ιδίως κοντά στον ποταμό Κνακίωνα. Σύμφωνα με τους Θ. Πίτσιο, Ι. Μιχελόγγονα, Β. Ζαφείρη και την Α. Μιχελόγγονα, οι οποίοι επισκέφτηκαν το σπηλαιοβάραθρο «η διάνοιξη τον στο εσωτερικό του λόφου, σε οριζόντιο μήκος 50 μέτρων περίπου, με πλάτος 1,5-3,5 μέτρα και ύψος των κατακόρυφων τοιχωμάτων της 18 -25 μέτρα οφείλεται κατ’ αρχάς στην παρουσία κατακόρυφης τεκτονικής διάκλασης που διασχίζει το μητρικό πέτρωμα του λόφου, σε κατεύθυνση ΒΑ-ΝΔ. Κατά δεύτερο λόγο οφείλεται στη διοχέτευση καρστικών υδάτων προς τα βαθύτερα στρώματα των ασβεστόλιθων της περιοχής που οδήγησαν στη διεύρυνση της διάκλασης στο βαθύτερο και κυρίως βάραθρο του σπηλαίου. Τα ύδατα αυτά δημιούργησαν και τη μεγαλύτερη εναπόθεση σταλαγμιτικών - ασβεστιτικών υλικών στο ίδιο -και προφανώς το πιο αρχαίο-τμήμα του σπηλαιοβαράθρου, που αντιστοιχεί στην παλαιά τον είσοδο, χαρακτηρίζεται από τη μεγαλύτερη κατακόρυφη -δίκην πηγαδιού- ανάπτυξή του και συγκεντρώνει στον πυθμένα του τη μεγαλύτερη στρωματογραφική επίχωση με ανθρώπινα οστά».

Η λέξη Καιάδας σημαίνει στα δωρικά χάσμα ή σπήλαιο, ενώ στην αττική διάλεκτο σημαίνει βάραθρο. Καιετός είναι ο έχων σχισμές, ενώ η λέξη καιετάεσσα χρησιμοποιείται για να χαρακτηριστεί η Λακωνική, αντί του κητώεσσα (η έχουσα πολλά σπήλαια ή πολλά κήτη). Ο Καιάδας γράφεται και με έψιλον (Κεάδας) από το ρήμα κεάζω, που σημαίνει σχίζω, κόπτω. Από τον Καιάδα πήρε το όνομα της και η ιταλική πόλη Γκαέτα (Kaiadas - Kaiatas - Kaietas - Gaeta), κάτι που ίσως φανερώνει λακωνική καταγωγή ή επιρροή των Λακεδαιμονίων στην περιοχή αυτή κατά την Αρχαιότητα.

 

 

Ευγονική και Βιοτεχνολογία

 

Πάρα πολλοί, ιδίως κατά τα νεότερα χρόνια, βιάστηκαν να συνδέσουν τις μεθόδους των Σπαρτιατών με τις ανθρωποκτόνες μεθόδους ευγονικής του Χίτλερ και αργότερα με τις εξελίξεις της Βιοτεχνολογίας και της Γενετικής και τις επεμβάσεις στο DNA. Ο Χίτλερ ήταν παγανιστής και, σύμφωνα με πολλούς, πιστός του θεού Βόταν και στο πνεύμα αυτό κινούνταν για το λεγόμενο «καθαρισμό» της ¶ριας φυλής. Κάτι τέτοιο μπορεί να χαρακτηριστεί τουλάχιστον άδικο για τους αρχαίους Σπαρτιάτες, για τους οποίους, εκτός από τον Πλούταρχο (Λυκούργος, 16), κανείς άλλος δεν αναφέρει ότι ακολουθούσαν μια τέτοια πρακτική. Ακόμη και ο Πλούταρχος, όμως, μιλά για παιδιά πρόωρα γεννημένα ή «άμορφα», δηλαδή για κάποιου είδους τερατογενέσεις.

Πώς, αλήθεια, θα χαρακτήριζε ο ιστορικός του μέλλοντος τη σημερινή ιατρική που προβαίνει σε αμβλώσεις εμβρύων, ακόμη και σε προχωρημένο μήνα, όταν διαπιστώνει ότι αυτά έχουν προβλήματα υγείας, πολύ μικρότερα των τερατογενέσεων, όπως είναι η μεσογειακή αναιμία ή το Σύνδρομο Down; Αν στη σημερινή «άνετη» κοινωνία του καταναλωτισμού δεν χωρούν άνθρωποι με αναπηρίες ή με παθολογίες, πόσο μάλλον σε μια πόλη-κράτος χωρίς τείχη, που βασιζόταν στη ρώμη των πολεμιστών της και μόνο. Η αλήθεια είναι πως ο σύγχρονος επιστήμονας θα απέτρεπε τη συφιλιδική μητέρα από το να γεννήσει το, με προδιάθεση προς κώφωση, παιδί της, ακόμη κι αν αυτό ήταν ο Μπετόβεν ...

Τα χελευταία χρόνια κατακλυζόμαστε από καταιγισμό πληροφοριών γύρω από τις θαυμασχές ανακαλύψεις των βιολογικών επιστημών και την ανάπτυξη μιας νέας μορφής τεχνολογίας, της Βιοτεχνολογίας, η οποία, απ’ ό,τι φαίνεται, θα κυριαρχήσει στον αιώνα που έρχεται. Η Βιολογία και η Βιοτεχνολογία υπόσχονται να λύσουν όλα τα προβλήματα της ανθρωπότητας ή τουλάχιστον αυτά που σχετίζονται με τις ασθένειες, ψυχικές ή σωματικές, και να δημιουργήσουν μια νέα ράτσα υπεράνθρωπων, επεμβαίνοντας στο DNA.

Μια «ύποπτη» έρευνα που είδε πρόσφατα το φως της δημοσιότητας επιβεβαίωσε μεν ότι οι Λάκωνες έχουν σαν λαός το πιο ισχυρό γενετικό υλικό και τις λιγότερες ασθένειες από όλους τους Έλληνες, αλλά αυτή η θετική ιδιαιτερότητα δεν αποδόθηκε στη σκληρή εκπαίδευση της φυλής κατά τους αρχαίους χρόνους ούτε στην πανίδα και τη χλωρίδα της περιοχής, ούτε και στο καλό κλίμα της. Αντίθετα, αποδόθηκε σε μεθόδους «ευγονίας» που ακολουθούσαν οι αρχαίοι Σπαρτιάτες, οι οποίοι, σύμφωνα με την κρατούσα άποψη, έριχναν στον Καιάδα όλα τα ασθενικά παιδιά «βελτιώνοντας έτσι τη ράτσα».

Ωστόσο, οι ευσυνείδητοι ερευνητές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, προειδοποιώντας για τα αποτελέσματα αυτών των μεθόδων, που σε συνδυασμό με τα πρότυπα ομορφιάς τα οποία προωθούνται συνεχώς θα δημιουργήσουν τον εφιάλτη που τόσο προφητικά περιέγραψε ο ¶λντους Χάξλεϊ στο βιβλίο του «Ο θαυμαστός καινούργιος κόσμος». Πόσο θα μας αρέσει μια κοινωνία με ανθρώπους φτιαγμένους κατά παραγγελία ως προϊόντα υψηλής τεχνολογίας;

Τα μεγάλα επιτεύγματα της ανθρωπότητας σε μεγάλο βαθμό οφείλονται σε ανθρώπους κάθε άλλο παρά τέλειους, όπως ο τρελός Βαν Γκογκ ή ο παράλυτος Στήβεν Χώκιν.

* Ευχαριστούμε τον Θεόφιλο Σωτηρόπουλο για τις πληροφορίες του.

Πηγή: Τρίτο Μάτι, τεύχος 127, Νοέμβριος 2004, άρθρο «Ο φονικός Καιάδας», Γεωργία Κουμπούνη, σσ. 62 - 66

 

 

Ο Καιάδας, η ευγονική, και η αντίληψη για τον άνθρωπο των αρχαίων Σπαρτιατών

 

Οι αρχαίες πηγές δεν είναι σαφείς ούτε για τη φύση ούτε για τη θέση ούτε για τη χρήση του «Καιάδα» και τούτο γιατί οι πληροφορίες είναι αναγκαστικά έμμεσες, αφού το έθιμο της ξενηλασίας στη Σπάρτη εμπόδιζε τέτοιου τύπου έρευνες και διαπιστώσεις. Οι αρχαίες αναφορές (θου. 1,134 Παυσαν. 4,18 Πλατ. Αγησιλ. 19, Στραβ. Η 376) καθιστούν σαφές ότι στον Καιάδα απορρίπτονταν «οι επί μεγίστοις τιμωρούμενοι» και οι αιχμάλωτοι πολέμου. Χαρακτηριστικά παραδείγματα η απόρριψη του νεκρού Παυσανία και η καχακρήμνιση πενήντα Μεσσηνίων μαζί με τον Αριστομένη. Αποτελούσε σε γενικές γραμμές χώρο ατιμωτικού θανάτου ανάλογο με το αθηναϊκό βάραθρο.

Η συσχέτιση του «Καιάδα» με τους «Αποθέτες», τον τόπο στον οποίο εξέθεταν οι Λακεδαιμόνιοι τα παιδιά, είναι παλαιά με πρώτη ανεύρεση της στους Ελληνιστικούς χρόνους. Οι ευρωπαίοι μελετητές (bollaye, Vischer, Gurtius) τονίζουν ότι σε αυτήν τη σύμπτωση έπαιξε ρόλο η γεωγραφία της Λακεδαίμονας που χαρακτηρίζεται ήδη από τον Όμηρο «καιετάεσσα» , δηλαδή σπηλαιώδης, απόκρημνη.

Οι πληροφορίες, όμως, ότι στη Σπάρτη τα νεογέννητα υφίσταντο κρίση βιολογικής και φυλετικής επάρκειας είναι ξεκάθαρες (Παυσανίας, II, 3-5). Τρεις μέρες μετά τη γέννηση, οι Σπαρτιάτισσες μητέρες έφερναν τα βρέφη τους στην επιτροπή Γερόντων, η οποία αξιολογούσε τη σωματική τους αρτιότητα. Όσα παιδιά κρίνονταν ανεπαρκή για τη στρατιωτική εκπαίδευση στην οποία θα υποβάλλονταν αφήνονταν σε ειδικό μέρος γι’ αυτό το σκοπό και η πρόνοια τους ανετίθετο στον θεό, ο οποίος και μεριμνούσε για τη μοίρα τους χωρίς η πόλη να επιφορτιστεί το μίασμα της παιδοκτονίας. Η σύμπτωση του μέρους αυτού που καλείτο «Αποθέτες» με τον Καιάδα πιθανότατα οφειλόταν, όπως είπαμε, στην εδαφολογική τους αναλογία ή ακόμη και στη γεωγραφική τους εγγύτητα.

Τέτοια μέρη εναπόθεσης βρεφών για ποικίλους λόγους δεν υπάρχουν βέβαια μόνο στη Σπάρτη, όπως μαρτυρεί ο μύθος του Οιδίποδα, απλώς στη Σπάρτη η έκθεση βρεφών ήταν θεσμοθετημένη διαδικασία με ευγονική πρόθεση.

Είναι περιττό να τονιστεί ότι το έθιμο αυτό τόσο στη σύλληψη όσο και στην εκτέλεση του ήταν βάρβαρο, με τη σύγχρονη έννοια του όρου, και προϋποθέτει μια αντίληψη μηχανιστική για την ανθρώπινη οντότητα. Ο άνθρωπος, με άλλα λόγια, δεν συλλαμβάνεται ως πρόσωπο, αλλά ως μέλος μιας ομάδας εκτός της οποίας δεν έχει λόγο υπάρξεως.

Αποτελεί, δηλαδή, μέσο προς εκπλήρωση ενός στόχου και όχι σκοπό της ίδιας της κοινωνικής οργάνωσης. Τέτοια σύλληψη της ανθρώπινης οντότητας παρατηρείται βέβαια και σε κατοπινούς χρόνους και στον αιώνα μας και προσιδιάζει σε καθεστώτα στρατοκρατικά -κυριολεκτικά ή μεταφορικά- στα οποία ο ¶νθρωπος νοείται ως αναλώσιμο κοινωνικό υλικό. Αυτή η θεώρηση του ανθρώπου ως ατόμου αποτελεί τον πυρήνα του ολοκληρωτισμού, τον οποίο δεν απέφυγε ούτε ο Μαρξισμός ούτε ο Φασισμός.

Όπως μαρτυρεί ο ίδιος ο Α. Χίτλερ στο έργο του «Ο Αγων Μου» (II, σελ. 28), το πρότυπο της φυλετικής καθαρότητας της ¶ριας φυλής το εμπνεύστηκε από την κοινωνική οργάνωση των Δωρικών φυλών της Σπάρτης. Ασφαλώς, οι αρχαίοι Σπαρτιάτες δεν ευθύνονται για τις εγκληματικές ιδεοληψίες του Χίτλερ και των ομοφρόνων του. Ωστόσο, δεν μπορεί να μην αναγνωρίσει κανείς ότι η πρόσκτηση του Σπαρτιατικού τρόπου ζωής από τους θεωρητικούς και τους πολιτικούς μιας ιδεολογίας οφείλεται σε μια ομοιότητα ή αναλογία βιώματος που κατέστησε την αρχαία ελληνική κληρονομιά αντικείμενο μίμησης, έστω και νοθευμένης.

Ο Κ. Μαρξ πάρα πολύ συχνά στο έργο του επαινεί τους Σπαρτιάτες, ενώ αντίθετα τους Αθηναίους τους θεωρεί προπάτορες του απεχθούς γι’ αυτόν αστικού φιλελευθερισμού. Πυρήνας του επαίνου του είναι το γεγονός ότι οι Σπαρτιάτες έθεταν το ιστορικό είναι -δηλαδή την επιβίωση της Σπάρτης- υψηλότερα στο αξιακό τους σύστημα από την ανθρώπινη συνείδηση, δηλαδή τον Σπαρτιάτη πολίτη. ¶ρα το νόημα της ιστορίας δεν ήταν γι’ αυτούς ηθικό, αλλά υλικό, μετρήσιμο με κριτήριο τη δύναμη. Ακριβώς το ίδιο νόημα αναγνωρίζει στην ιστορία και ο Μαρξ και γι’ αυτό το λόγο απορρίπτει ως θρησκευτική, την ανθρωπιστική σύλληψη του ιστορικού χρόνου, γιατί αυτό που ονομάζουμε συνείδηση κατά τον Μαρξ δεν έχει υλική υπόσταση, αλλά ηθική άρα υποκειμενική, προσδιορισμένη με βάση κριτήρια μεταφυσικά.

Πηγή: Τρίτο Μάτι, τεύχος 127, Νοέμβριος 2004, άρθρο «Ο φονικός Καιάδας», Βασίλης Μπακούρος, σελίδα 65

 

Βιβλιογραφία

1. Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα

2. Βλάσης Γ. Ρασσιάς, «Επίτομος ιστορία των Σπαρτιατών», σελ. 45-47

3. Ντ.Μ. Μακντάουελ, «Το σπαρτιατικό δίκαιο - Η απονομή της δικαιοσύνης», Εκδόσεις Παπαδήμα Χρυσούλα Καρδάρα, «Οι Λακεδαιμόνιοι»

4. Βασιλική Καράμπελα-Μπουροπούλου, «Βιοτεχνολογία - Η πρόκληση τον χθες, η υπόσχεση του σήμερα η η απογοήτευση του αύριο;»

5. «Ο Καιάδας και οι "Αποθέτες" - Ναζιστική ευγονική στην Αρχαία Σπάρτη»,

6. http://www.oodegr.com/neopaganismos

 

 

ΚΑΤΑΚΡΗΜΝΙΣΗ ΙΕΡΟΣΥΛΩΝ

 

Με βάση την νομοθεσία, όσοι σφετερίζονταν χρήματα του Ιερού των Δελφών ή αναθήματα γκρεμίζονταν από έναν βράχο ,την Υάμπεια: «εάν δε τις περι των ιερών χρημάτων μνησθή κατακρημνίζεται» [Δημοσθένης, περί παραπρεσβείας, 327].

Ακόμα και ΝΗΠΙΑ θανατώνονταν για ιεροσυλία. Ένα παιδάκι, γράφει ο Αιλιανός, κατηγορήθηκε ως ιερόσυλος, επειδή παίζοντας , μάζεψε από το χώμα ένα πέταλο, που έπεσε από το χρυσό στεφάνι της ¶ρτεμης. Οι δικαστές άπλωσαν μπροστά στο νήπιο, διάφορα παιχνίδια, αστράγαλους και άλλα, τοποθέτησαν ανάμεσα στα αντικείμενα το χρυσό πέταλο και περίμεναν να δουν τι θα πρωτοαγγίξει. Ξανάπιασε το χρυσό πέταλο.  Φανερό πως ήταν ιερόσυλος. Έπρεπε να εφαρμοστεί ο δελφικός νόμος που προέβλεπε θάνατο στους Ιερόσυλους. Και το παιδάκι θανατώθηκε: «και δια ταύτα απέκτειναν αυτόν ως θεοσύλην, ου δόντες συγγνώμην τη ηλικία, αλλα τιμωρησάμενοι δια την πραξιν» (Αιλιανός, «Ποικίλη Ιστορία»   V,16 )

Ο Αιλιανός μας πληροφορεί επίσης πως και ο γνωστός μας Αίσωπος, ο οποίος ήταν δούλος, βρισκόταν σε μία ομάδα ανθρώπων που θανατώθηκε για ιεροσυλία με βάση τον Δελφικό νόμο «λαβόντες ουν αυτούς ως θεοσύλας απήγαγον επι την πέτραν και κατακρήμνισαν κατα τον δελφικόν νόμον» («Ποικίλη Ιστορία», ΧΙ , 5).

Αλλά και ο Πλούταρχος, μας λέει για ομάδες ανθρώπων που εκτελέστηκαν με την κατηγορία της ιεροσυλίας: «Οι δε συνθέντες τν αιτίαν επ΄αυτόν ιεροσυλίας απέκτειναν ώσαντες απο της πέτρας εκείνης ην Υάμπειαν καλούσιν » («Περί των υπό του θείου βραδέως τιμωρουμένων», 557)

 

 

Όλα αυτά δεν αποτελούν τίποτα άλλο παρά μια ακόμη επιβεβαίωση της Αγίας Γραφής (Ησαΐας, Κεφ. Νζ΄ «5 οἱ παρακαλοῦντες εἴδωλα ὑπὸ δένδρα δασέα, σφάζοντες τὰ τέκνα αὐτῶν ἐν ταῖς φάραγξιν ἀναμέσον τῶν πετρῶν. 6 ἐκείνη σου ἡ μερίς, οὗτός σου ὁ κλῆρος, κἀκείνοις ἐξέχεας σπονδὰς κἀκείνοις ἀνήνεγκας θυσίας·»).

 

 

 

ΕΚΘΕΣΗ ΤΩΝ ΒΡΕΦΩΝ

 

Η έκθεση των βρεφών ήταν ένα αρχαιότατο έθιμο. Ο Δίας, ο Απόλλωνας, ο Ήφαιστος, ο Διόνυσος ήταν ένα είδος εκθέτων ή αποθέντων βρεφών. Ο Αμφίων, ο Οιδίπους, ο γενάρχης των Ιώνων ο Ίων, ήταν έκθετα βρέφη που τα συνέλεξαν ποιμένες ή ιέρειες. Ο μύθος, το δράμα, η τραγωδία, το έπος των αρχαίων χρόνων καταμαρτυρούν αυτήν την συνήθεια. Φαίνεται όμως ότι υπήρξε και ανθρωπιστική περίοδος κατά την οποία ίσχυσε το φίλτρο των γεννήσεων και η αστική ισότητα των συζύγων. Αυτό μαρτυριέται για τους Ινδούς, τους πρώτους Αρίους, οι οποίοι θεωρούσαν την σύζυγο μεν ως το ήμισυ του σώματος του άνδρα και την δε μητέρα ανώτερη σε αξία από χίλιους πατέρες. Όμοια γνώμη συναντάει κανείς και στους Ιουδαίους και τους Αιγυπτίους. Στους Ιουδαίους παρατηρείται απεριόριστη πολυτεκνία, στους Αιγυπτίους η μητρότητα και το τέκνο ετύγχαναν απεριόριστης προστασίας. Χαρακτηριστική είναι η απολογία της ψυχής στην «Βίβλῳ τῶν νεκρῶν» ενώπιον του Οσίριδος που λέει «ὃτι δέν ἀφῄρεσε τό μητρικόν γάλα ἀπό τοῦ στόματος βρέφος».

Στους Ινδοευρωπαίους όμως, και μάλιστα τους Έλληνες των ιστορικών χρόνων δεν υπάρχουν τέτοιες μαρτυρίες και η πράξη της έκθεσης ήταν τόσο διαδεδομένη ώστε ο G. Glotz αποδίδει την παρακμή της αρχαίας Ελλάδας εις αυτό το γεγονός. Οι αρχαίοι κάτοικοι της Αττικής και των Αθηνών πετούσαν τόσο συχνά τα βρέφη τους ώστε πλήθος αυτών βρίσκονταν εις τους αγρούς ως βορά των όρνεων και των σκύλων, ενώ μέσα στην πόλη των Αθηνών τα κατασπαραγμένα βρέφη από τους δρόμους, μαζεύονταν υπό των «ἀστυνόμων», δια των δημοσίων δούλων.

 

Περιπτώσεις τέτοιων απορρίψεων διακρίνουμε στην κλασσική Ελληνική εποχή :

1. την εξώγαμων βρεφών έκθεση ή των κλεψιγάμων

2. εκείνη των νεογέννητων, την γνησιότητα της οποίας αμφέβαλλε ο πατέρας

3. λόγω εγωισμού των γονέων που δεν ήθελαν να αναλάβουν τις ενοχλήσεις της ανατροφής

4. εκείνων των θύλεων βρεφών τα οποία ήταν ανεπιθύμητα εφόσον δεν συνέχιζαν το οικογενειακό δέντρο και ούτε κατείχαν ιδιαίτερη θέση μέσα στην οικογένεια

5. την έκθεση λόγω ελαττωματικής διαπλάσεως των βρεφών (Καιάδας Σπάρτης)

6. για οικονομικούς λόγους

 

 Οι πλούσιοι δεν ήθελαν πολλά παιδιά ώστε να μην ελαττώνεται η κληρονομιά λόγω συνδικαιούχων, ενώ οι πτωχοί λόγω της πενίας τους απέφευγαν την πολυτεκνία. Πριν την επιβολή των νόμων του Σόλωνα, ο πατέρας, ο οποίος είχε οικονομικές δυσχέρειες και δεν μπορούσε να βρει τα κατάλληλα χρήματα πουλούσε τα παιδιά του. Το ίδιο συνέβαινε και αργότερα στην Θήβα, όπου ο πατέρας αν βρίσκονταν σε οικονομικές δυσκολίες μπορούσε να παρουσιάσει το παιδί του εις τους άρχοντες οι οποίοι με την σειρά τους το προσέφεραν σε αυτόν που έδινε περισσότερα μετατρέποντάς τον σε δούλο.

Είναι ευρέως γνωστό ότι στην αρχαία Ελλάδα αλλού η πολιτεία ανέχονταν και αλλού προέτρεπε την έκθεση ή απόθεση των βρεφών, ενώ παράλληλα δίδασκαν την πράξη αυτή φιλόσοφοι και ηθικολόγοι της εποχής (και είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η ηθική πηγάζει από την θρησκεία) . Ο Αριστοτέλης προέτρεπε εις την άμβλωση και εις την έκθεση προς την οικονομική ισορροπία της κοινωνίας όπως και ο Μάλθος. Ο δεν Πλάτωνας προέτρεπε εις έκθεση για λόγους ευγονίας και ηθικής τάξης. Λόγω μάλιστα αυτού του αρχαιοτάτου εθίμου φαίνεται ότι η έκθεση των βρεφών αυξήθηκε τόσο εις την αρχαία Ελλάδα ώστε όταν οι Ρωμαίοι την προσέλαβαν, αυτή ήταν πάρα πολύ εξασθενημένη ως και από αυτού του φαινομένου το αποτέλεσμα. Στην Αθήνα την 5η ημέρα από της γεννήσεως του βρέφους τελούνταν τα Αμφιδρόμια. Κατά την εορτή αυτή ο πατέρας αποφάσιζε αν θα κρατήσει το παιδί στο σπίτι ή θα το εκθέσει. Αν αποφάσιζε να το εκθέσει τότε το τύλιγε με σπάργανα πολυτελή και διάφορα κοσμήματα και το παρέδιδε εις ένα δούλο ο οποίος με την σειρά του το έκθετε στα σκαλιά ενός ναού ή σε ένα ιερό σπήλαιο. Φαίνεται όμως ότι πολύ συχνά βρίσκονταν κάποιος φιλάνθρωπος ή έμπορος παιδιών ή σωματέμπορος ο οποίος συνέλεγε τα εκτεθειμένα βρέφη. Και στην Ρώμη η έκθεση ήταν θεμιτή αλλά ο Ρωμύλος είναι ο πρώτος που επέβαλλε εις τον πατέρα του να αναθρέψει όλα τα αρσενικά παιδιά του και το πρώτο θηλυκό, ενώ τον ανάγκαζε να παρουσιάζει τα τυχών δύσμορφα ή ατροφικά παιδιά σε 5 γείτονες με την έγκριση μόνο των οποίων θα μπορούσε να τα απορρίψει. Τόσο στην Ελληνική όσο και στην ρωμαϊκή η συνήθεια της εκθέσεως πήγαζε από την απεριόριστη εξουσία που είχε ο πατέρας εις τα παιδιά του και μπορούσε να τα διαθέσει κατά βούληση.

Ο Χριστιανισμός δεν κατάφερε να αλλάξει άρδην αυτήν την κατάσταση αλλά τον Δ’ αιώνα επί Κωνσταντίνου οι πτωχοί γονείς εξακολουθούσαν να πουλούν τα παιδιά τους όπως και παλιότερα. Τα πουλημένα παιδιά ελευθερώνονταν αν είχαν εργασθεί για ορισμένο χρόνο υπέρ του αγοραστή. Παράλληλα όμως ο εκθέτων βρέφος τιμωρούνταν με θάνατο και αναγνωρίζονταν πλήρες ελευθερία εις τα έκθετα. Το δίκαιο αυτό συμπληρωμένο από το κανονικό αποτελεί το δίκαιο των ημερών μας, το οποίο βελτίωσε την θέση της μητέρας, καθιέρωσε πολλά δικαιώματα υπέρ της πάσης κατηγορίας και προέλευσης νεογνών και επέβαλλε αυστηρές ποινές σε εκείνους που τα εκθέτανε.

(Πηγή: Κ.Α. Χαριτάκης,Παθολόγος Παιδίατρος Τμηματάρχης της Κοινωνικής Υγιεινής του Υπουργείου Υγιεινής, Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος Θ, σελίδα 783 – 784)

 

Βιβλιογραφία:

1. L. Lallemand, Histoire des Enfants abandonnes

2. De la Mazeliere, Essai sur l’ evolution de la civilization indienne

3. A. Lesage, La protection de l’ enfant abandonne, Β΄τόμος, «Hygiene Sociale»του «Traite d’ Hygiene» Paris 1928

4. Pierre Nsisot, De la condition juridique de l’ enfant ne hors marriage (βλ. «Bull. Intern. De la Protect de l’ Enfant», Bruxelles No 79 - 81, 1929

5. Κ. Χαριτάκη -Φ. Σακελλαρίδη, ΤΑ έκθετα και τα απόθετα βρέφη εις την Ελλάδα από την Αρχαία εποχή ως σήμερον στο «Κοιν. Υγιεινή» 1929

 

 

ΑΡΧΑΙΟ ΔΙΚΑΙΟ

 

Κατά τους αρχαίους ο οίκος, η οικογένεια αποτελεί κοινότητα των ιερών και των οσίων. Μέσα στον οίκο δεν ένωνε τα μέλη μόνο ο δεσμός της καταγωγής αλλά και ο θρησκευτικός μέχρι τον οικογενειακό τάφο «οἷς ἡρία ταύτά» (Δημοσθ. Προς Ευβουλ. 67, 28). Μέσα στον οίκο λοιπόν ο πατέρας ως αρχηγός της οικογένειας και εκπρόσωπος της οικογενειακής θρησκείας είχε το δικαίωμα:

 

1. να αναγνωρίσει το γεννημένο ή να το εκθέσει

2. να το πουλήσει (η εκποίηση απαγορεύθηκε αργότερα από τον Σόλωνα με την εξαίρεση τις ατιμίας των αδελφών θύλεων και οι οποίες ήταν δυνατόν να εκποιηθούν από τον πατέρα ή από τους αδελφούς Πλούταρχου Σόλων 91)

3. να το αποκηρύξει αν έπεφτε εις κολάσιμο πράξη, κατά την κρίση των δοκιμαστών, στιγματίζοντας το όνομα της οικογένειας και να του αφαιρέσει το οικογενειακό όνομα (Δημοσθ. Προς Βοιωτ. Ι 39)

 

Το παιδί με την γέννησή του, προσκομίζονταν στον πατέρα, ο οποίος αν το αναλάμβανε την αγκαλιά του, θεωρούνταν πως το αναγνώριζε και αναλάμβανε τις δαπάνες της διατροφής του, εάν δε το απέφευγε, εκτίθονταν αυτό στον δρόμο ή σε έρημο μέρος και γίνονταν συνήθως βορά των θηρίων. Η αναγνώριση αυτή ήταν αναγκαία και για το γνήσιο ακόμη τέκνο, για να εισαχθεί στον ιερό κύκλο της οικογένειας.

Στο θέμα της αναγνώρισης της γνησιότητας ενός παιδιού δεν αρκούσε μόνο η πατρική αναγνώριση ότι το τέκνο ήταν γνήσιο αλλά έπρεπε και να είναι τέτοιο. Κατά την εορτή των Απατουρίων ο πατέρας όφειλε να εμφανίσει το παιδί στους φράτορες και να ορκισθεί περί της γνησιότητας του και τότε αν δεν αντίλεγε κανείς αναγράφονταν εις τους φρατορικούς καταλόγους (Δημοσθ. Προς Ευβουλιδ. 24,25,2\13,115, προς Μακαρτ. 1054, Ισαίου περί Μυστηρ. 126, περί Κίρωνος 19 κ.λ.π.).

Στην ρώμη ο pater familias μπορούσε να εκθέσει -εγκαταλείψει το παιδί, όπως μπορούσε ανάλογα να εγκαταλείψει τους δούλους, τα ζώα και τα πράγματά του. Ο Νόμος του Ρωμύλου (Διον. Αλικ. Β΄ 15), όστις περιόρισε το δικαίωμα της εκθέσεως τέκνων, αποτελεί απλή θρησκευτική και όχι νομοθετική διάταξη. Η χρήσης της εκθέσεως των νεογνών είναι κοινή και στους ρωμαίους και στους Έλληνες και στους Ινδούς τουναντίον όμως φέρεται απαγορευμένη στην Θήβα δια νόμου (Αιλιανός Ποικιλ. Ιστορ. Β. 7)

  

Τοιχογραφία από παρεκκλήσι στην δυτική Ερμούπολη (τούνα - ελ - Γκεμπέλ) με στιγμιότυπα από το δράμα του Οιδίποδα. Προκοπτική περίοδος.

  

Στους Ρωμαίους ο πατέρας έχει το δικαίωμα vitae et necis (ν. 10, Κ. 8.47, ν.11, Πανδ 28.2), αναφέρεται δε το παράδειγμα του υπάτου Βρούτου που καταδίκασε σε θάνατο τους 2 του υιούς ως συνωμότες υπέρ του Ταρκύνιου, του Κάσσιου, του Φούλβιου, που φόνευσαν επίσης τους υιούς τους. Η εξουσία του πατρός περιορίσθηκε αργότερα επί Σεπτίμου Σεβήρου (222 - 235 μ.Χ.) και επί Μ. Κωνσταντίνου (318 μ.Χ.) απαγορεύθηκε δια ποινή θανάτου η έκθεσης των παιδιών διότι κατά τον Μαρκιανό «ἡ πατρῴα ἐξουςία ἐν εύσεβείᾳ καί οὐ έν τραχύτητι συνέστηκε». Κατά το 374 απαγορεύθηκε επί ποινή θανάτου η έκθεση τέκνου, διάταξη την οποία περιέβαλλε ο Ιουστινιανός στην 153 Νεαρά του.

Πηγή: Ι.Δ. Ζεππος, Δικηγόρος,  Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, σελίδα 784

 

 

ΡΩΜΑΪΚΟ -ΚΑΝΟΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

 

Ο Μ. Κωνσταντίνος επεδίωξε με νομοθετικά διατάγματα να περιστείλει την έκθεση των βρεφών. Και έτσι από το 315 και 322 κάλεσε από την Αφρική και την Ιταλία τους άρχοντες ώστε να παραλαμβάνουν τα εκτιθέμενα βρέφη των φτωχών και να αναλαμβάνουν την διατροφή τους. Οι διάδοχοι του Μ. Κωνσταντίνου επέβαλαν μέχρι να βρεθούν πόροι για την ίδρυση βρεφοκομείων την επιμέλεια των βρεφών εις την Εκκλησία η οποία με την σειρά της ανέθετε τα βρέφη σε έντιμες οικογένειες. Τα διατάγματα της ποινής του θανάτου του Ουαλεντιανού του Α’ και του Γρατιανού εις τους παιδοκτόνους και εις τους εκθέτες των βρεφών αύξησαν τα βρέφη τα προσερχόμενα εις την Εκκλησία. Ο Ωνώριος στέρησε του κύριους και τους πατρώνους να έχουν το δικαίωμα να αναλαμβάνουν τα έκθετα και από τον επίσκοπο υπογράφηκε έγγραφο το οποίο εξασφάλιζε σε αυτά την ελευθερία και την ανατροφή. Ο Ιουστινιανός συμπλήρωσε τα διατάγματα περί εκθέσεως των βρεφών «γαλαθηνών», που μετατράπηκε σε κακούργημα χειρότερο του φόνου, και ανάθεσε την ανατροφή των βρεφών εις τους επισκόπους, έπαρχους και άρχοντες των πόλεων. Η έκθεση όφειλε να γίνει σε δημόσιο χώρο. Ο πατέρας που έκθετε παιδί όφειλε να εγκαταλείψει την πατρική εξουσία. Οι εκτιθέμενοι,  δούλοι όντας, ελευθερώνονταν. Κατά το κανονικό δίκαιο οι εκ δόλιας προαιρέσεως μητέρες που έκθεταν φρέφη τιμωρούνταν ως φονείς. Το πλημμέλημα διαπράττεται είτε δια εκθέσεως στην στενή της λέξεως έννοια, είτε δια της εν οδό εγκαταλείψεώς του από την οδεύουσα μητέρα ακόμη και αν κάποιος άλλος βρει και επιμεληθεί ζωογονώντας αυτό. Τουναντίον δεν τιμωρείται όταν αναγκάζεται να το εγκατάλειψη το νεογέννητο λόγω ανωτέρας βίας, όπως π.χ. αιχμάλωτους πολέμου.

Πηγή: Κ.Μ. Ράλλης, Καθηγητής του Εκκλησιαστικού Δικαίου και Ακαδημαϊκός στο Εθνικό Πανεπιστήμιο,  Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος Θ, σελίδα 784

 

 

 

 ΝΕΟΠΑΓΑΝΙΣΤΙΚΕΣ ΑΠΑΤΕΣ

 

 

ΠΡΟΣΟΧΗ: Στο τέλος κάθε σελίδας του Ανώνυμου Απολογητή θα παρουσιάζονται νεοπαγανιστικές και αθεϊστών (δήθεν ελληνιστών) απάτες που έχουν σχέση με το θέμα της σελίδας. Αυτές οι απάτες δεν έχουν σκοπό να βάλουν τα περιοδικά στα οποία εμφανίζονται τα νεοπαγανιστικά ψεύδη, εφόσον ούτως ή άλλως παγανιστές συγγράφουν σε διάφορα ανυποψίαστα εξ αυτών και αυτά δεν εκφράζονται από τις απόψεις των αρθρογράφων, αλλά σκοπό έχουν:

1. να καταδείξουν τον κρυφοπαγανιστή αρθρογράφο ώστε να γίνει γνωστός και

2. είτε ο κάθε ενδιαφερόμενος που αναγιγνώσκει εκ νέου άρθρα του να θέτει τον εαυτό του εν εγρήγορση και να ελέγχει θαρρετά τα ψεύδη του κρυφοπαγανιστή (δήθεν ελληνιστή), αν είναι μελετημένος και έχει πρόσβαση σε πρωτογενή βιβλιογραφία

3. είτε εάν δεν έχει πρόσβαση σε βιβλιογραφία, να μην δείχνει πλέον εμπιστοσύνη στον αρθογράφο εφόσον γνωρίζει πως  εκφράζει ψεύδη για να σπιλώσει τον Χριστιανισμό υποστηρίζοντας θέσεις παγανισμού, που όμως δεν είναι σχεδόν ποτέ ξεκάθαρες, αλλά που παρουσιάζονται ως «ελληνικές» μιας και η πλειοψηφία των νεοπαγανιστών ντρέπεται να ομολογήσει δημοσίως την θρησκεία που ακολουθεί και προτιμά να καμουφλάρεται με κάτι οικοιότερο, τον πατριωτισμό, που όμως αρρωστημένα έχει μετατραπεί σε ένα παγανιστικό εθνικισμό.

ΕΞΑΙΡΕΣΗ: εξαιρούνται τα προσωπικά βιβλία του κρυφοπαγανιστή αθρογράφου ή τα έντυπα με καθαρά νεοπαγανιστικό προσανατολισμό, ανάμεσα στα τόσα που κυκλοφορούν στην Ελλάδα.

 

 

Κεντρική σελίδα με νέο-παγανιστικές απάτες

 

 

 

ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΚΙΑ, ΥΠΕΡ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, ΚΑΤΑ ΑΝΕΡΓΩΝ

(Κατά: Στυλιανού Τάκα, Περιοδικό Ιχώρ, τεύχος 56, σελ. 86)

 

Η εργασία είναι υλική και διανοητική. Η υλική εργασία εκτελείται δια των άκρων του ανθρώπου (χέρια/πόδια). Τέτοια είναι η καλλιέργεια της γης, η οικοδόμηση των κτιρίων, η κατασκευή των εργαλείων και η παραγωγή των εφοδίων του φυσικού βίου. Η διανοητική εργασία αρχίζει από την υποχρεωτική εκπαίδευση, υψώνεται μέχρι των μέγιστων συλλήψεων του ανθρωπίνου πνεύματος στις τέχνες και στις επιστήμες, αναπτύσσει τις διανοητικές δυνάμεις και μας αποκαλύπτει τα μυστήρια της Φύσεως, ανεγείρει (με την βοήθεια και συνδρομή της υλικής εργασίας) περίλαμπρα μνημεία και καταλείπει έτσι στους μέλλοντους αιώνες τον αποκτηθέντα πλούτο από τον συνεταιρισμό των δύο αυτών δυνάμεων. Η ανθρωπότητα υφίσταται μόνον και τελειοποιείται δια της εργασίας. Αυτή μόνο επιβοηθεί την Φύση. Αυτή μας θωρακίζει από την κακία. Αυτή εξασφαλίζει την ελευθερία μας. Ας δοξάσουμε την εργασία και τους εργάτες και ας καταδικάσουμε τους άχρηστους στην κοινωνία, οι οποίοι ως κηφήνες προσπαθούν να πορίζωνται τα προς το ζην εκ της εργασίας των άλλων .(Πηγή: Στυλιανός Τάκας, Περιοδικό Ιχώρ, τεύχος 56, άρθρο «Η αποθέωση του ανθρώπου», σελ. 86)

 

Μυθοπλάστης: Στυλιανός Τάκας

Απάντηση: Αυτό που ενδιαφέρει εδώ ως κεντρική ιδέα της παραγράφου του Στυλιανού Τάκα είναι οι ακόλουθες  3 προτάσεις:

 

1. Η ανθρωπότητα υφίσταται μόνον και τελειοποιείται δια της εργασίας. Αυτή μόνο επιβοηθεί την Φύση. Αυτή μας θωρακίζει από την κακία.

Κατά τον Στυλιανό Τάκα η εργασία τελειοποιεί τον άνθρωπο και τον θωρακίζει από την κακία. Αυτό είναι τραγικό λάθος. Διότι μόνο ενός είδους εργασίας τελειοποιεί τον άνθρωπο. Αυτή δεν είναι άλλη από αυτή που είναι ταγμένη σύμφωνα με τα έργα του Θεού. Σε κάθε άλλη περίπτωση δεν μιλάμε για τελειοποίηση αλλά για αποκτήνωση: Κατά Ιωάννη, Κεφ. Γ΄ «19 αὕτη δέ ἐστιν ἡ κρίσις, ὅτι τὸ φῶς ἐλήλυθεν εἰς τὸν κόσμον καὶ ἠγάπησαν οἱ ἄνθρωποι μᾶλλον τὸ σκότος ἢ τὸ φῶς, ἦν γὰρ πονηρὰ αὐτῶν τὰ ἔργα. 20 πᾶς γὰρ ὁ φαῦλα πράσσων μισεῖ τὸ φῶς καὶ οὐκ ἔρχεται πρὸς τὸ φῶς, ἵνα μὴ ἐλεγχθῇ τὰ ἔργα αὐτοῦ· 21 ὁ δὲ ποιῶν τὴν ἀλήθειαν ἔρχεται πρὸς τὸ φῶς, ἵνα φανερωθῇ αὐτοῦ τὰ ἔργα, ὅτι ἐν Θεῷ ἐστιν εἰργασμένα.», Κατά Ιωάννη, Κεφ. Ζ΄ «7 οὐ δύναται ὁ κόσμος μισεῖν ὑμᾶς· ἐμὲ δὲ μισεῖ, ὅτι ἐγὼ μαρτυρῶ περὶ αὐτοῦ ὅτι τὰ ἔργα αὐτοῦ πονηρά ἐστιν.», Κατά Ιωάννη, Κεφ. Ι΄ «25 ἀπεκρίθη αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Εἶπον ὑμῖν, καὶ οὐ πιστεύετε· τὰ ἔργα ἃ ἐγὼ ποιῶ ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ πατρός μου, ταῦτα μαρτυρεῖ περὶ ἐμοῦ· 26 ἀλλ' ὑμεῖς οὐ πιστεύετε· οὐ γάρ ἐστε ἐκ τῶν προβάτων τῶν ἐμῶν, καθὼς εἶπον ὑμῖν. 27 τὰ πρόβατα τὰ ἐμὰ τῆς φωνῆς μου ἀκούει, κἀγὼ γινώσκω αὐτά, καὶ ἀκολουθοῦσί μοι, 28 κἀγὼ ζωὴν αἰώνιον δίδωμι αὐτοῖς, καὶ οὐ μὴ ἀπόλωνται εἰς τὸν αἰῶνα, καὶ οὐχ ἁρπάσει τις αὐτὰ ἐκ τῆς χειρός μου. 29 ὁ πατήρ μου, ὃς δέδωκέ μοι, μεῖζων πάντων ἐστί, καὶ οὐδεὶς δύναται ἁρπάζειν ἐκ τῆς χειρὸς τοῦ πατρός μου. 30 ἐγὼ καὶ ὁ πατὴρ ἕν ἐσμεν. », Προς Ρωμαίους, Κεφ. Β΄ «5 κατὰ δὲ τὴν σκληρότητά σου καὶ ἀμετανόητον καρδίαν θησαυρίζεις σεαυτῷ ὀργὴν ἐν ἡμέρᾳ ὀργῆς καὶ ἀποκαλύψεως καὶ δικαιοκρισίας τοῦ Θεοῦ, 6 ὃς ἀποδώσει ἑκάστῳ κατὰ τὰ ἔργα αὐτοῦ». Διότι αν τα έργα δεν είναι καλά τότε τα «περίλαμπρα μνημεία» και ο «αποκτηθέντας πλούτος» δεν παραδίδεται εις τους επομένους αιώνες αλλά στο πυρ βάλλεται.

 

 Αριστερά: Αέτωμα του θησαυρού των Σιφνίων [στους Δελφούς]. Ο Ηρακλής απαγάγει τον ιερό τρίποδα [των Δελφών] (Πηγή: Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος Θ΄, σελίδα 28)

Δεξιά: Κάτοικος της Φαλούτζα φωτογράφισε τους «απελευθερωτές» της Πόλης του. Ο θάνατος των μικρών παιδιών σοκάρει, περισσότερο όμως η στάση των στρατιωτών μπροστά σε τέτοιο θέαμα. (Πηγή: Εφημερίδα Έθνος της Κυριακής, 23 Ιανουαρίου 2005, σελίδα 1)

 

2. . Αυτή εξασφαλίζει την ελευθερία μας.

Η εργασία κατά τον Στυλιανό Τάκα εξασφαλίζει την ελευθερία. Τέτοια συνθήματα εξακόντιζαν και οι ναζιστές όταν ενέκλειναν τους πολιτικούς κρατούμενους εις τα στρατόπεδα συγκεντρώσεως - εξοντώσεως του ¶ουσβιτς - Μπιρκενάου της Πολωνίας, μάλλον για να τους χλευάσουν, ενώ λίγα μπορεί να πει κανείς για την ελευθερία των δούλων της αρχαιότητας. Λογικά θα περίμενε κανείς να ήσαν ελεύθεροι πολίτες της πόλης -κράτους, αν εφαρμόσει τις επιταγές και διδασκαλίες του Στυλιανού Τάκα. Όμως τα πράγματα δεν ήσαν έτσι και η ιστορία, και μάλιστα εκείνη η ελληνική, ανατρέπει τον «ελληνολάτρη - αρχαιολάτρη» Στυλιανό Τάκα.

 

Arbeit macht frei (Η εργασία Ελευθερώνει). Αυτό έγραφε η είσοδος εις τον κολαστήριο του ¶ουσβιτς - Μπιρκενάου. Σύμφωνα με την Britannica Deluxe 2002 1 - 1.5 εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν σε αυτή την κόλαση, εκ των οποίων το 90% ήσαν Εβραίοι. Είναι άραγε τυχαίο το ότι ο Στυλιανός Τάκας είναι πιστός του Απόλλωνος - Ηλίου,  σύμβολο του οποίου είναι ο αγκυλωτός σταυρός, σύμφωνα με το περιοδικό Απολλώνειο Φως,; (1) Μακάρι να είναι.  (Πηγή Φώτο: http://www.scrapbookpages.com/Poland/Auschwitz/Auschwitz12.html)

 

3. Ας δοξάσουμε την εργασία και τους εργάτες και ας καταδικάσουμε τους άχρηστους στην κοινωνία, οι οποίοι ως κηφήνες προσπαθούν να πορίζονται τα προς το ζην εκ της εργασίας των άλλων

Η καταδίκη των «άχρηστων» της κοινωνίας μπορεί να οδηγήσει εις την ευγονική της Σπάρτης και της Ναζιστικής Γερμανίας, διότι το μέτρο κρίσης της «αχρηστίας» είναι σχετικό ως προς το κριτήριο αλλά και ως προς τον κριτή. Δεν είναι άξιος ο άνθρωπος να κρίνει ποιος είναι ο πρώτος και ποιος ο τελευταίος (2) και τα πράγματα σε δεδομένη στιγμή θα ανατραπούν μια για πάντα, στέλνοντας στο κάλαθο των αχρήστων μισάνθρωπες πολυλογίες που φέρονται  να αγαπούν περισσότερο την απρόσωπη εργασία  παρά τους ανθρώπους ως πρόσωπα (κατά Ιωάννη, Κεφ. Η΄ «Ὁ ἀναμάρτητος ὑμῶν πρῶτος βαλέτω λίθον ἐπ' αὐτὴν.»).

Ας μην ξεχνά κανείς πως η αεργία είναι κάτι υπαρκτό που την μια στιγμή αφορά τους άλλους αλλά την επόμενη στιγμή μπορεί να αφορά εμάς, όπως π.χ. εις την περίπτωση μιας κατοχής οιασδήποτε χώρας από ξένα στρατεύματα, όπου η κοινωνική ισορροπία και διαστρωμάτωση ανατρέπεται και όπου οι «εργαζόμενοι» είναι οι προδότες του έθνους και της πατρίδας. Είναι λυπηρές τέτοιες θεωρίες σαν ακούγονται από χείλη ανθρώπων που έχουν εννοήσει το πρόβλημα της σωματικής ανισότητας  και μάλιστα το αποδίδουν εις την νομοτέλεια της ιδικής τους θρησκείας. (3) Κατόπιν άλλοι νεοπαγανιστές έχουν το θράσος να παραλληλίζουν την Σκυθόπολη με το ¶ουσβιτς και να κατηγορούν ψευδώς χριστιανούς για τα διδάγματα που οι ίδιοι διδάσκουν. Περισσότερο όμως για αυτή την απάτη σε άλλη σελίδα.

 

 Η γενοκτονία των Ελλήνων στο ¶ουσβιτς της Σκυθόπολης (Πηγή: Περιοδικό Δαυλός, τεύχος 258, άνω επικεφαλίδα, εξώφυλλο)

 

Σημειώσεις

1. Ο ηλιακός -ουράνιος χαρακτήρας της θρησκευτικής αυτής αντιλήψεως των Ελλήνων αλλά και των υπερβορείων φυλετικών αδελφών τους, έρχεται σε καίρια αντίθεση προς τον χθόνιο-υποχθόνιο δεισιδαιμονικό χαρακτήρα θρησκειών των λαών της σημιτικής ανατολής. Και το σύμβολο του αγκυλωτού σταυρού, είναι ακριβώς φορτισμένο από αυτή την αντίθεση, εκφράζοντας την δυναμική υπεροχή του ανώτερου ηλιακού στοιχείου (Πηγή: Περιοδικό Απολλώνειο Φως, τεύχος 50, άρθρο «Ο εσωτερικός συμβολισμός του αγκυλωτού σταυρού», του Π Π. Παπακωνσταντίνου, σελ. 17)

2. Κατά Ματθαίον, Κεφ. Ιθ΄ «30 Πολλοὶ δὲ ἔσονται πρῶτοι ἔσχατοι καὶ ἔσχατοι πρῶτοι.»

3. Σχετικά, είναι γνωστό ότι μεταξύ των ανθρώπων υπάρχουν τεράστιες διαφορές, όπως, π.χ. άλλοι είναι αρτιμελείς και υγιείς, ενώ άλλοι με σωματικές δυσμορφίες ή με σοβαρή διαταραχή της υγείας τους, και μάλιστα, μερικές φορές από την παιδική τους ηλικία... η μόνη εξήγηση που μπορεί να δοθεί, είναι ότι οι ανισότητες αυτές είναι αποτέλεσμα της εφαρμογής του Νόμου της Ειμαρμένης (για τον οποίο θα αναφερθούμε κατωτέρω) και της μετενσαρκώσεως. (Πηγή: Στυλιανός Τάκας, Νομικός & Φυσικός, Περιοδικό Ιχώρ, τεύχος 40, άρθρο «Μετενσάρκωση και αρχαία Ελλάδα», σελίδα 27)

 

 

 

ΑΠΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ ΒΡΕΦΩΝ

 

1. Στην αρχαία Ελλάδα που όλα λάμπουν και είναι χρυσός, κατά τους νεοΕθνικούς, ίσχυε σε μεγάλη έκταση η πιο απαίσια συνήθεια, εκείνη της έκθεσης των βρεφών, μια αντανάκλαση των τεκταινομένων των αρχαίων θεών.

2. Μέσα από την έκθεση φανερώνεται η οικτρή κατάσταση ιδίως της γυναίκας αλλά και του παιδιού στα αρχαία χρόνια.

3. Αν και οι νεοΕθνικοί υποστηρίζουν διαρκώς την έλλειψη παιδείας ή πολιτισμού στους Ιουδαίους και σε άλλους λαούς, εντούτοις διαφαίνεται πως οι Ιουδαίοι σε αυτόν τον τομέα, όπως και οι Ινδοί, είχαν καλύτερες ηθικές αξίες από τους Έλληνες, οι οποίοι σε ορισμένες περιπτώσεις μέσα από την πολιτεία τους προέτρεπαν στην έκθεση. Μόνο η Θήβα είχε απαγόρευση. Η μεγάλη ανοχή προς την έκθεση ίσως να οφείλεται και στην ανάγκη εύρεσης δούλων από κάθε αρχαία πόλη, ανάγκη η οποία πολλές φορές οδηγούσε σε εμφύλιους πολέμους.

4. Η έκθεση ως μια κοινωνική ενέργεια και ως  ηθική στάση υποστηρίχθηκε από φιλοσόφους, όπως ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης. Γι’ αυτό δεν είναι να απορεί κανείς, γιατί διάφοροι φιλόσοφοι δεν μπορούσαν να «αγιάσουν» στην Χριστιανική θρησκεία, όχι μόνο για τις διαφορές των δοξασιών τους αλλά και ένεκα των ηθικών αρχών που δίδασκαν. Από αυτούς μόνο ο Σόλων έλαβε «τιμές» (σελίδα αγιογραφίες) για την δίκαιη στάση του.

5. Είναι τραγικότατη η εικόνα της έκθεσης και εγκατάλειψης τόσων Ελλήνων παίδων και η ανοχή της αρχαίας θρησκείας, ίσως επειδή μέρος των εκθετειμένων παιδιών γίνονταν δούλοι και ιερόδουλοι.

6. Ο Χριστιανισμός, αν και δεν μπόρεσε να αλλάξει άρδην την κατάσταση, μαζί με τους Βυζαντινούς αυτοκράτορες, αποτέλεσε το κύριο μοχλό πίεσης προς μη εγκατάλειψη των βρεφών, αφού επέβαλλε θανατικές καταδίκες στους εκθέτες,. Η στάση της Εκκλησίας γύρω από τέτοια θέματα είναι διαχρονική και διαφαίνεται ακόμη και στις μέρες μας, στην περίπτωση των αμβλώσεων.

7. Η Εθνική θρησκευτική βαρύτητα της πράξης της έκθεσης των βρεφών προβάλλεται μέσα από την θρησκευτική εξουσία του πατέρα στα πλαίσια της αρχαίας ιεροσύνης της οικογένειας.

8. Ο Μ. Κωνσταντίνος είναι ο πρώτος αυτοκράτορας που δια της ποινής του θανάτου, απαγορεύει την έκθεση των βρεφών. Είμαι αναμφισβήτητη η επίδραση της Χριστιανικής θρησκείας πάνω σε αυτές τις πολιτικές αποφάσεις, γεγονός που επαληθεύεται από τις αποφάσεις Ουαλεντιανού και Γρατιανού καθώς και από τις συμπληρώσεις του Ιουστινιανού. Αυτοί οι αυτοκράτορες, έστω και αν χρεώνονται τις κατηγορίες των νεοΕθνικών, ως ανήθικων ανθρώπων επειδή απαγόρευσαν την Εθνική θρησκεία, παραδίδουν άλλα μαθήματα ήθους στις πολιτικές διατάξεις τους, τόσο προς τους αρχαίους πολιτικούς αλλά και στους αρχαίους φιλόσοφους και ιερείς. Αυτό ασφαλώς οφείλεται στην επίδραση του Χριστιανισμού.

 9. Σημαντική ως προς την απολογία, είναι η συμμετοχή της Εκκλησίας ως θρησκευτικού οργανωμένο οργάνου, στην αποδέσμευση των βρεφών από το στάδιο της εγκατάλειψης. 

 

Όλα αυτά τα παιδιά των φωτογραφιών είναι τυφλά αλλά το παράδοξο είναι ότι Αρίστευσαν, «αεί αριστεύειν», και ξεπέρασαν τους αρτιμελής συμμαθητές τους. Βραβεύτηκαν σε ειδική τελετή στην Αθήνα τον Ιανουάριο του 2002. (Πηγή: Τηλεοπτικός Σταθμός tempo, Ειδήσεις)

 

Είναι άξιο της προσοχής μας, ότι στο επικαλούμενο «ρωμαίικο», από τους φανατικούς Εθνικούς απαίδευτους, ορισμένοι τυφλοί συνάνθρωποί μας μπορούν με την δύναμη της ψυχής τους να βάζουν τα «γυαλιά» στους αρτιμελείς συμμαθητές τους, διαλύοντας πάσα ανώτερα και κατώτερα γεννετικο-γονιδιακή τάξη και διαχωρισμό, ενώ το Ορθόδοξο κράτος μας, αυτό το Ελληνικό «ρωμαίικο» συνάμα, τους βράβευσε σε ειδική τελετή και τους τιμά χωρίς να κρίνει για τις μυϊκές ικανότητες τους. Ο Χριστός μας επίσης θα φροντίσει για τις ψυχές τους, διότι εμείς οι Έλληνες Χριστιανοί επιτρέψτε μας να μην θέλουμε να γίνει η κρίση των τυφλών συνανθρώπων μας, σαν τους Ομηρικούς ημίθεους του «κοφτερού χαλκού» που χρειάζονται να είναι μυώδεις για να μπουν στα Ηλύσια πεδία (παράδεισο) παρ’ όλο που και αυτοί είναι μέσα στην ελληνική καρδιά μας. Κανείς δεν αμφιβάλει για το απαράμιλλο κάλλος των ελληνικών αρχαίων αγαλμάτων των ηρώων, αλλά σίγουρα δεν είναι δυνατό ποτέ θρησκευτικά να το λατρεύουμε αποκλειστικά σαν τέτοιο, διότι το εξωτερικό κάλλος παραμένει εις την γη και γίνεται χώμα, σαπίλα και σκουλήκι (βλ. Αριστοτέλης). Δεν είναι μήτε σοφό και ούτε δίκαιο ο Θεός να λαμβάνει το εξωτερικό κάλλος και την ρώμη ως απόλυτα και θεϊκά χαρίσματα δια μέσω των οποίων οι συνάνθρωποι μας θα σωθούν… και μην ξεχνάτε όλοι εσείς εκεί απέναντί αυτής της σελίδας, ότι ο μέγιστος Έλληνας Όμηρος ήταν ΤΥΦΛΟΣ

 

Βίντεο: Μέγεθος: Διάρκεια:32΄΄. Ο τυφλός Έλληνας Ολυμπιονίκης (Θανάσης Μπαράκας) στους Special Olympics στο Σίδνεϋ της Αυστραλίας. Πιστός εις τον Ιησού Χριστό τον Ναζωραίο αφηγείται την χρησιμότητα της υποστήριξης του Θεού εις την επίτευξη της νίκης. (Πηγή: Τηλεοπτικός Σταθμός Mega, Εκπομπή «Γκρίζες Ζώνες», Χειμώνας 2002)

 

Η αρχαία Ελλάδα ανέδειξε τους Ολυμπιακούς αγώνες, που εκτός κάποιων μερικών παράδοξων γεγονότων, ήταν σταθμός ειρήνης και συμφιλίωσης μπροστά στο Θείο αλλά δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει πως το Χριστιανικό ήθος και ηθική έβαλαν το «χεράκι» τους και τους συμπλήρωσε με τους «Ειδικούς - Ολυμπιακούς». Καλό θα ήταν να μην διαφεύγει από την μυθολογική μνήμη κανενός, πως ο θεός Ήφαιστος που έφτιαξε και τα όπλα του Αχιλλέα, ήταν ασχημομούρης και κουτσός και έτσι ο θεός Δίας τον πέταξε εκτός του παλατιού του Ολύμπου γιατί του κακοφάνηκε η εμφάνισή του. Αυτό για να εννοήσουμε από πού πηγάζουν οι συμπεριφορές και η ηθική στους πολιτισμούς.

 

 

ΠΗΓΕΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ ΕΚΘΕΣΗΣ -ΚΑΙΑΔΑ

 

Εγκυκλοπαίδειες

1. Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμος Θ΄

2. Britannica Deluxe 2002

 

Περιοδικά

1. Corpus

2. Γεωτρόπιο, Νο 236. Ασπασία Καμπύλη, αρχαιολόγος,  Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2004

3. Τρίτο Μάτι, τεύχος 127

4. Ιχώρ, τεύχη 40, 56

5. Απολλώνειο Φως, τεύχος 50

6. Δαυλός, τεύχος 258

7. ¶ρδην, τεύχος 52

 

Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης

1. Τηλεοπτικός Σταθμός Tempo

2. Τηλεοπτικός Σταθμός Mega

 

Βιβλία

1. Πολιτικοί Θεσμοί & Οργάνωση του Κράτους, Ομάδα εκπαιδευτών - Παιδαγωγών, Εκδόσεις Πελεκάνος, Αθήνα

2. Η ιατρική στην αρχαιότητα, Ελλάδα - Ρώμη - Βυζάντιο - Η ιατρική στη Βίβλο και το Ταλμούδ, Kurt Pollak, Μετάφραση Αιμίλιος Δημ. Μαυρούδης, Εκδόσεις Δημ. Ν. Παπαδήμα, Αθήνα 2005

 

Αρχαίοι συγγραφείς

1. Πλάτων

2. Αριστοτέλης

3. Μαρκιανός

4. Διογένης Αλικαρνασεύς

5. Δημοσθένης, Περί παραπρεσβείας, Προς Ευβουλιδ., Προς Μακαρτ., Περί Κίρωνος, Προς Βοιτ.

6. Ισαίος, περί Μυστηρίων

7. Αιλιανός, Ποικίλη Ιστορία

8. Πλούταρχος, Περί των υπό του θείου βραδέως τιμωρουμένων, Σόλων

 

Διαδίκτυο

1. http://www.scrapbookpages.com/Poland/Auschwitz/Auschwitz12.html

2. http://www.rassias.gr/9005.html

 

Ομιλίες

1. «Πόσο Έλληνες είμαστε;». Ομιλία του Βλ. Ρασσιά στο Συνέδριο «Η Αρχαιοελληνική Παράδοση Στην 3η Χιλιετία», Αθήναι, Αίθουσα Εκδηλώσεων Πολεμικού Μουσείου, 24. 1. 1999

 

Επιπλέον Βιβλιογραφία

01. L. Lallemand, Histoire des Enfants abandonnes

02. De la Mazeliere, Essai sur l’ evolution de la civilization indienne

03. A. Lesage, La protection de l’ enfant abandonne, Β΄τόμος, «Hygiene Sociale»του «Traite d’ Hygiene» Paris 1928

04. Pierre Nsisot, De la condition juridique de l’ enfant ne hors marriage (βλ. «Bull. Intern. De la Protect de l’ Enfant», Bruxelles No 79 - 81, 1929

05. Κ. Χαριτάκη -Φ. Σακελλαρίδη, ΤΑ έκθετα και τα απόθετα βρέφη εις την Ελλάδα από την Αρχαία εποχή ως σήμερον στο «Κοιν. Υγιεινή» 1929

06. Βιβλίο των Νεκρών

07. Σόλων, Πλουτάρχου

08. Δημοσθένης Προς Ευβουλίδη & Προς Μακαρτ.

09. Ισαίου περί Μυστηρ. &  περί Κίρωνος

10. Αιλιανός, Ποικίλες Ιστορίες

11. Απολλώνειο Φως, τεύχος 15

 

 

 

ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ